Ảnh minh họa (Nguồn: AFP/TTXVN) Maurice Greig, ông chủ của chuỗi nhỏ cửa hàng Greig & Greig Partnership, chuyên kinh doanh các sản phẩm cho nam giới, đáng ra đã có thể được nghỉ ngơi trọn vẹn khi đạt kết quả kinh doanh thuận lợi trong dịp Giáng sinh vừa qua và trải qua năm 2021 vật lộn với các thủ tục hành chính cồng kềnh, quan liêu sau Brexit (chỉ việc Vương quốc Anh rời Liên minh châu Âu) để nhập khẩu hậu hàng hóa từ Liên minh châu Âu (EU) vào Anh.
Nhưng thay vào đó, ông Greig đã phải dành phần lớn thời gian nghỉ ngơi để nghiên cứu hướng dẫn kỹ thuật của Chính phủ Anh về các biện pháp kiểm soát biên giới mới sắp được áp dụng đối với hàng nhập khẩu từ EU kể từ ngày 1/1/2022.
Ngay khi bước sang năm 2022, các doanh nghiệp nhập khẩu của Anh phải hoàn thành các tờ khai hải quan theo thời gian thực, không còn được chậm lại 175 ngày so với trước đây; phải thông báo trước cho cơ quan chức năng về các sản phẩm động, thực vật nhập khẩu vào và có thể xuất trình bằng chứng rằng hàng hóa nhập khẩu từ EU đủ điều kiện để được miễn thuế vào Anh.
Ông Greig cho biết “Tôi phải nghiên cứu rất kỹ các hướng dẫn mới. Tôi chỉ là một doanh nghiệp rất nhỏ, tôi không có ai khác để giúp đỡ.”
Các nhóm kinh doanh tại Anh đã cảnh báo rằng, các biện pháp kiểm soát nhập khẩu mới, vốn đã bị trì hoãn một năm để giữ cho thương mại lưu thông, sẽ gây áp lực mới đáng kể lên các doanh nghiệp nhỏ vào năm 2022 khi họ tiếp tục điều chỉnh chiến lược kinh doanh sang thị trường chung EU.
Greig & Greig chỉ là một trong số hàng nghìn doanh nghiệp nhỏ mà Hiệp hội các doanh nghiệp nhỏ đã cảnh báo là chưa chuẩn bị đầy đủ cho các đợt kiểm tra hải quan mới, và hiện chỉ có một phần tư số doanh nghiệp đã sẵn sàng.
Theo một cuộc khảo sát từ Viện Doanh nghiệp lớn, một tổ chức đại diện cho các doanh nghiệp lớn hơn, một phần ba doanh nghiệp “hoàn toàn không chuẩn bị” cho những thay đổi sẽ diễn ra ngay từ đầu năm 2022.
Các nhóm kinh doanh và quan chức Anh thừa nhận rằng, không thể dự đoán chính xác những thay đổi sẽ tác động như thế nào đến dòng nhập khẩu từ EU, khu vực chiếm 50% tổng kim ngạch nhập khẩu của Anh vào năm 2020, trị giá 300 tỷ bảng Anh (402 tỷ USD).
Các quan chức chính phủ Anh cho biết, các doanh nghiệp đang được liên hệ về những thay đổi, bao gồm cả ở EU, bởi các nhà vận chuyển và xuất khẩu của EU cũng sẽ cần chuẩn bị cho các thủ tục mới.
Mối lo ngại lớn nhất về sự gián đoạn có thể xảy ra là khi các xe tải châu Âu nhập cảnh vào Anh được yêu cầu phải có mã ủy quyền từ các dịch vụ vận chuyển hàng hóa của Anh trước khi lên phà băng qua eo biển Manche vào Anh.
[Anh cấp thêm 23 giấy phép đánh bắt cá cho các ngư dân Pháp]
Để có được mã này, thủ tục giấy tờ phải được chuẩn bị sẵn sàng. Kể từ ngày 01/01, việc khai báo hải quan và thanh toán thuế không còn có thể được hoãn lại tới 175 ngày như trước đây và các sản phẩm động thực vật phải được đăng ký trước với hệ thống nhập khẩu sản phẩm, động vật, thực phẩm và thức ăn chăn nuôi (IPAFFS) của Anh.
Kể từ tháng 7/2022, các doanh nghiệp nhập khẩu thực phẩm cũng kèm theo giấy chứng nhận y tế do các bác sỹ thú y EU ký đối với hàng hóa nhập khẩu và sẵn sàng nộp để kiểm tra tại chỗ nếu thông quan tại các chốt kiểm soát biên giới của Anh.
Shane Brennan, Giám đốc điều hành của hãng vận tải Cold Chain Federation, các doanh nghiệp có ít thời gian chuẩn bị các yêu cầu về thủ tục khai hải quan và IPAFFS, do vậy sẽ có khả năng khiến nhiều doanh nghiệp vận tải của EU sẽ gặp nhiều khó khăn trong những tháng đầu năm 2022.
Cũng như các biện pháp kiểm soát biên giới mới, các công ty của Anh giao dịch với EU sẽ cần phải đưa ra bằng chứng rằng hàng hoá của họ đủ điều kiện để nhập khẩu miễn thuế vào Anh.
Theo “quy tắc xuất xứ” của Hiệp định Thương mại và Hợp tác EU- Anh được theo Thỏa thuận Brexit vào cuối năm 2020, hàng hóa thường phải có 50% sản xuất tại Anh để đủ điều kiện xuất khẩu miễn thuế sang EU và ngược lại đối với hàng hóa của EU được xuất khẩu sang Anh.
Năm 2021, các doanh nghiệp xuất khẩu của cả hai bên đã được gia hạn một năm để giảm bớt các giấy tờ cần thiết, nhưng từ năm 2022, cả doanh nghiệp Anh và EU đều cần phải cung cấp bằng chứng tài liệu rằng hàng hóa của họ đáp ứng các tiêu chuẩn miễn thuế tại cửa khẩu.
Tháng 12/2021, Cơ quan Thuế của Anh đã thông báo cho các doanh nghiệp trong nước rằng, nếu không cung cấp “khai báo của nhà cung cấp” đối vói hàng hóa, doanh nghiệp có nguy cơ bị phạt hoặc bị cấm được hưởng thuế suất ưu đãi trong tương lai.
Các nhóm thương mại đã cảnh báo với chính phủ rằng, đối với các doanh nghiệp nhỏ, các quy định về quy trình xuất xứ có thể gây nhầm lẫn và mất thời gian, trong đó nhiều người không đánh giá đúng mức các yêu cầu.
Daniel Pettitt, giám đốc điều hành của Heaven Scent Incense có trụ sở tại Wiltshire, công ty sản xuất xà phòng thơm và nến sử dụng các nguyên liệu có nguồn gốc từ khắp nơi trên thế giới, cho biết ông đang vật lộn với các quy tắc mới.
Ông Pettitt cho biết: “Chúng tôi đang bắt đầu yêu cầu các nhà cung cấp khai báo và chúng tôi biết rằng sản phẩm của mình đủ tiêu chuẩn,” nhưng cũng thừa nhận rằng ông không chắc thông tin chứng minh điều này nên được nộp ở đâu khi xuất khẩu sang EU. Mặc dù có rất nhiều thông báo từ thư điện tử của chính phủ về những thay đổi sắp tới, nhưng hướng dẫn trực tuyến rất khó sử dụng.
Tanya Marriott, chủ sở hữu của SoleLution, một cửa hàng giày độc lập ở Bristol chuyên nhập khẩu giày từ EU, cho biết công ty vẫn đang cố gắng tìm ra quan điểm pháp lý của mình trong trường hợp có tranh chấp về thuế với các nhà cung cấp EU.
Ông Marriott nói: “Là một doanh nghiệp nhỏ, chúng tôi đang cố gắng tìm ra con đường của mình. Tôi đã cố gắng tìm hiểu thông qua trang thông tin của cơ quan thuế và tôi không coi mình là người mới đối với tất cả những điều này, nhưng thực sự sẽ rất khó khăn để hiểu hết được các quy định”./.
