Hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo của Mỹ được phóng thử nghiệm tại căn cứ không quân Vandenberg, bang California tháng 5/2017. (Nguồn: REUTERS/TTXVN) Theo phóng viên TTXVN tại Liên bang Nga, tại Hội thảo Nga-Mỹ về kiểm soát vũ khí hạt nhân diễn ra trong hai ngày 9-10/4 ở thủ đô Moskva, các chuyên gia đã thông qua tuyên bố chung kêu gọi lãnh đạo hai nước gia hạn Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược (START-3) đến năm 2026 và thường xuyên tiến hành các cuộc gặp cấp cao về những vấn đề ổn định chiến lược.
Tuyên bố chung của các chuyên gia nhấn mạnh: “Chúng tôi kêu gọi chính phủ hai nước cam kết chống lại những khuynh hướng đáng lo ngại và củng cố ổn định chiến lược, bao gồm việc gia hạn START-3 đến năm 2026 như đã nêu trong điều XIV Hiệp ước, hoặc tiến hành đàm phán.”
Tuyên bố cũng hối thúc chính quyền Nga, Mỹ thừa nhận “sự cần thiết tránh cuộc chạy đua vũ trang mới do Hiệp ước các Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) có nguy cơ bị vô hiệu” và tiến hành “các cuộc đàm phán thường xuyên về những nhân tố ảnh hưởng tới ổn định chiến lược, kiểm soát vũ khí, cũng như sự phát triển công nghệ và chiến lược.”
[Ngoại trưởng Nga Lavrov muốn Mỹ cùng gia hạn Hiệp ước START 3]
Tại hội thảo này, nhiều chủ đề thảo luận đã xoay quanh các vấn đề: Tiềm năng tác động tới ổn định chiến lược của các công nghệ mới; Các hệ thống tấn công hạt nhân mới; Hệ thống phòng thủ tên lửa và những hệ thống tấn công vũ khí thông thường...
Ngoài ra, các chuyên gia tham dự hội thảo cũng kêu gọi lãnh đạo Nga và Mỹ thảo luận song phương về tiềm năng chiến lược của các nước thứ 3, nhấn mạnh các bên cần tiến hành hội nghị xem xét hiệu lực Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân vào năm 2020.
Hiệp ước START-3 được Nga và Mỹ ký năm 2010, có hiệu lực từ ngày 5/2/2011.
Hiệp ước quy định mỗi bên sẽ giảm kho vũ khí hạt nhân của mình để sau 7 năm, số kho vũ khí không còn quá 700 tên lửa đạn đạo liên lục địa, tên lửa đạn đạo trên tàu ngầm, máy bay ném bom hạng nặng, và 1.550 đầu đạn.
Hiệp ước này sẽ hết hạn vào năm 2021 nếu Tổng thống hai nước không gia hạn thêm 5 năm nữa./.
