Ngày 28/12, Bộ Y tế đã công bố về trường hợp nhiễm biến chủng Omicron đầu tiên ghi nhận tại Việt Nam, được phát hiện và cách ly tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. Toàn bộ hành khách đi cùng chuyến bay đã được cách ly, theo dõi, bảo đảm biến chủng này không có khả năng lây lan ra cộng đồng.
Có 165 người đi cùng chuyến bay
Liên quan đến bệnh nhân COVID-19 đầu tiên tại Việt Nam nhiễm biến chủng Omicron, giáo sư Phan Trọng Lân - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết bệnh nhân này đã được cách ly, quản lý kịp thời ngay từ khi nhập cảnh. Hiện tại, bệnh nhân được cách ly tại phòng riêng biệt và điều trị theo phác đồ của Bộ Y tế.
[Hướng dẫn xác định ca mắc COVID-19 và khỏi bệnh bằng test nhanh]
Giáo sư Phan Trọng Lân cho biết 165 người đi cùng chuyến bay với bệnh nhân này cũng đã được cách ly tập trung theo quy định. Trong số này chủ yếu là người ở Hà Nội và 3 địa phương khác. Như vậy đến thời điểm này đây là ca bệnh xâm nhập. Với các biện pháp quản lý người nhập cảnh thì không có khả năng lây lan ra cộng đồng.
Cũng theo giáo sư Lân, trong nước đã triển khai hệ thống giám sát các trường hợp mắc COVID-19 bất thường, các trường hợp hội chứng cúm lây lan nhanh hay có thể nặng biến đổi bất thường để chuyển về các Viện Pasteur/ Viện Vệ sinh dịch tễ để giải trình tự gen để phát hiện biến chủng Omicron.
Sức khỏe bệnh nhân ổn định
Theo Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, ngày 19/12/2021, bệnh viện tiếp nhận 01 trường hợp là hành khách trên chuyến bay Bambo Airway QH9028 từ Anh Quốc về Việt Nam có xét nghiệm test nhanh dương tính với virus SARS-CoV-2 tại sân bay. Ngay sau đó, hành khách được vận chuyển bằng xe chuyên dụng từ sân bay về Khu cách ly của Bệnh viện và được thực hiện xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp RT-PCR cho kết quả dương tính Ct: 16.52.
Với yếu tố dịch tễ của bệnh nhân K.V.H.M là trở về từ Anh Quốc. Ngày 20/12/2021 Trung tâm Nghiên cứu y học Việt - Đức (VGCARE) của Bệnh viện đã tiến hành giải trình tự bộ gen SARS-CoV-2 nhiễm trên bệnh nhân này bằng phương pháp giải trình tự thế hệ mới sử dụng công nghệ Oxford Nanopore (ONT), kết quả là nghi ngờ nhiễm biến chủng Omicron.
Tuy nhiên, do biến chủng Omicron có chứa đến 36 đột biến trong protein gai, trong đó có một số đột biến điểm, đột biến mất đoạn trong lần giải trình tự thứ nhất chưa cho kết quả khẳng định rõ ràng. Do vậy, ngày 21/12/2021 nhóm nghiên cứu tiến hành lấy mẫu, giải trình tự lại cho bệnh nhân K.V.H.M kết quả được xác định bệnh nhân mang biến chủng Omicron (B.1.1.529) với các đột biến trên protein gai (Receptor Binding Domain viết đậm): A67V, del69-70, T95I, del142-144, Y145D, del211, L212I, ins214EPE, G339D, S371L, S373P, S375F, K417N, N440K, G446S, S477N, T478K, E484A, Q493R, G496S, Q498R, N501Y, Y505H, T547K, D614G, H655Y, N679K, P681H, N764K, D796Y, N856K, Q954H, N969K, L981F. So sánh trên hệ thống phân tích cho thấy độ chính xác là 99,99%.
Hiện tại, bệnh nhân được cách ly tại phòng riêng biệt. Tình trạng sức khỏe ổn định, chưa có biểu hiện triệu chứng lâm sàng. Chẩn đoán: COVID-19 không triệu chứng, nguy cơ thấp.
Chủ động đáp ứng với Omicron
Tại Việt Nam, ngay từ khi trên thế giới ghi nhận ca mắc biến chủng, cuối tháng 11/2021, Thủ tướng Chính phủ và Bộ Y tế đã chủ động chuẩn bị cho giải pháp đáp ứng với biến chủng này, trong đó yêu cầu giám sát những trường hợp nhập cảnh từ nước ngoài để giải mã gen, phát hiện sớm biến chủng Omicron.
Ngay từ ngày 28/11, để chủ động kiểm soát tình hình dịch COVID-19 trong nước và ngăn chặn nguy cơ xâm nhập và lây lan của biến chủng Omicron vào nước ta, Bộ Y tế đã chỉ đạo hệ thống giám sát tăng cường giám sát dịch COVID-19 nhằm phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường của các ổ dịch COVID-19.
Bộ Y tế cũng yêu cầu các Viện Vệ sinh dịch tễ/ Pasteur chủ động thực hiện giải trình tự gien các trường hợp nghi ngờ nhiễm biến chủng mới, đặc biệt là những trường hợp có tiền sử dịch tễ về từ các quốc gia khu vực Nam Phi.
Bộ Y tế cũng đã báo cáo và đề xuất Chính phủ xem xét chỉ đạo tạm dừng tổ chức các chuyến bay quốc tế đến và đi từ các quốc gia: Nam Phi, Botswana, Namibia, Zimbabwe, Eswatini, Lesotho, Mozambique và tạm dừng cấp phép nhập cảnh với hành khách đến/đi về từ các quốc gia trên.
Tiếp đó, ngày 29/11, Bộ Y tế chỉ đạo các địa phương chủ động xây dựng kịch bản đáp ứng với các tình huống dịch COVID-19 trên địa bàn cụ thể, chi tiết, khả thi và đảm bảo thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, cần bám sát quan điểm tiếp cận toàn dân, lấy người dân và doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm và lấy cấp cơ sở làm nền tảng trong phòng, chống dịch.
Các địa phương tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ mắc COVID-19 tại cộng đồng, các trường hợp có biểu hiện ho, sốt để kịp thời khoanh vùng, cách ly, xử lý triệt để ổ dịch không để lây lan, bùng phát rộng; đồng thời triển khai tốt các hoạt động y tế, tránh lây nhiễm chéo trong khu vực cách ly, khu phong tỏa./.