Theo AFP, một cuộc tranh cãi nảy lửa đã nổ ra hôm 11/1, sau khi trang tin tức BuzzFeed công bố một bộ hồ sơ chưa được kiểm chứng cho biết Nga đã tìm cách thu thập các thông tin tình báo về Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump.
Ông Trump đã lớn tiếng công kích hai hãng truyền thông BuzzFeed và CNN, đồng thời khẳng định cả hai hãng tin này đã đưa ra “thông tin giả” liên quan đến báo cáo nói trên.
CNN là hãng tin đầu tiên công bố rằng ông Trump đã được báo cáo về sự tồn tại của một bộ hồ sơ được “lưu truyền” trong giới chính trị Mỹ, trong đó cáo buộc rằng Nga đã thu thập các thông tin có thể gây tổn hại cho ông.
CNN đã từ chối đưa ra thông tin chi tiết về các cáo buộc chưa được kiểm chứng đó, nhưng BuzzFeed đã tiến hành một hành động gây tranh cãi khi công bố bộ hồ sơ hoàn chỉnh dài 35 trang với những chi tiết nhạy cảm liên quan đến đoạn băng thác loạn của ông Trump và "các gái làng chơi" Nga.
Một số hãng truyền thông của Mỹ đã mô tả một cách hạn chế nội dung của bản báo cáo này, và cũng như BuzzFeed, họ khẳng định rõ rằng các thông tin đó chưa được kiểm chứng, và có thể là không thể kiểm chứng.
Tuy nhiên, nhiều hãng truyền thông và các nhà phân tích cũng lên tiếng chỉ trích quyết định của BuzzFeed.
Dan Kennedy - chuyên gia báo chí tại trường Đại học Northeastern - nói: “Tôi cho rằng đó là hành động cực kỳ vô trách nhiệm."
Ông Kennedy cho rằng thật “đáng tiếc” khi hành động của hãng tin BuzzFeed đã làm tổn hại hơn nữa lòng tin của người dân vào giới truyền thông, sau chiến dịch thông tin đầy khó khăn mà ở đó các hãng truyền thông đã bị ông Trump chỉ trích và trong thời điểm đó, “thông tin giả” đã trở thành vấn đề quan ngại.
BuzzFeed, một trong các trang mạng lớn nhất của Mỹ, đã lên tiếng biện minh cho quyết định công bố bộ hồ sơ dài 35 trang, do một cựu quan chức tình báo Anh thu thập và soạn thảo. Người này làm việc cho các ứng cử viên cạnh tranh với ông Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2016 để tiến hành “nghiên cứu chống lại” ông.
Tổng biên tập trang tin BuzzFeed Ben Smith cho biết mục đích của ông là để “cho thấy sự minh bạch của báo chí và chia sẻ những gì chúng tôi có với độc giả" trong khi nhấn mạnh rằng “tài liệu này đã được lưu truyền rộng rãi trong các quan chức cấp cao nhất của chính phủ Mỹ và giới truyền thông."
Tuy nhiên, Kelly McBride - chuyên gia về đạo đức học tại Viện Poynter, một trung tâm đào tạo truyền thông - viết trên blog rằng “việc công bố toàn bộ tài liệu chưa được kiểm chứng là hành động đi ngược lại vai trò của các biên tập viên trong việc đưa tin."
Các nhà bình luận ở các cơ quan truyền thông hàng đầu cũng lên tiếng chỉ trích BuzzFeed - trang mạng được sáng lập năm 2006 và mới đây đã tăng cường đưa tin về các vụ điều tra cũng như thúc đẩy sự hiện diện của họ trên khắp thế giới.
Nhà bình luận Erik Wemple của tờ Washington Post đã chỉ trích “lý do nực cười” của BuzzFeed khi công bố thông tin này. Ông Wemple viết: “Thông tin đó chưa được kiểm chứng - điều đồng nghĩa rằng chúng cần được điều tra. BuzzFeed đã bắt đầu tiến trình đó và cam kết theo đuổi đến cùng. Bởi vậy, tại sao họ lại công bố các tài liệu đó vào thời điểm này?”.
Nhà bình luận David Graham của tờ The Atlantic cho rằng BuzzFeed đã “gạt sang một bên quy tắc cơ bản của ngành báo chí."
Ông viết: “Công việc của nhà báo không chỉ đơn giản là công khai càng nhiều thông tin càng tốt... Nhiệm vụ của nhà báo là thu thập thông tin, sàng lọc chúng và xác định xem điều gì đúng và điều gì sai. Việc phát tán công khai các thông tin sai lệch không hề giúp ích gì hơn việc không cung cấp một thông tin nào."
Tại cuộc họp báo hôm 11/1, ông Trump đã gọi việc công bố hồ sơ đó là điều "đáng hổ thẹn." Ông Trump đã sử dụng những lời lẽ gay gắt nhất nhằm vào BuzzFeed, trang mạng sử dụng thuật phân tích để tính toán xem thông tin được lan truyền như thế nào và đã thu hút khoảng 185 triệu lượt truy cập hồi tháng 12/2016.
Ông Trump cảnh báo rằng: “Chừng nào BuzzFeed còn viết ra những thông tin như vậy, tôi cho rằng họ sẽ phải gánh chịu hậu quả." Ông cũng chỉ trích CNN vì đã khơi gợi vụ việc này và cáo buộc họ “tìm cách dựng chuyện."
Tuy nhiên, không hẳn mọi phản ứng đưa ra đều mang tính tiêu cực.
Richard Tofel - người đứng đầu trang mạng ProPublica chuyên đăng tải thông tin điều tra - đã hoan nghênh quyết định của BuzzFeed, và nhấn mạnh rằng CNN trước đây từng đưa tin về sự tồn tại của tài liệu đó mà không công bố nội dung.
Các nhà phân tích của trang blog Lawfare chuyên đăng tải các vấn đề an ninh quốc gia nhấn mạnh rằng họ đã có được tài liệu này “từ vài tuần trước” và lựa chọn “không công khai chúng khi các cáo buộc vẫn chưa được kiểm chứng."
Tuy nhiên, các nhà phân tích Benjamin Wittes, Susan Hennessey và Quinta Jurecic của Viện Brookings cho rằng hồ sơ này là một vấn đề quan trọng cần được điều tra.
Họ viết: “Tổng thống Obama và Tổng thống đắc cử Trump chưa được báo cáo về tài liệu mà cộng đồng tình báo không tin vào độ chính xác của chúng. Trong khi chưa một ai khẳng định về các cáo buộc này, cả từ phía chính phủ lẫn phía truyền thông, rõ ràng đối với chúng ta, đây là chủ đề thực sự thu hút chú ý"./.