Sáng 5/2, Thứ Trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho hay, hiện nay Bộ Y tế rất quan ngại về khả năng quay trở lại của dịch sởi tại Việt Nam.
Báo cáo giám sát từ các tỉnh thành phố cho thấy, trong tháng Một vừa qua, tại 13 tỉnh thành xuất hiện bệnh nhân nghi mắc bệnh sởi, trong đó đã xác định được 28 trường hợp dương tính sởi và xuất hiện một số ổ dịch nhỏ.
Hà Nội có số ca mắc sởi cao nhất
Tại Hội nghị triển khai công tác phòng chống dịch bệnh, an toàn thực phẩm và đảm bảo các hoạt động y tế dịp Tết 2015 do Bộ Y tế tổ chức sáng 5/2 tại Hà Nội, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng Trần Đắc Phu cho biết, các ca bệnh sởi hiện nay tập trung đông nhất tại Bệnh viện Nhi Trung ương với 21 ca bệnh.
Theo ông Phu, việc các ca bệnh tập trung chủ yếu tại Hà Nội là một điều đáng lo lắng vì rất dễ có nguy cơ xuất hiện các ổ dịch nhỏ. Các tỉnh tỉnh thành khác cũng đã ghi nhận bệnh nhân mắc sởi gồm: Bắc Ninh, Phú Thọ, Hải Dương, Hưng Yên, Hà Nam, Bắc Giang, Quảng Ninh, Thái Nguyên, Thanh Hóa, Quảng Trị, TP Hồ Chí Minh, Đắk Lắk.
Phân tích về bệnh sởi, ông Phu bày tỏ: “Chúng tôi rất lo ngại dịch sởi trong mùa Đông Xuân vì theo xu hướng của năm 2014, mặc dù tháng 1 có số sốt phát ban nghi sởi thấp nhưng đến tháng 5/2014 đã có tới hơn 10.000 trường hợp mắc bệnh. Trong khi sởi là bệnh truyền nhiễm do virus, dễ dàng lây truyền qua đường hô hấp và dễ bùng phát thành dịch, trong khi đó Việt Nam vẫn chưa loại trừ được bệnh sởi.”
Hiện nay số mắc sởi trong cả nước tại các bệnh viện trung ương được báo cáo rơi chủ yếu vào trẻ em dưới 12 tháng tuổi.
Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, trong 21 trường hợp mắc sởi thì đa phần là trẻ dưới 2 tuổi, trong đó trẻ dưới 9 tháng tuổi chiếm 13 trường hợp (61%), 3 trường hợp trẻ từ 9-1 tuổi và 5 trường hợp trẻ từ 1-2 tuổi. Đáng lưu ý, trong số bệnh nhân này chắc chắn 4 trường hợp chưa được tiêm phòng, còn lại 17 trường hợp không khai thác được tiền sử trước đó bệnh nhi có được tiêm sởi hay không.
Trước lo ngại nguy cơ dịch sởi có thể quay trở lại như vụ dịch năm 2014, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long chỉ đạo bên cạnh chiến dịch tiêm sởi-rubella đang triển khai cho nhóm trẻ từ 1-14 tuổi, các địa phương cần tổ chức tiêm vét ngay cho nhóm trẻ từ 9 tháng đến 1 tuổi, không chờ vắcxin dịch vụ. Bởi hiện nay đang là thời điểm dịch bệnh mùa Đông Xuân, trong đó có sởi đang xảy ra, trẻ nào chưa được tiêm phòng đều có nguy cơ mắc bệnh.
Răn đe đơn vị cung ứng vắcxin
Tại hội nghị, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đặc biệt lưu ý vấn đề tiêm chủng.
Người đứng đầu ngành y tế, dẫn chứng, dịch sởi đã quay trở lại Mỹ dù quốc gia này đã thông báo loại trừ bệnh sởi từ năm 2000. Vì vậy Việt Nam cần rút ra bài học để làm thế nào để tiêm chủng trong nước đạt tỷ lệ cao nhất, nhất là những vùng lõm về tiêm chủng.
Bộ trưởng đề nghị các đơn vị triển khai quyết liệt hoạt động tiêm chủng thường xuyên cho trẻ 9-12 tháng tuổi, bên cạnh đó cần xem xét lại mô hình tiêm chủng, việc chỉ tập trung vào ba ngày trong một tháng như hiện nay khiến một số trẻ bị chậm tiêm chủng, tăng khả năng lây nhiễm bệnh.
Bà Tiến nhấn mạnh, hệ thống y tế hiện nay thông suốt từ trên xuống dưới, cung ứng đầy đủ các loại vắcxin trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Hệ thống tiêm chủng mở rộng đảm bảo tiêm khoảng 1,5 triệu người/năm.
Để phòng chống bệnh sởi, tại Hội nghị phó giáo sư Phu khuyến cáo, người dân cần thực hiện tiêm vắcxin đúng lịch khi trẻ bắt đầu 9 tháng tuổi đối với sởi, không chờ tiêm vắcxin dịch vụ.
Theo các chuyên gia, vắcxin dịch vụ tiêm vào lúc trẻ 1 tuổi nên nguy cơ trẻ mắc bệnh sởi trước khi đến thời điểm tiêm vắcxin dịch vụ là rất cao, trong khi đó, vắcxin 5 trong 1 và 6 trong 1 dịch vụ trong thời điểm gần đây chưa cung cấp kịp thời nên nhiều trẻ không tiêm đúng lịch nhưng cha mẹ lại không cho đi tiêm miễn phí trong chương trình.
Chấn chỉnh về công tác cung ứng vắcxin dịch vụ, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định: “Các điểm đăng ký tiêm dịch vụ phải lo đặt hàng, đến khi người dân đi tiêm đủ mà đơn vị nào không đủ khả năng cung ứng vắcxin dịch vụ so với nhu cầu người dân đăng ký thì không cho đơn vị đăng ký tiêm dịch vụ.”
Trong công tác tiêm chủng, Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh sự cố tiêm nhầm vắcxin, tiêm nhầm sang nước cất là những sự cố không đáng có, sẽ làm mất niềm tin của người dân với ngành y tế.
“Vì thế tôi nói các cơ sở sản xuất vắcxin Việt Nam, nếu sản xuất kiểu dáng công nghiệp các lọ giống nhau, nhãn, màu rất dễ nhầm cần phải riêng biệt mỗi loại vắcxin nhãn riêng biệt. Tập huấn kỹ những người ngồi vào bàn tiêm. Dù có trạm trưởng, trạm phó không tập huấn cũng không cho tiêm,” bà Tiến nhấn mạnh.
Để đẩy mạnh công tác tiêm chủng đạt hiệu quả hơn, ông Phu cũng kiến nghị tại các bệnh viện tỉnh, trung ương có thể triển khai phòng tiêm chủng mở rộng miễn phí tại các bệnh viện. Nguyên nhân là do người dân có tâm lý thích tiêm tại đây vì có đầy đủ phương tiện cấp cứu, bác sỹ, sẽ cấp cứu nhanh hơn trong tình huống có phản ứng sau tiêm./.