Bộ trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu của Pháp Clement Beaune ngày 16/6 đã lên tiếng cảnh báo Anh về hậu quả từ hành động bãi bỏ thỏa thuận với Liên minh châu Âu (EU) về thương mại hậu Brexit với Bắc Ireland, cho rằng hành động này sẽ gây ra một vấn đề vô cùng lớn và Paris sẵn sàng đáp trả.
Phát biểu với báo giới bên lề Diễn đàn Globsec ở thủ đô Bratislava (Slovakia), ông Beane nhấn mạnh: “Nước Anh đang đùa giỡn với thỏa thuận, không thực thi toàn diện thỏa thuận này. Nếu Anh cân nhắc rời bỏ Nghị định thư (Bắc Ireland), hành động này không chỉ là một mối lo ngại lớn, mà còn là một vấn đề nguy hiểm không thể chấp nhận được. Không nghị định thư đồng nghĩa với không thỏa thuận.”
Bộ trưởng Pháp khẳng định: “Nếu một bên, hoặc Anh hoặc EU, không tôn trọng thỏa thuận, chúng tôi có thể triển khai các biện pháp trong khuôn khổ của thỏa thuận… Mặc dù không vui vẻ nhưng chúng tôi sẵn sàng thực hiện hành động này.”
[Anh cảnh báo thỏa thuận Brexit đe dọa hòa bình ở Bắc Ireland]
Anh chính thức cắt đứt mọi ràng buộc thành viên với EU từ ngày 1/1/2021, nhưng riêng vùng lãnh thổ Bắc Ireland vẫn tiếp tục tuân thủ các quy định của thị trường chung EU và liên minh thuế quan để tránh phải thiết lập "biên giới cứng" giữa vùng này và Cộng hòa Ireland (một thành viên của EU).
Anh và EU đã ký Nghị định thư Bắc Ireland, theo đó EU cử các nhân viên hải quan tới vùng Bắc Ireland, làm việc tại các cảng giữa vùng này và phần còn lại của lục địa Anh, tiến hành kiểm tra hàng hóa đi qua các cảng, đảm bảo những hàng hóa này khi vào Bắc Ireland sẽ phù hợp các tiêu chuẩn của thị trường EU.
Nhưng căng thẳng leo thang khi EU đã có hành động pháp lý với Anh với cáo buộc nước này vi phạm điều khoản của "thỏa thuận rút lui" Brexit và Nghị định thư Bắc Ireland khi đơn phương gia hạn tạm hoãn kiểm tra hải quan với những thực phẩm tới vùng lãnh thổ Bắc Ireland hồi tháng 3 vừa qua.
Phía Anh khẳng định không có lựa chọn nào khác bởi một số chốt kiểm soát gây cản trở việc cung cấp hàng hóa cho người dân vùng lãnh thổ này.
EU liên tục lặp lại cảnh báo sẽ trả đũa bằng các biện pháp trừng phạt thương mại nếu Anh đơn phương đình chỉ các phần của Nghị định thư Bắc Ireland.
Hai bên đã tiến hành thảo luận trong nhiều tháng qua về vấn đề này, nhưng vẫn đang bế tắc./.