Trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội trong phiên chất vấn, trả lời chất vấn của Quốc hội sáng 17/11, Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông Nguyễn Bắc Son đã giải trình về các vấn đề phát triển hạ tầng viễn thông, quản lý trang thông tin điện tử và tin nhắn rác.
Theo Bộ trưởng, ngành thông tin truyền thông là một trong những ngành đóng góp cho ngân sách nhà nước khá nhiều và ngày càng tăng. 10 tháng vừa qua của năm 2015, ngành này đã đạt doanh thu 280.000 tỷ đồng, lợi nhuận 40.000 tỷ đồng, đóng góp ngân sách nhà nước 19.320 tỷ đồng.
Đạt được con số trên có vai trò quan trọng của hạ tầng viễn thông trong đó có hạ tầng viễn thông thụ động là cột ăngten, trạm thu phát sóng. Để đem lại chất lượng phải có cột, trạm thu phát sóng. Tuy nhiên, trước đây, do phát triển nóng, chưa quy hoạch, chưa có Luật Viễn thông nên việc cắm trạm, cột này đã gây phản cảm, mất an toàn an ninh.
Từ năm 2009, Luật viễn thông được ban hành cùng với nhiều văn bản pháp luật khác đã quy định quy hoạch hạ tầng viễn thông thụ động, nêu rõ hạ tầng viễn thông được đóng trên nóc nhà.
Các cá nhân, tổ chức xây dựng các khu dân cư có đông người dân ở phải dành diện tích cho các doanh nghiệp cắm cột ăngten trên nóc nhà. Các doanh nghiệp xây dựng khu chế xuất, khu công nghiệp phải dành vị trí nhất định để dành cho doanh nghiệp viễn thông để cắm các trạm hạ tầng viễn thông này.
Tất cả hạ tầng viễn thông thụ động phải nằm trong khu dân cư để phục vụ chất lượng tốt hơn cho người dân. Hiện có trên 140.000 trạm thu phát sóng và đều nằm ở các khu dân cư, 30 tỉnh, thành phố đã quy hoạch hạ tầng viễn thông thụ động.
Bộ trưởng cho rằng vấn đề đặt ra là làm sao bảo đảm mỹ quan, an toàn cho người dân; đồng thời khẳng định theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tần số hoạt động của điện thoại không tạo bức xạ ion hóa, tia gamma, không ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Trước chất vấn của đại biểu Phạm Thị Hải (Đồng Nai) về tình trạng trang thông tin điện tử tổng hợp sao chép tin bài của các cơ quan báo chí, đăng tải thông tin gây sốc, thông tin giảm chất lượng, người dân không biết đâu là thông tin gốc và những giải pháp, lộ trình khắc phục tồn tại trên, Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son cho biết đến nay, Bộ đã cấp phép cho gần 1.600 trang thông tin điện tử tổng hợp.
Theo Bộ trưởng, trang thông tin điện tử tổng hợp có vai trò nhất định, nhất nhiều người sử dụng, vì vậy, Nghị định 72/NĐ-CP quy định về việc quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin mạng đã quy định trang thông tin điện tử được trích dẫn nguyên văn các văn bản quy phạm pháp luật, các bài báo, tài liệu liên quan trên các trang thông tin điện tử các mạng chính thống.
Ông Nguyễn Bắc Son cho rằng nếu sử dụng tốt, các trang thông tin điện tử này góp phần là cánh tay nối dài tuyên truyền định hướng chính sách của Đảng, Nhà nước, là nơi hội tụ, chia sẻ, giao lưu đối với người dân, đem lại hiệu ứng xã hội tốt. Ngược lại, trang này cũng có những bất cập nhất định, đã có sự lợi dụng trang thông tin điện tử để hoạt động vi pháp như ăn cắp bản quyền hoặc vi phạm đến quyền tự do chính đáng của người khác, thậm chí đến an ninh quốc gia.
Nghị định 72 đã có những chế tài, điều cấm đối với trang tin điện tử tổng hợp. Thời gian qua, Bộ đã có chấn chỉnh nhất định, có hình thức xử phạt, răn đe nhưng vẫn để lại bức xúc cho xã hội.
“Về phía này thấy trách nhiệm của Bộ, các cơ quan quản lý của Bộ phải vào cuộc tốt hơn trong thời gian tới” – Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son nói.
Ông cho biết trong những ngày gần đây, Bộ đã chấn chỉnh một số hoạt động, thu hồi giấy phép của trang thông tin điện tử vi phạm quy định của pháp luật, hoạt động trái phép của người đưa thông tin sai trái.
Bộ sẽ tiếp tục tuyên truyền nâng cao chất lượng, trách nhiệm các nhà mạng, của người được cung cấp trang thông tin điện tử tổng hợp theo quy định để duy trì quản lý chặt hơn nữa. Thời gian tới, có thể nghiên cứu nâng Nghị định 72 lên thành Luật để quản lý những hoạt động ngoài hoạt động báo chí trên môi trường mạng.
Nêu các giải pháp quản lý tình trạng tin nhắn rác gây bức xúc dư luận thời gian qua, Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son cho biết nguyên nhân xuất phát tin nhắn rác có 3 nguồn: từ sim rác, nhắn tin OTP trên mạng và do các nhà cung cấp dịch vụ nhắn tin.
Việt Nam có hệ thống viễn thông phát triển nhanh và nóng với 126 triệu thuê bao, trong đó có 121 triệu thuê bao di động, trong số này có đến 111 triệu thuê bao trả trước.
Vì trả trước quản lý chưa tốt dẫn đến sim rác, sim ảo, hầu hết tin rác đến từ thuê bao trả trước, làm sao quản lý tốt thuê bao trả trước là vấn đề đặt ra – Bộ trưởng khẳng định.
Để có chế tài cho thực trạng này, Bộ đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định 90/2008/NĐ-CP về chống thư rác và Nghị định 77/2012/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung Nghị định 90/2008/NĐ-CP. Bộ đã có thông tư về quản lý thuê bao trả trước, kê khai danh tính thuê bao trả trước./.