Bộ Thương mại Mỹ đang hối thúc Tổng thống Donald Trump áp đặt mức thuế cao hoặc hạn ngạch đối với sản phẩm nhôm, thép nhập khẩu, với lý do các sản phẩm nhập khẩu này "đe dọa an ninh quốc gia Mỹ."
Theo báo cáo được Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross trình lên Tổng thống Trump ngày 16/2, Mỹ cần áp mức thuế đối với tất cả sản phẩm nhôm, thép nhập khẩu, cao hơn mức thuế áp vào các mặt hàng nhập khẩu từ những quốc gia hoặc vùng lãnh thổ cụ thể.
Bộ trưởng Ross cũng đề xuất 3 lựa chọn, trong đó phương án một là áp mức thuế 24% đối với tất cả sản phẩm thép và 7,7% đối với mặt hàng nhôm nhập khẩu từ tất cả các nước và vùng lãnh thổ.
[Doanh nghiệp Mỹ và nước ngoài "khẩu chiến" về việc bảo hộ thép]
Phương án tiếp theo là áp mức thuế 53% đối với thép nhập khẩu từ 12 nước gồm Brazil, Trung Quốc, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Costa Rica, Ai Cập, Ấn Độ, Malaysia, Hàn Quốc, Nam Phi, Thái Lan và Việt Nam, và mức thuế 23,6% đối với các đơn hàng nhập khẩu nhôm từ Trung Quốc, Hong Kong (Trung Quốc), Nga, Venezuela và Việt Nam, đồng thời áp đặt hạn ngạch hạn chế với các quốc gia và vùng lãnh thổ khác có xuất khẩu thép và nhôm đến Mỹ hồi năm ngoái.
Phương án cuối cùng là áp hạn ngạch đối với sản phẩm nhôm, thép nhập khẩu từ khắp mọi nơi vào Mỹ theo tỉ lệ dựa trên mức nhập khẩu năm ngoái. Theo Bộ trưởng Ross, trong mỗi trường hợp, các sản phẩm nhập khẩu kể trên đe dọa làm suy yếu an ninh quốc gia Mỹ cũng như gây tổn hại cho các nhà sản xuất Mỹ.
Những biện pháp mà Bộ Thương mại đề xuất đồng nghĩa Mỹ sẽ tăng lượng sản xuất nhôm, thép lên tới 80%. Hiện công suất sản xuất thép và nhôm của Mỹ lần lượt đạt 73% và 48%. Tổng thống Trump sẽ đưa ra quyết định về đề xuất trên, hạn chót là đến ngày 11/4 đối với mức thuế nhập khẩu thép, và ngày 19/4 đối với sản phẩm nhôm. Theo Mục 232 của Đạo luật Mở rộng thương mại năm 1962, tổng thống có quyền hạn chế các sản phẩm nhập khẩu và áp thuế không giới hạn nếu cuộc điều tra của Bộ Thương mại nhận thấy các mặt hàng này đe dọa an ninh quốc gia.
Thị trường chứng khoán Phố Wall đã có những phản ứng đầu tiên. Các nhà đầu tư đã đồng loạt mua cổ phiếu của các công ty sản xuất nhôm, thép. Trong phiên giao dịch vào đầu giờ chiều 16/2, cổ phiếu của Công ty thép Mỹ tăng 10%, cổ phiếu của Công ty AK tăng hơn 11% trong khi con số này của Công ty sản xuất nhôm Century Aluminum tăng gần 7%.
Hồi tháng 4 năm ngoái, Bộ Thương mại Mỹ đã mở cuộc điều tra nhằm xác định liệu việc nhập khẩu nhôm ồ ạt có đe dọa đến an ninh quốc gia Mỹ hay không. Cuộc điều tra này tương tự cuộc điều tra về việc nhập khẩu thép được thông báo trước đó. Trước đó, Tổng thống Trump từng cam kết sẽ hành động để bảo vệ các công nhân làm việc trong ngành nhôm, thép trước việc nhập khẩu ồ ạt các sản phẩm này. Tuy nhiên, giới phân tích nhận định việc sử dụng vấn đề an ninh quốc gia để áp đặt các loại thuế đối với các sản phẩm nhôm, thép có thể châm ngòi một cuộc chiến thương mại với các đối tác thương mại của Mỹ, làm suy yếu hệ thống thương mại thế giới dựa trên các luật lệ quốc tế, cũng như gây tổn hại đến triển vọng tăng trưởng toàn cầu./.