Liên quan đến đề xuất tách Tổng cục Đường bộ Việt Nam thành Cục Đường bộ Việt Nam và Cục Đường bộ cao tốc Việt Nam theo tờ trình dự thảo Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Giao thông Vận tải, sáng 20/6, tại buổi họp báo cung cấp thông tin định kỳ, ông Vũ Hải Nam, Vụ trưởng Tổ chức-Biên chế thuộc Bộ Nội vụ, cho biết dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các bộ, ngành đã bám sát quan điểm, trên nguyên tắc Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 (khóa XII), sắp xếp sao cho tinh gọn, giảm cấp trung gian.
Với những tổng cục, sau đánh giá cho thấy cần tổ chức lại để giảm cấp trung gian, tăng hiệu lực, hiệu quả hoạt động khi đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của bộ trưởng, các bộ, ngành đang trong quá trình xây dựng các phương án sắp xếp, Bộ Nội vụ cũng có ý kiến trao đổi, tổng hợp và báo cáo Ban Chỉ đạo.
Hiện Bộ Giao thông Vận tải đang trong quá trình xây dựng phương án, chưa gửi Bộ Nội vụ để báo cáo Ban Chỉ đạo. Khi Bộ Giao thông Vận tải có ý kiến chính thức, gửi Bộ Nội vụ tổng hợp báo cáo Ban Chỉ đạo, Bộ Nội vụ sẽ có ý kiến về vấn đề này.
Làm rõ hơn, ông Vũ Hải Nam cho hay, có 3 tiêu chí thành lập tổng cục, được quy định rất rõ trong Nghị định 101/2020/NĐ-CP của Chính phủ. Theo đó, Tổng cục được thành lập để thực hiện nhiệm vụ quản lý Nhà nước chuyên ngành lớn, phức tạp không phân cấp cho địa phương mà Bộ trực tiếp phụ trách theo hệ thống dọc từ trung ương đến địa phương trong phạm vi toàn quốc. Đối với đường bộ hiện nay, đang có sự phân cấp giữa Trung ương và địa phương. Trung ương quản lý các tuyến quốc lộ; địa phương quản lý tỉnh lộ và huyện lộ.
Đối chiếu với Nghị định, Tổng cục Đường bộ Việt Nam chưa đáp ứng đầy đủ về tiêu chí. Đường quốc lộ, đường cao tốc là huyết mạch giao thông, có sự quan tâm quản lý tập trung tương đối đồng bộ và thống nhất trên cả nước. Nhưng bên cạnh đó còn có hệ thống tỉnh lộ và huyện lộ, đang được Chính phủ tính tới đẩy mạnh phân cấp cho địa phương tham gia quản lý, bảo trì, giải phóng mặt bằng, đầu tư...
[Tổng cục trưởng Đường bộ: Tách thành 2 cục sẽ có nhiều người bỏ việc]
Về ý kiến cho rằng việc tách Tổng cục Đường bộ Việt Nam ra làm 2 đơn vị quản lý có dẫn tới sự trùng lắp, chồng chéo hay không, ông Vũ Hải Nam cho hay xét về mặt đối tượng, dưới góc độ nghiên cứu của Bộ Nội vụ không có sự chồng chéo. Trong đường bộ có đường cao tốc, nhưng đường cao tốc đang được xác định là tuyến đường huyết mạch, kết nối các cực tăng trưởng, tạo ra động lực tăng trưởng mới, nên cần có phương thức quản lý tập trung thống nhất.
Phương thức quản lý đường cao tốc hiện nay khác với quản lý đường bộ. Đường cao tốc được xây dựng mới, thu hút các nguồn lực, yêu cầu có cách quản lý riêng, chuyên sâu hơn. Đây là căn cứ để Bộ Nội vụ cùng Bộ Giao Vận tải thông báo cáo Ban Chỉ đạo và Thủ tướng Chính phủ xem phương án tổ chức nào cho hợp lý.
“Giả sử tách thành 2 Cục, sẽ phải phân công rõ đầu mối để tham mưu giúp Bộ trưởng quản lý Nhà nước về thể chế, chính sách, về quản lý đường bộ để đảm bảo chính sách thống nhất, khi tổ chức thực hiện có sự phân công phù hợp về phạm vi và đối tượng quản lý,” ông Vũ Hải Nam nêu.
Thông tin thêm về nội dung này, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết việc sắp xếp tổ chức bộ máy là chủ trương lớn của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương. Nghị quyết của Quốc hội, tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là cần giảm các đầu mối trung gian, tầng nấc, để khi thực hiện vai trò quản lý nhà nước của các bộ, các đơn vị thuộc bộ tham mưu trực tiếp. Do đó, với những đơn vị không đảm bảo tiêu chí của tổng cục, trừ trường hợp đặc biệt, sẽ sắp xếp lại theo hướng tinh gọn, hiệu quả.
"Tinh thần là phải sắp xếp lại, không thể linh hoạt được với Tổng cục và tương đương, đối với Vụ cũng vậy, cấp Phòng cũng vậy. Sau khi sắp xếp sẽ giảm rất nhiều về số lượng cục, vụ, phòng," Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà thông tin.
Trao đổi với báo chí sáng cùng ngày, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể khẳng định “Tổng cục Đường bộ chắc chắn sẽ không còn, bởi xét theo quy định, đơn vị này không đảm bảo tiêu chí.” Vừa qua, Tổng cục Đường bộ Việt Nam và Bộ Giao thông Vận tải đã báo cáo để giữ mô hình tổng cục, do đơn vị đã có quá trình hoạt động lâu dài, song tới đây, mô hình này sẽ không còn nữa.
Về định hướng sau khi xóa Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể chia sẻ Chính phủ giao cho Bộ Giao thông Vận tải xây dựng đề án trình và xin ý kiến các thành viên Chính phủ. Khi Thủ tướng ký nghị định điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ của Bộ Giao thông Vận tải, lúc đó mới có kết quả và mới biết mô hình cụ thể là gì, có Cục Đường bộ cao tốc Việt Nam không, hay chỉ có Cục Đường bộ Việt Nam, hoặc có cả hai.
“Chúng tôi vẫn đang xây dựng đề án và liên tục tổ chức các cuộc họp để làm sáng tỏ vấn đề, báo cáo lên Chính phủ đúng thời hạn và đảm bảo chất lượng. Quyết định cuối cùng là của tập thể thành viên Chính phủ, không phải của Bộ Giao thông Vận tải,” Bộ trưởng thông tin.
Ông khẳng định sẽ công khai lấy ý kiến rộng rãi về vấn đề này để có thông tin nhiều chiều./.