Liên quan đến thông tin tại trạm thu phí Tân Đệ là chưa hợp lý, Bộ Giao thông Vận tải vừa chính thức lên tiếng nhấn mạnh, việc bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng vào hợp đồng BOT dự án, sử dụng trạm thu phí Tân Đệ để hoàn vốn triển khai phù hợp với quy định của pháp luật.
Theo lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải nhìn nhận, đối với hình thức thu phí lượt như ở trạm Tân Đệ không thể đảm bảo công bằng một cách tuyệt đối.
Đường một nơi, thu phí một nẻo là… phù hợp?
Về việc bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng, theo Bộ Giao thông Vận tải, Quốc lộ 10 qua thị trấn Đông Hưng có lưu lượng xe lớn (theo số liệu của Tổng cục Đường bộ Việt Nam năm 2013, lưu lượng xe là 22.215 xe/ngày, đêm) thường xuyên xảy ra ùn tắc, đặc biệt vào giờ cao điểm và tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất an toàn giao thông, cản trở sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh Thái Bình, trong khi nguồn vốn ngân sách khó khăn không thể bố trí đầu tư.
[Bộ Giao thông Vận tải báo cáo Chính phủ về tình hình trạm BOT Tân Đệ]
Sau đó, Ủy ban Nhân dân tỉnh Thái Bình đề xuất bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng vào hợp đồng dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 10 đoạn từ cầu La Uyên đến cầu Tân Đệ theo hình thức BOT và Bộ Giao thông Vận tải đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và được các Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính đồng thuận. Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý bổ sung đoạn tuyến tránh Quốc lộ 10 qua thị trấn Đông Hưng vào hợp đồng BOT dự án.
Bên cạnh đó, trong quá trình lập dự án đầu tư cho hạng mục tuyến tránh Đông Hưng, Bộ Giao thông Vận tải đã lấy ý kiến của Ủy ban Nhân dân, Hội đồng Nhân dân và Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình đều thống nhất phương án đầu tư bổ sung vào hợp đồng dự án và sử dụng trạm Tân Đệ để thu phí hoàn vốn cho hạng mục tuyến tránh Đông Hưng.
[Lái xe tiếp tục không trả phí, phá barie Trạm thu phí cầu Tân Đệ]
Bộ Giao thông Vận tải triển khai các thủ tục tiếp theo theo quy định của pháp luật và ký phụ lục hợp đồng bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng vào tháng 10/2016 để triển khai đầu tư. Đến nay, hạng mục tuyến tránh Đông Hưngđã hoàn thành và được nghiệm thu đưa vào khai thác.
“Như vậy, việc bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng vào hợp đồng BOT dự án, sử dụng trạm thu phí Tân Đệ để hoàn vốn theo đề xuất của Ủy ban Nhân dân tỉnh Thái Bình, được các đơn vị đoàn thể tỉnh này thống nhất bằng văn bản và Bộ Giao thông Vận tải triển khai phù hợp với quy định của pháp luật,” lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải khẳng định.
Không thể công bằng tuyệt đối!
Về thời gian thu phí tại trạm Tân Đệ, theo báo cáo Bộ Giao thông Vận tải, thời gian thu phí trạm Tân Đệ theo hợp đồng BOT ký năm 2008 dự kiến 21,33 năm. Trong quá trình thực hiện, căn cứ vào chi phí đầu tư được quyết toán, lưu lượng xe thực tế, Bộ này điều chỉnh theo quy định. Thời điểm tháng 7/2014, thời gian thu phí được tính toán 12,25 năm.
Ngay sau khi bổ sung hạng mục tuyến tránh Quốc lộ 10 qua thị trấn Đông Hưng vào hợp đồng BOT dự án, sử dụng trạm thu phí cầu Tân Đệ để thu phí hoàn vốn, thời gian thu phí tại trạm Tân Đệ dự kiến 11 năm 9 tháng (từ tháng 4/2009 đến tháng 1/2021). Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng vào dự án nên thời gian thu phí hoàn vốn tại trạm Tân Đệ là thời gian hoàn vốn cho toàn bộ dự án.
Hàng năm, Bộ Giao thông Vận tải giao Tổng cục Đường bộ Việt Nam theo dõi doanh thu và căn cứ chi phí vận hành khai thác được quyết toán để tính toán thời gian hoàn vốn. Như vậy, thông tin về trạm thu phí Tân Đệ đã hết thời hạn thu phí được Bộ Giao thông Vận tải khẳng định là không chính xác.
[Đối thoại tìm giải pháp tháo gỡ cho trạm thu phí BOT Tân Đệ]
Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã chỉ đạo nhà đầu tư triển khai lắp bảng điện tử tại trạm Tân Đệ nhằm công khai, minh bạch các thông tin về dự án như doanh thu, thời gian thu phí… để người dân theo dõi, giám sát.
Để hạn chế các bất cập đối với người sử dụng khu vực lân cận trạm thu phí Tân Đệ, Bộ Giao thông Vận tải đã yêu cầu nhà đầu tư miễn, giảm phí cho 7 xã thuộc huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình.
Đối với hình thức thu phí lượt không thể đảm bảo công bằng một cách tuyệt đối, theo lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải nhìn nhận, đa số các phương tiện đi cả tuyến là công bằng, các phương tiện đi lại giữa hai trạm thu phí hoặc đi trên đoạn tuyến thuộc dự án nhưng không qua trạm thu phí thì không phải trả phí (như đối với dự án, các phương tiện sử dụng tuyến tránh Đông Hưng nhưng không qua trạm thu phí thì không phải trả phí nhưng nhà đầu tư vẫn phải đầu tư và bảo trì trong giai đoạn khai thác), tuy nhiên, một số phương tiện đi lại quanh khu vực trạm thu phí vẫn phải trả phí.
Trong điều kiện nguồn vốn ngân sách nhà nước khó khăn và không thể cân đối để đầu tư, Bộ Giao thông Vận tải mong sự chia sẻ của người sử dụng với các khó khăn của ngành giao thông vận tải.
Vào đầu tháng 6/2018, tại trạm thu phí BOT Tân Đệ, nhiều lái xe đi qua trạm thu phí này đã phản ứng không trả phí và cho xe chạy qua. Một số tài xế cho rằng trạm thu phí đã hết thời gian thu phí từ tháng 5/2018, một số ý kiến cho rằng việc bổ sung hạng mục tuyến tránh Đông Hưng và thu phí tại trạm Tân Đệ là chưa hợp lý.
Bắt đầu từ thời điểm này, BOT Tân Đệ ngày một “nóng” hơn, nhiều cuộc đối thoại giữa người dân, lái xe với chủ đầu tư BOT là công ty CP Tasco diễn ra nhưng đều không đi đến tiếng nói chung. Sau những cuộc đối thoại không có kết quả này, việc người dân tiếp tục phản đối vẫn diễn ra trên BOT Tân Đệ.
[Thống nhất bảo đảm an ninh, trật tự tại Trạm thu phí Tân Đệ]
Để tránh tình trạng ách tắc giao thông trên quốc lộ 10, đoạn chạy qua trạm thu phí BOT Tân Đệ vì tình trạng người dân và tài xế tập trung phản đối trạm, nhà điều hành BOT Tân Đệ đã cho xả trạm lúc có người phản đối và thu phí lúc “bình yên”.
Trước diễn biến phức tạp về tình hình thu phí tại trạm BOT Tân Đệ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có ý kiến chỉ đạo về việc bảo đảm an ninh trật tự tại trạm thu phí này./.