Bộ Giao thông Vận tải vừa có báo cáo Thủ tướng Chính phủ liên quan đến đề xuất xin nhập khẩu 37 toa xe tự hành từ Nhật Bản có tuổi đời gần 40 năm của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR).
Qua xem xét nội dung kiến nghị của VNR, phía Bộ Giao thông Vận tải nhận thấy hàng hóa mà Tổng công ty Đường sắt xin được nhập khẩu về Việt Nam là các phương tiện giao thông đường sắt đã qua sử dụng bị cấm nhập khẩu theo quy định tại Nghị định số 65/2018/NĐ-CP ngày 12/5/2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số Điều của Luật Đường sắt.
Cụ thể, VNR đề xuất cho phép nhập khẩu và khai thác 37 toa xe tự hành diesel DMU đã qua sử dụng của Nhật Bản. Đây là loại toa xe tự hành loại Kiha 40 và Kiha 48 đều được sản xuất từ năm 1979-1982 chạy trên tuyến đường sắt khổ 1.067mm (khổ đường sắt của Việt Nam là 1.000mm). Các toa xe này có thể vận hành độc lập hoặc dễ dàng ghép nối thành đoàn xe với các quy mô khác nhau. Sau khoảng 40 năm vận hành, cả hai loại toa xe nêu trên không gặp vấn đề gì nghiêm trọng về an toàn và chất lượng.
Các toa xe này được đối tác của VNR là Tổng công ty đường sắt Đông Nhật Bản sẵn sàng chuyển giao miễn phí nếu có nhu cầu và Việt Nam sẽ chịu các chi phí liên quan đến nhập khẩu, cải tạo toa xe phù hợp với quy định của Việt Nam.
Cho ý kiến về đề xuất này, theo lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải, các Bộ Tư pháp, Tài chính, Khoa học và Công nghệ, Công Thương, Tài nguyên và Môi trường đều cho rằng đề xuất của VNR về việc nhập khẩu và khai thác toa xe tự hành đã qua sử dụng của Nhật Bản là không đúng với quy định tại khoản 4 Điều 18 Nghị định 65/2018/NĐ-CP ngày 12/5/20218 của Chính phủ và đề nghị Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu doanh nghiệp thực hiện theo đúng quy định tại Nghị định số 65/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
[VNR lý giải đề xuất tiếp nhận tài trợ 37 toa tàu cũ từ Nhật Bản]
Mặt khác, VNR chưa đánh giá cụ thể, chi tiết về các nội dung về tình trạng kỹ thuật an toàn, chi phí hoán cải, hiệu quả đầu tư, kế hoạch dự kiến vận hành, công tác vận hành, bảo trì, giải pháp xử lý nếu các toa xe không đáp ứng quy định về chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của Việt Nam.
“Việc nhập khẩu những toa xe sản xuất từ năm 1979-1982 cũng sẽ có những ảnh hưởng, tác động đến môi trường nếu vận hành tại Việt Nam và có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành nghề này trong nước,” lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải cho hay.
Nhấn mạnh đề xuất việc cho phép nhập khẩu, khai thác sử dụng 37 toa xe tự hành diesel DMU đã qua sử dụng của Nhật Bản, được sản xuất từ năm 1979-1982 của VNR mặc dù trong báo cáo có nêu một số lợi ích nhất định, tuy nhiên, với quy định của pháp luật đã rõ ràng, Bộ Giao thông Vận tải không ủng hộ việc nhập khẩu và khai thác sử dụng 37 toa xe đã qua sử dụng (từ 39 đến 42 năm) tại Việt Nam.
Trên cơ sở này, Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị Thủ tướng Chính phủ theo các quy định của luật hiện hành, việc nhập khẩu 37 toa xe tự hành nêu trên vừa không được phép nhập khẩu do có năm sản xuất quá 10 năm và vừa không được phép vận hành khai thác tại Việt Nam do đã có niên hạn sử dụng quá 40 năm./.