Tại Hội nghị góp ý Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt do Bộ Giao thông Vận tải chủ trì vào chiều qua (11/3), Bộ Giao thông Vận tải đã quyết định bỏ việc xử phạt người sử dụng mũ bảo hiểm "rởm".
Trước đó, bốn Bộ gồm Khoa học Công nghệ, Công Thương, Công an và Giao thông Vận tải đã ký thông tư liên tịch số 06/2013 quy định xử phạt mũ không đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật từ ngày 15/4 tới, và Dự thảo Nghị định về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt của Bộ Giao thông, công bố mức phạt cho hành vi trên là 100.000-200.000 đồng. Những động thái này đã vấp phải sự phản ứng từ chính người đi đường.
Lý giải cho quyết định mới nhất, Bộ Giao thông cho rằng, người đi đường chỉ cần đội mũ có cấu tạo đủ 3 bộ phận gồm vỏ mũ, lớp đệm bảo vệ bên trong, có quai đeo và gắn dấu phù hợp quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (tem CR) dán lên mũ.
Thông tư liên tịch số 06/2013 về sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh và sử dụng mũ bảo hiểm cho người đi xe máy của 4 Bộ nói trên đã quy định, mũ bảo hiểm đạt tiêu chuẩn phải có cấu tạo đủ ba bộ phận trên.
Mũ có kiểu dáng nhái, không đáp ứng đủ tiêu chuẩn kỹ thuật trên thì sẽ không được coi là mũ bảo hiểm. Người đi đường khi đội mũ không đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ bị xử phạt như đối với hành vi không đội mũ bảo hiểm hoặc đội mũ mà không cài quai đúng quy cách.
[Xử phạt người đội mũ bảo hiểm giả từ giữa tháng 4]
[Siết chặt quản lý sản xuất, kinh doanh mũ bảo hiểm]
Tuy nhiên, bà Nguyễn Thị Kim Thoa, Vụ trưởng Vụ pháp luật Hình sự- Hành chính (Bộ Tư pháp) băn khoăn đặt câu hỏi, người tham gia giao thông phân biệt mũ bảo hiểm thế nào là thật, giả rất khó?
“Không phải cứ mua mũ bảo hiểm đắt tiền là đảm bảo chất lượng và ngược lại. Tôi rất phân vân điều này. Thậm chí, đặt vấn đề xử lý mũ phải có đủ kết cấu ba bộ phận cấu tạo như trên cũng là phức tạp,” bà Thoa ái ngại.
Ngoài ra, trước mắt, theo bà Thoa, mũ bảo hiểm đã bán thì phải đảm bảo chất lượng, cần tập trung phạt hành vi sản xuất mũ không bảo đảm chất lượng vì người tham gia giao thông rất khó phân biệt mũ giả, thật. Người dân thấy mũ bán rẻ thì mua và tin vào sự giới thiệu của người bán, việc xử phạt người đội mũ bảo hiểm “rởm” rất khó.
Ông Nguyễn Văn Quyền, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam (Bộ Giao thông Vận tải) nhận định, quy định tại Thông tư liên tịch vừa ký kết giữa bốn Bộ chỉ phù hợp với các loại mũ bảo hiểm được mua từ thời điểm này trở đi.
Lý giải cho điều này, ông Quyền cho rằng,mũ bảo hiểm không “rởm” theo quy định mới là phải có dán tem hợp quy nhưng thực tế tại nước ta, hiện có hơn 30 triệu người đi xe máy (chiếm đến hơn 90%) là đội mũ bảo hiểm có xuất xứ nhiều nơi, bao gồm cả mũ nhập khẩu trong khi trước đó chưa có quy định mũ bảo hiểm phải dán tem hợp quy.
Dẫn chứng cho điều này, ông Quyền cho hay, chính ông cũng đội đang đội 1 chiếc mũ bảo hiểm từ 10 năm nay nhưng đó là mũ xịn và được mua từ nước ngoài nên không dán tem hợp chuẩn.
“Hiện có cả chục triệu mũ chưa dám tem với nhiều mũ đảm bảo chất lượng do nước ngoài sản xuất, nhưng không dán tem vì do viện trợ hoặc nhập khẩu vào. Vì vậy, nếu quy định xử phạt mũ bảo hiểm không đạt chất lượng thì phải có lộ trình giải quyết hết số mũ này, không thể bảo người dân vứt hết mũ bảo hiểm đang sử dụng đi, dù nó đảm bảo chất lượng,” ông Quyền bảy tỏ quan điểm.
Đồng tình quan điểm này, Đại tá Trần Sơn Hà, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông đường bộ đường sắt (Bộ Công an) đánh giá, quy định về mũ bảo hiểm “rởm” cần phải cân nhắc lại và phải bàn bạc thật kỹ càng bởi nhiều mũ đã nhập khẩu về từ những năm 2008 có mẫu mã đẹp nhưng lại không có tem chứng nhận hợp quy theo quy định mới.
“Vậy, những trường hợp đã mua mũ này và số lượng mũ này sẽ tính toán như thế nào ? Cơ quan soạn thảo Thông tư cần xem xét lại, một khi đã đưa vào phải thực hiện phải đảm bảo thuận lợi cho cả người dân và cơ quan thi hành…” Đại tá Hà bộc bạch.
Bên cạnh đó, Đại tá Hà cũng thừa nhận, lực lượng công an không thể lập một biên bản vi phạm mà không có điều khoản trong Luật trừ khi Chính phủ ban hành quy định hành vi vi phạm và chế tài xử phạt.
Bổ sung thêm, Đại tá Hà cho hay, Luật Hình sự có quy định xử lý hành vi làm hàng giả, hàng nhái và lực lượng Quản lý thị trường phải xử lý việc này. Lực lượng công an không thể rải quân làm hết được.
[Kinh doanh mũ bảo hiểm: Thời trang hay bảo vệ?]
Phần lớn các quan điểm đều cho rằng, người sử dụng rất khó khăn để phân biệt mũ bảo hiiểm thật, giả. Đề cập đến thực tế này, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đinh La Thăng cho biết: "Người dân đội mũ bảo hiểm không cần chứng minh mũ phải có tem hợp quy, cứ có 3 lớp như Thông tư, Nghị định quy định là được. Không phạt người đội mũ ‘rởm’, kém chất lượng, cái này thuộc về Quản lý thị trường vì lực lượng này có trách nhiệm đối với việc sản xuất, phân phối hàng hóa đảm bảo chất lượng.”
“Các loại mũ này không thể phân biệt được. Nếu cứ cố phạt thì chỉ có tranh cãi suốt ngày. Trách nhiệm của quản lý thị trường là phải đảm bảo được sản xuất và lưu thông. Tôi đề nghị Ban soạn thảo xem xét lại tất cả các mức phạt cho hợp lí và các nội dung phạt cần xin ý kiến cụ thể,” Bộ trưởng Thăng lưu ý các thành viên Ban soạn thảo dự thảo Nghị định..
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia và người dân đều tỏ ra băn khoăn khi hiện nay nhiều mũ bảo hiểm bán ở vỉa hè, lòng đường chỉ với mức giá 30-50.000 đồng/chiếc cũng vẫn có đủ 3 bộ phận. Như thế, những loại mũ "rởm", nhái vẫn có thể bày bán tràn lan mà không bị xử phạt vì đã đúng theo quy định.
“Vấn đề là quy định vỏ mũ ra sao, độ dày lớp đệm bao nhiêu là đủ… nhưng để chứng minh vấn đề này rồi đưa ra xử phạt còn rắc rối hơn,” các chuyên gia giao thông lo ngại./.
Trước đó, bốn Bộ gồm Khoa học Công nghệ, Công Thương, Công an và Giao thông Vận tải đã ký thông tư liên tịch số 06/2013 quy định xử phạt mũ không đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật từ ngày 15/4 tới, và Dự thảo Nghị định về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt của Bộ Giao thông, công bố mức phạt cho hành vi trên là 100.000-200.000 đồng. Những động thái này đã vấp phải sự phản ứng từ chính người đi đường.
Lý giải cho quyết định mới nhất, Bộ Giao thông cho rằng, người đi đường chỉ cần đội mũ có cấu tạo đủ 3 bộ phận gồm vỏ mũ, lớp đệm bảo vệ bên trong, có quai đeo và gắn dấu phù hợp quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (tem CR) dán lên mũ.
Thông tư liên tịch số 06/2013 về sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh và sử dụng mũ bảo hiểm cho người đi xe máy của 4 Bộ nói trên đã quy định, mũ bảo hiểm đạt tiêu chuẩn phải có cấu tạo đủ ba bộ phận trên.
Mũ có kiểu dáng nhái, không đáp ứng đủ tiêu chuẩn kỹ thuật trên thì sẽ không được coi là mũ bảo hiểm. Người đi đường khi đội mũ không đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ bị xử phạt như đối với hành vi không đội mũ bảo hiểm hoặc đội mũ mà không cài quai đúng quy cách.
[Xử phạt người đội mũ bảo hiểm giả từ giữa tháng 4]
[Siết chặt quản lý sản xuất, kinh doanh mũ bảo hiểm]
Tuy nhiên, bà Nguyễn Thị Kim Thoa, Vụ trưởng Vụ pháp luật Hình sự- Hành chính (Bộ Tư pháp) băn khoăn đặt câu hỏi, người tham gia giao thông phân biệt mũ bảo hiểm thế nào là thật, giả rất khó?
“Không phải cứ mua mũ bảo hiểm đắt tiền là đảm bảo chất lượng và ngược lại. Tôi rất phân vân điều này. Thậm chí, đặt vấn đề xử lý mũ phải có đủ kết cấu ba bộ phận cấu tạo như trên cũng là phức tạp,” bà Thoa ái ngại.
Ngoài ra, trước mắt, theo bà Thoa, mũ bảo hiểm đã bán thì phải đảm bảo chất lượng, cần tập trung phạt hành vi sản xuất mũ không bảo đảm chất lượng vì người tham gia giao thông rất khó phân biệt mũ giả, thật. Người dân thấy mũ bán rẻ thì mua và tin vào sự giới thiệu của người bán, việc xử phạt người đội mũ bảo hiểm “rởm” rất khó.
Ông Nguyễn Văn Quyền, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam (Bộ Giao thông Vận tải) nhận định, quy định tại Thông tư liên tịch vừa ký kết giữa bốn Bộ chỉ phù hợp với các loại mũ bảo hiểm được mua từ thời điểm này trở đi.
Lý giải cho điều này, ông Quyền cho rằng,mũ bảo hiểm không “rởm” theo quy định mới là phải có dán tem hợp quy nhưng thực tế tại nước ta, hiện có hơn 30 triệu người đi xe máy (chiếm đến hơn 90%) là đội mũ bảo hiểm có xuất xứ nhiều nơi, bao gồm cả mũ nhập khẩu trong khi trước đó chưa có quy định mũ bảo hiểm phải dán tem hợp quy.
Dẫn chứng cho điều này, ông Quyền cho hay, chính ông cũng đội đang đội 1 chiếc mũ bảo hiểm từ 10 năm nay nhưng đó là mũ xịn và được mua từ nước ngoài nên không dán tem hợp chuẩn.
“Hiện có cả chục triệu mũ chưa dám tem với nhiều mũ đảm bảo chất lượng do nước ngoài sản xuất, nhưng không dán tem vì do viện trợ hoặc nhập khẩu vào. Vì vậy, nếu quy định xử phạt mũ bảo hiểm không đạt chất lượng thì phải có lộ trình giải quyết hết số mũ này, không thể bảo người dân vứt hết mũ bảo hiểm đang sử dụng đi, dù nó đảm bảo chất lượng,” ông Quyền bảy tỏ quan điểm.
Đồng tình quan điểm này, Đại tá Trần Sơn Hà, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông đường bộ đường sắt (Bộ Công an) đánh giá, quy định về mũ bảo hiểm “rởm” cần phải cân nhắc lại và phải bàn bạc thật kỹ càng bởi nhiều mũ đã nhập khẩu về từ những năm 2008 có mẫu mã đẹp nhưng lại không có tem chứng nhận hợp quy theo quy định mới.
“Vậy, những trường hợp đã mua mũ này và số lượng mũ này sẽ tính toán như thế nào ? Cơ quan soạn thảo Thông tư cần xem xét lại, một khi đã đưa vào phải thực hiện phải đảm bảo thuận lợi cho cả người dân và cơ quan thi hành…” Đại tá Hà bộc bạch.
Bên cạnh đó, Đại tá Hà cũng thừa nhận, lực lượng công an không thể lập một biên bản vi phạm mà không có điều khoản trong Luật trừ khi Chính phủ ban hành quy định hành vi vi phạm và chế tài xử phạt.
Bổ sung thêm, Đại tá Hà cho hay, Luật Hình sự có quy định xử lý hành vi làm hàng giả, hàng nhái và lực lượng Quản lý thị trường phải xử lý việc này. Lực lượng công an không thể rải quân làm hết được.
[Kinh doanh mũ bảo hiểm: Thời trang hay bảo vệ?]
Phần lớn các quan điểm đều cho rằng, người sử dụng rất khó khăn để phân biệt mũ bảo hiiểm thật, giả. Đề cập đến thực tế này, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đinh La Thăng cho biết: "Người dân đội mũ bảo hiểm không cần chứng minh mũ phải có tem hợp quy, cứ có 3 lớp như Thông tư, Nghị định quy định là được. Không phạt người đội mũ ‘rởm’, kém chất lượng, cái này thuộc về Quản lý thị trường vì lực lượng này có trách nhiệm đối với việc sản xuất, phân phối hàng hóa đảm bảo chất lượng.”
“Các loại mũ này không thể phân biệt được. Nếu cứ cố phạt thì chỉ có tranh cãi suốt ngày. Trách nhiệm của quản lý thị trường là phải đảm bảo được sản xuất và lưu thông. Tôi đề nghị Ban soạn thảo xem xét lại tất cả các mức phạt cho hợp lí và các nội dung phạt cần xin ý kiến cụ thể,” Bộ trưởng Thăng lưu ý các thành viên Ban soạn thảo dự thảo Nghị định..
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia và người dân đều tỏ ra băn khoăn khi hiện nay nhiều mũ bảo hiểm bán ở vỉa hè, lòng đường chỉ với mức giá 30-50.000 đồng/chiếc cũng vẫn có đủ 3 bộ phận. Như thế, những loại mũ "rởm", nhái vẫn có thể bày bán tràn lan mà không bị xử phạt vì đã đúng theo quy định.
“Vấn đề là quy định vỏ mũ ra sao, độ dày lớp đệm bao nhiêu là đủ… nhưng để chứng minh vấn đề này rồi đưa ra xử phạt còn rắc rối hơn,” các chuyên gia giao thông lo ngại./.
Việt Hùng (Vietnam+)
