Những tác động về sức khỏe, khối lượng công việc chăm sóc và sự phân biệt đối xử đối với phụ nữ trở nên nghiêm trọng hơn nhiều so với nam giới trong đại dịch COVID-19. Điều này đòi các doanh nghiệp sử dụng đông lao động nữ như dệt may và da giày phải có những giải pháp hỗ trợ lao động nữ trong giai đoạn phục hồi sản xuất.
Đây là thông tin được đưa ra tại hội nghị quốc gia với chủ đề “Trao quyền cho phụ nữ trong quá trình phục hồi sản xuất và phát triển kinh tế sau đại dịch COVID-19 của ngành dệt may và da giày Việt Nam” do Chương trình Better Work Việt Nam (chương trình Việc làm tốt hơn) và Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 18/5 tại Hà Nội.
“Gánh nặng kép” lên lao động nữ
Theo một nghiên cứu của ILO được công bố vào năm 2021, đại dịch COVID-19 không chỉ làm trầm trọng hơn những bất bình đẳng giới vốn có chẳng hạn như “gánh nặng kép” lên phụ nữ do vừa phải đi làm với số giờ gần tương đương nam giới, vừa phải dành hơn gấp đôi thời gian để làm việc nhà so với đàn ông, mà còn tạo thêm những bất bình đẳng giới mới, trong đó bao gồm tỷ lệ thất nghiệp.
Ngành dệt may, da giày Việt Nam là các ngành kinh tế mũi nhọn đối với sự tăng trưởng và phát triển của đất nước. Trong ngành dệt may và da giày, nơi có khoảng 5 triệu lao động, trong đó tới hơn 70% là lao động nữ thì việc giải quyết các vấn đề về bất bình đẳng giới lại càng phải đối mặt với nhiều thách thức hơn cả.
Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch VCCI cho biết: “Trong thời gian qua, cách mạng công nghiệp và các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới đã tác động đến việc làm, thu nhập, an sinh của lao động nữ trong các ngành kinh tế này. Nhiều doanh nghiệp dệt may và da giày đã và đang nỗ lực chung tay để kiến tạo một môi trường làm việc bình đẳng và dành nhiều cơ hội hơn cho nữ giới.”
Trong giai đoạn bị ảnh hưởng bởi đại dịch, Better Work Việt Nam đã làm việc chặt chẽ với các nhà máy tham gia chương trình để giảm thiểu những yếu tố phân biệt đối xử về giới, xây dựng hướng dẫn nhấn mạnh tới các khía cạnh giới để hỗ trợ các nhà máy giải quyết ngừng việc, tạm hoãn hợp đồng và an toàn vệ sinh lao động.
Vào năm 2020, giữa những làn sóng COVID-19 đầu tiên, trong khuôn khổ hợp tác với IFC, Better Work Việt Nam đã khởi động dự án GEAR (Bình đẳng giới và Giá trị mang lại) để giúp các nhà máy cải thiện năng suất các dây chuyền sản xuất bằng cách trang bị cho nữ công nhân các kỹ năng cần thiết để trở thành chuyền trưởng.
Tăng năng suất nhờ trao quyền cho phụ nữ
Kết của thực hiện dự án GEAR trong giai đoạn 2020-2021 cho thấy 80% các nhà máy tham gia dự án đã ghi nhận tỷ lệ hiệu quả tăng lên ở các dây chuyền do học viên GEAR giám sát.
Ông Dan Rees, Giám đốc chương trình Better Work toàn cầu nhấn mạnh: “Những minh chứng rõ ràng cho thấy việc trao quyền cho lao động nữ thúc đẩy và đảm bảo tuân thủ pháp luật, gia tăng năng suất lao động, tăng lợi nhuận, thúc đẩy đối thoại, cải thiện sức khỏe và mục tiêu học tập, đào tạo cho người lao động và gia đình của họ.”
“Khi lao động nữ có tiếng nói trong quá trình đối thoại tại nơi làm việc, tỷ lệ tuân thủ pháp luật cao hơn và điều kiện làm việc trở nên tốt hơn. Khi không còn quấy rối và làm dụng trong môi trường làm việc, người lao động được hưởng mức độ an sinh cao hơn, còn nhà máy được tăng lợi nhuận,” ông Dan Rees nói.
[Việt Nam là một ví dụ điển hình về thực thi mục tiêu bình đẳng giới]
Theo ông Dan Rees, trong quá trình phục hồi và phát triển sau đại dịch, nhiệm vụ cải thiện bình đẳng giới tại nơi làm việc có ý nghĩa quan trọng hơn bao giờ hết. Điều này cũng phù hợp với Lời kêu gọi Hành động Toàn cầu của ILO vì một công cuộc phục hồi từ khủng hoảng COVID-19 lấy con người làm trung tâm.
Bà Robyn Mudie, Đại sứ Australia cho rằng thúc đẩy bình đẳng giới tại nơi làm việc mang lại lợi ích cho tất cả mọi người, nhưng hiện đây vẫn là một thách thức lớn trên toàn cầu.
“Các điều khoản trong Bộ Luật Lao động hiện nay của Việt Nam về việc người sử dụng lao động phải có trách nhiện hỗ trợ xây dựng nhà trẻ hoặc một phần chi phí gửi trẻ cho người lao động, thực hiện các biện pháp phòng chống quấy rối tình dục và trả công bình đẳng cho các công việc có giá trị tương đương... chính là những chiến lược quan trọng để ngành dệt may, da giày phục hồi và phát triển mạnh mẽ hơn, có sức chống chịu tốt hơn trong thời gian tới,” bà Robyn Mudie đánh giá./.
| Better Work Việt Nam là một chương trình hợp tác đặc biệt giữa ILO và Tổ chức Tài Chính Quốc tế (IFC), thành viên của World Bank Group, với mục tiêu cải thiện điều kiện làm việc và thúc đẩy năng lực cạnh tranh các các ngành xuất khẩu trọng điểm tại Việt Nam. Better Work Việt Nam hiện đang hỗ trợ hơn 400 nhà máy dệt may và da giày trên cả nước tham gia chương trình với khoảng 700.000 lao động, giúp cải thiện điều kiện làm việc và thúc đẩy năng lực cạnh tranh thông qua các dịch vụ đánh giá, tư vấn và đào tạo. |