Cán bộ Chữ thập Đỏ cứu trợ người dân vùng lũ. (Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN) Phó Chủ tịch Trung ương Hội Chữ thập Đỏ Việt Nam Trần Quốc Hùng chia sẻ mặc dù đã có những văn bản pháp lý quốc tế và Việt Nam quy định về biểu tượng và việc sử dụng biểu tượng Chữ thập Đỏ, tuy nhiên hiện nay, tại Trung ương và địa phương đều xuất hiện việc lạm dụng biểu tượng Chữ thập Đỏ.
Phát biểu tại Hội thảo "Bảo vệ biểu tượng Chữ thập Đỏ - biểu tượng của nhân đạo" tại Hà Nội ngày 1/11, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Chữ thập Đỏ Việt Nam Trần Quốc Hùng cho biết biểu tượng Chữ thập Đỏ xuất hiện khá phổ biến ở nhiều lĩnh vực không thuộc hoạt động Chữ thập Đỏ, phổ biến nhất là ngành y tế (các cơ sở y tế, cửa hàng thuốc tân dược, xe cấp cứu, trên các chương trình truyền hình, quảng cáo liên quan đến chăm sóc sức khỏe…), các sản phẩm hàng hóa, biển quảng cáo, biển báo...
Nghiêm trọng hơn, một số đơn vị, nhóm người, cá nhân mạo danh Hội Chữ thập Đỏ, cán bộ Hội sử dụng biểu tượng Chữ thập Đỏ, biểu trưng Hội Chữ thập Đỏ Việt Nam để vận động quyên góp, "bán hàng từ thiện."
Biểu tượng Chữ thập Đỏ hiện đang bị vi phạm dưới nhiều hình thức khác nhau: sử dụng sai (không phải cá nhân, tổ chức, hoạt động Chữ thập Đỏ nhưng sử dụng biểu tượng Chữ thập Đỏ và biểu trưng của Hội Chữ thập Đỏ Việt Nam); bắt chước (sử dụng dấu hiệu gần giống về hình dáng, màu sắc của biểu tượng Chữ thập Đỏ, biểu trưng Hội Chữ thập Đỏ Việt Nam gây nhầm lẫn); mạo danh (các nhóm, cá nhân làm từ thiện “trá hình” sử dụng biểu tượng Chữ thập Đỏ, biểu trưng Hội Chữ thập Đỏ Việt Nam) để trục lợi.
Việc sử dụng biểu tượng/biểu trưng Chữ thập Đỏ sai mục đích sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh, thương hiệu và uy tín của Hội Chữ thập Đỏ Việt Nam. Đặc biệt, việc lạm dụng/sử dụng sai biểu tượng có thể làm mất giá trị bảo vệ khi có xung đột vũ trang.
Phó Chủ tịch Trung ương Hội Chữ thập Đỏ Việt Nam Trần Quốc Hùng cho biết các biểu tượng của Phong trào Chữ thập Đỏ và Trăng lưỡi liềm Đỏ như Chữ thập Đỏ, Trăng lưỡi liềm Đỏ, Pha lê đỏ ngoài mục đích nhận diện cho tổ chức làm công tác nhân đạo còn có một mục đích, ý nghĩa là biểu tượng của sự bảo vệ (ngoài ý nghĩa biểu tượng của nhân đạo).
[Hội Chữ thập đỏ Việt Nam hỗ trợ người dân Quảng Trị sau thiên tai]
Luật pháp quốc tế quy định trong các cuộc xung đột vũ trang, những người bị thương, người bệnh và người chăm sóc họ cùng các phương tiện, cơ sở vật chất khi mang biểu tượng này đều được bảo vệ, không ai được phép tấn công. Do vậy, các biểu tượng trên cần phải được tôn trọng và sử dụng đúng mục đích. Biểu tượng này nếu bị sử dụng một cách tùy tiện, bừa bãi sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng của nhiều người.
Theo ông Trần Quốc Hùng, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc sử dụng sai, lạm dụng biểu tượng Chữ thập Đỏ, trong đó, có nguyên nhân về nhận thức và truyền thông chưa đầy đủ về ý nghĩa, mục đích của biểu tượng. Do vậy, việc truyền thông nâng cao nhận thức là rất quan trọng, trước hết cần nâng cao nhận thức cho cán bộ Chữ thập Đỏ các cấp để từ đó lan rộng ra cộng đồng.
Hội thảo giới thiệu nguồn gốc của biểu tượng Chữ thập Đỏ, Trăng lưỡi liềm Đỏ, Pha lê đỏ; ý nghĩa và cách thức sử dụng các biểu tượng này. Các đại biểu nghe ý kiến tham vấn của luật sư về quy trình xử lý các hành vi xâm phạm biểu tượng; kinh nghiệm của Hội Chữ thập Đỏ Cần Thơ, Thành phố Hồ Chí Minh và các Hội Chữ thập Đỏ quốc gia trên thế giới trong truyền thông bảo vệ biểu tượng Chữ thập Đỏ.
Đồng thời, các đại biểu đã góp ý, thông qua dự thảo chương trình phối hợp giữa Hội Chữ thập Đỏ Việt Nam với Bộ Y tế, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) trong truyền thông bảo vệ biểu tượng Chữ thập Đỏ; thảo luận giải pháp bảo vệ biểu tượng Chữ thập Đỏ và xây dựng khung kế hoạch truyền thông bảo vệ biểu tượng./.
