Người dân tránh nắng nóng dưới bóng cây tại Hamamatsu, tỉnh Shizuoka, miền Trung Nhật Bản. (Ảnh: Kyodo/TTXVN) Theo nghiên cứu mới nhất về tác động của biến đổi khí hậu đối với con người, nguyên nhân trực tiếp gây ra hơn 1/3 số ca tử vong do nhiệt trên thế giới mỗi năm là do sự nóng lên toàn cầu.
Nhưng các nhà khoa học nói rằng đó chỉ là một phần nhỏ. Thậm chí còn có nhiều người chết vì những điều kiện thời tiết khắc nghiệt khác do hiện tượng nóng lên toàn cầu như bão, lũ lụt và hạn hán. Tệ hơn, con số tử vong do nhiệt sẽ tăng theo cấp số nhân khi nhiệt độ ngày càng tăng.
Theo một nghiên cứu trên tạp chí Nature Climate Change, các nhà nghiên cứu đã xem xét các trường hợp tử vong do nhiệt ở 732 thành phố trên toàn thế giới từ năm 1991 đến năm 2018 và đưa ra kết luận rằng, 37% trong số này chết do sự nóng lên của Trái Đất do con người gây ra.
Tác giả chính của nghiên cứu cho biết, con số khoảng 9.700 người tử vong mỗi năm là từ 732 thành phố trên. Con số này có thể lớn hơn nhiều nếu tính rộng ra toàn thế giới.
“Đây là những cái chết liên quan đến nắng nóng mà thực sự có thể ngăn ngừa được. Đó là tai họa mà chúng ta trực tiếp gây ra cho chính mình," Ana Vicedo-Cabrera, nhà dịch tễ học tại Viện Y tế Phòng ngừa và Xã hội tại Đại học Bern, Thụy Sĩ, cho biết.
Số người chết vì nóng tập trung cao nhất tại các thành phố ở Nam Mỹ. Trong đó, Sao Paulo (Brazil) được cho là nơi có nhiều ca tử vong do nắng nóng liên quan đến biến đổi khí hậu nhất, trung bình 239 người chết mỗi năm.
[Nguy cơ nắng nóng gây chết người ở khu vực Nam Á]
Nam Âu và Nam Á cũng là những điểm nóng khác có tỷ lệ tử vong do biến đổi khí hậu cao.
Nghiên cứu cho thấy khoảng 35% số ca tử vong vì nhiệt ở Mỹ cũng có thể là do biến đổi khí hậu, với tổng số hơn 1.100 ca tử vong mỗi năm ở khoảng 200 bang, đứng đầu là 141 ca ở New York. Bang Honolulu có tỷ lệ tử vong do nắng nóng cao nhất với 82%.
Người dân tránh nóng trên bãi biển tại Venice, California, Mỹ. (Ảnh: AFP/TTXVN) Các nhà khoa học đã sử dụng dữ liệu về số người chết do nóng bức, được thu thập trong nhiều thập kỷ ở 732 thành phố, để vẽ các đường cong mô tả chi tiết sự thay đổi của tỷ lệ tử vong ở mỗi thành phố. Họ cũng có cơ hội để so sánh sự khác nhau về số ca tử vong do nhiệt giữa các thành phố.
Bà Vicedo-Cabrera cho biết, một số thành phố thích ứng với nhiệt tốt hơn những thành phố khác, nhờ điều hòa không khí, các yếu tố văn hóa và điều kiện môi trường tốt.
“Mọi người liên tục đưa ra yêu cầu chứng minh rằng biến đổi khí hậu đã và đang ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta. Nghiên cứu này đã trực tiếp trả lời câu hỏi đó, bằng cách sử dụng các phương pháp dịch tễ học hiện đại và lượng dữ liệu mà các tác giả đã thu thập được và dùng để phân tích là vô cùng ấn tượng," Tiến sỹ Jonathan Patz, Giám đốc Viện Y tế Toàn cầu tại Đại học Wisconsin, nói.
Tiến sỹ Patz, người không tham gia nghiên cứu, cho biết đây là một trong những nghiên cứu đầu tiên trình bày chi tiết số ca tử vong do nhiệt liên quan đến biến đổi khí hậu ở hiện tại, thay vì trong tương lai./.
