Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN) Ngày 17/3, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết mới đây các bác sỹ đã phẫu thuật thay khớp háng toàn phần bên phải cho nam bệnh nhân N.N.L., 22 tuổi, trú ở Thanh Oai, Hà Nội, bị hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi giai đoạn 4.
Theo bác sỹ Dương Đình Toàn (Viện Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức), việc thay khớp háng ở những bệnh nhân trẻ không chỉ gây ảnh hưởng đến khả năng lao động và sinh hoạt hàng ngày của họ sau mổ mà trong suốt thời gian còn lại của cuộc đời, người bệnh phải đối mặt với nhiều lần mổ thay lại khớp do giới hạn tuổi thọ của khớp nhân tạo.
Theo nghiên cứu, những lần mổ thay lại khớp gặp nhiều thách thức và khó khăn hơn mổ lần đầu.
Bệnh nhân L. vào viện trong tình trạng đau khớp háng hai bên, đi lại khó khăn, phải dùng nạng hỗ trợ. Bệnh nhân có tiền sử sử dụng thuốc trầm cảm liên tục 3 năm, hiện nay đã dừng uống thuốc và đang tăng cân.
Phim chụp Xquang cho thấy có tổn thương gãy xương dưới chỏm và tiêu toàn bộ chỏm xương đùi bên phải. Chỏm xương đùi bên trái cũng bị tổn thương tương tự, tiên lượng là sẽ phải thay khớp háng bên trái trong thời gian ngắn.
[Có tiền sử uống rượu lâu năm, người bệnh gãy khớp háng sau cú ngã nhẹ]
Hoại tử chỏm xương đùi bắt nguồn từ tổn thương mạch máu nuôi xương vùng chỏm xương đùi. Nguyên nhân đến nay vẫn chưa rõ ràng, tuy nhiên loại tổn thương này thường xuất hiện ở những người làm nghề: thợ lặn, công nhân hầm mỏ, những người sử dụng thuốc corticoid trong thời gian kéo dài, người có thói quen hút thuốc lá, bia rượu lâu năm. Bệnh diễn biến âm thầm, ngày càng nặng lên, cuối cùng đau, mất chức năng khớp háng, bắt buộc phải thay khớp.
Đối với bệnh nhân N.N.L., hiện tại trong y văn thế giới vẫn chưa ghi nhận mối liên quan giữa người dùng thuốc trầm cảm với sự tiêu chỏm xương đùi. Tuy nhiên, sự xuất hiện bệnh quá sớm và diễn biến nhanh ở bệnh nhân L. vẫn chưa thể được lý giải bằng các nguyên nhân khác.
Có nhiều phương pháp thay khớp háng nhân tạo được áp dụng cho bệnh nhân hoại tử chỏm xương đùi và cho kết quả tốt (khoảng 99% người bệnh cảm thấy hết triệu chứng đau, đi lại gần như bình thường) như: thay bề mặt khớp, thay khớp háng toàn phần.
Trong hầu hết các trường hợp, bệnh nhân trước khi mổ ít vận động trong thời gian dài do chân bị đau khiến cho cơ đùi, cơ mông teo nhỏ. Vì vậy sau khi mổ, đặc biệt trong 8 tuần đầu, nguy cơ trật khớp háng nhân tạo tăng cao.
Trong hời gian sau đó nếu người bệnh tập luyện tốt, cơ rắn chắc trở lại thì nguy cơ trật khớp háng nhân tạo sẽ giảm dần. Trong quá trình tập luyện, người bệnh có thể bước đi trên khớp háng mới thay, tuy nhiên mới đầu sẽ có cảm giác đau và cứng khớp.
Lúc đó, bệnh nhân nên dùng nạng hỗ trợ khi đi lại và tỳ chân ở mức độ hợp lý. Cùng với quy trình tập luyện do bác sỹ phục hồi chức năng đưa ra, người bệnh sẽ thích nghi dần, cảm giác đau sẽ giảm dần cho đến khi hết hẳn./.
