Những người có trách nhiệm liên tục nhấn mạnh: Việc tiêu hủy cá chết tại hồ Linh Đàm sau sự cố đêm 26/10 là chặt chẽ, đúng quy trình và không có chuyện dân thu gom đưa ra ngoài. Mặc dù vậy, theo tư liệu phóng viên VietnamPlus có trong tay, một số lượng cá chết không hề nhỏ vẫn đi theo con đường riêng và biến mất khỏi sổ sách, giấy tờ mà nhà chức trách đã thống kê.
Chỉ hơn 300 kg cá bị chết?
Sáng 27/10, ngay sau sự cố khiến hàng nghìn cá thể cá tại bờ phía Nam hồ Linh Đàm (phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội) chết hàng loạt, đại diện Xí nghiệp thoát nước số 4 đã đưa nhiều công nhân ra khu vực hiện trường. Hai chiếc thuyền máy di chuyển liên tục trên mặt nước, phía trên, các công nhân mặc áo đồng phục dùng sào vớt xác cá đang lập lờ trôi nổi. Chỉ đến khoảng 9 giờ sáng cùng ngày, hầu hết số cá chết đã được thu gom trong các bao để rải rác khắp các bờ kè.
Ông Trịnh Ngọc Sơn, Giám đốc Xí nghiệp thoát nước số 4, đơn vị được giao quản lý hồ Linh Đàm cho biết: Tính tới thời điểm trưa 27/10, Xí nghiệp này đã thu gom được khoảng 6 bao tải cá chết. Tổng trọng lượng khoảng 300kg.
Theo vị Giám đốc này, phía Xí nghiệp thoát nước số 4 nhận được tin báo từ 13 giờ chiều 26/10 từ phía Công an phường Hoàng Liệt. Lúc này, cá mới chỉ lác đác chết trên mặt hồ. Ông Sơn cũng khẳng định: Ngay thời điểm đó, việc thu dọn đã được tiến hành ngay. Cho đến khoảng 5 giờ sáng 27/10, số lượng cá chết lại nhiều hơn nên công tác thu gom vẫn tiếp tục được tiến hành.
Theo người được Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội giao trọng trách đứng đầu đơn vị quản lý hồ Linh Đảm, sự việc đã được báo cáo và xử lý từ chiều ngày 26/10. Thế nhưng, điều này lại mâu thuẫn với khẳng định của ông Trần Toàn Thương, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân phường Hoàng Liệt.
Trái ngược với ông Sơn, ông Thương cho biết: Phải đến tận 1 giờ sáng ngày 27/10 thì Ủy ban phường này mới nhận được thông tin có hiện tượng cá chết nổi trên mặt hồ. Và cũng đến lúc này, phía chính quyền địa phương mới cử công an phường và điện thoại thông báo cho Xí nghiệp thoát nước số 4 để cử người xuống kiểm tra.
Thậm chí, ông Thương còn tái khẳng định với phóng viên: Việc vớt cá chỉ được thực hiện vào khoảng 4 giờ sáng nay và do các công nhân của Xí nghiệp thoát nước số 4 thực hiện.
Như vậy, thời điểm phát hiện cá chết của đơn vị quản lý và chính quyền địa phương lệch nhau tới tận… 12 giờ đồng hồ. Thời gian bắt đầu tiến hành thu gom cá cũng lệch nhau đến quá nửa ngày. Ai là người phát hiện sự việc đầu tiên? Đơn vị nào báo cho đơn vị nào để phối hợp giải quyết? Một loạt nghi vấn đang được đặt ra từ sự “vênh nhau” trong phát ngôn của những người có thẩm quyền giải quyết vụ việc.
Chỉ duy nhất, khối lượng cá chết ước tính ban đầu được cả hai bên đưa ra trùng khớp là khoảng 300kg, tương đương với 6 bao tải. Và quan trọng hơn, không hề có hiện tượng “đánh tháo” cá chết ra ngoài tiêu thụ.
Thế nhưng, trên thực tế, số liệu này liệu có chính xác? Có hay không việc cá chết đã âm thầm bị đưa ra ngoài bằng nhiều cách khác nhau?
Nghi án “đánh tháo” cá chết
Quay trở lại với thời điểm hiện tượng cá chết tại hồ Linh Đàm được phóng viên VietnamPlus phát hiện: Tối muộn ngày 26/10, sau khi nhận được thông tin, chúng tôi đã có mặt tại khu vực bờ phía Nam hồ, đoạn tiếp giáp với khu Biệt thự số 5. Lúc này, rất nhiều cá thể cá lớn gồm nhiều chủng loại chết nổi trên mặt hồ bị gió đánh dạt vào dọc đoạn bờ kè dài cả cây số. Có những cá thể lớn, trọng lượng lên tới vài kg đang bị phân hủy mạnh, bốc mùi hết sức nồng nặc.
Tới 1 giờ 06 phút rạng sáng 27/10, tại khu vực hiện trường bất ngờ xuất hiện một người đàn ông mặc áo màu xanh, đeo khẩu trang, dáng người đậm đi xe máy tới. Đằng sau chiếc xe có chằng theo một thùng phuy được cắt nửa. Trước sự chứng kiến của phóng viên, ông này vớt cá chết vào các bao tải, lưới rồi trút đầy vào thùng sau xe. Thậm chí, một bao tải đầy khác cũng được chằng buộc cẩn thận.
Tiếp đó không lâu, vào lúc 1 giờ 37 phút, một người khác tiếp tục xuất hiện, cũng với chiếc xe máy có thùng tôn phía sau. Rất nhanh chóng, nhân vật thứ hai cũng xuống bờ kè, thu gom cá đang phân hủy. Theo nhân vật trên, nhóm của ông có khoảng 6-7 người, đến từ xã Đại Ánh, huyện Thanh Trì được chủ hồ gọi đến vớt và đem xác cá về làm phân.
Vào thời điểm trên, một số cán bộ công an tự xưng từ phường Hoàng Liệt cũng có mặt và chứng kiến cảnh người lạ mặt vớt cá chết.
Sáng 27/10, trở lại hiện trường, phóng viên tiếp tục theo dấu nhóm người chở cá chết từ hồ Linh Đàm đưa ra ngoài. Khoảng 8 giờ 30 phút, hai chiếc xe Honda Wave mang biển kiểm soát 30N7-5859 và Honda Cub biển số 29F8-6388 chở hai thùng lớn chứa xác cá bắt đầu di chuyển khỏi Linh Đàm. Do không được che đậy, nên xác cá vẫn còn lộ ra. Hai chiếc xe này lao nhanh trên đường, ra Giải Phóng rồi chạy theo hướng ga Văn Điển. Đến ngã ba Phan Trọng Tuệ, hai xe lại rồ ga rẽ phải vào Phan Trọng Tuệ rồi hướng theo đường Vĩnh Quỳnh qua xã Đại Áng (huyện Thanh Trì) rồi đi về hướng huyện Thường Tín.
Những hình ảnh trên đều được phóng viên ghi hình lại:
Trong khi đó, trái ngược với thực tế này, cả ông Sơn từ Xí nghiệp thoát nước số 4 và ông Thương, Phó Chủ tịch phường sở tại đều cho rằng: Không có hiện tượng cá chết được “đánh tháo” ra ngoài. Và rằng, toàn bộ số cá chết đã được thu gom đầy đủ trong 6 bao tải với trọng lượng trên dưới 300kg đang xếp quanh hồ. Thậm chí, ông Sơn còn nhấn mạnh: “Chúng tôi tuần tra thường xuyên, có lực lượng công nhân bơm, không có hiện tượng đó, phần ngoài chúng tôi không nắm được.”
Chỉ đến khi phóng viên cho biết đang có những hình ảnh ghi lại diễn biến sự việc, những người có trách nhiệm trong vụ việc mới “hứa” sẽ kiểm tra.
Như vậy, đến thời điểm này, có thể khẳng định: Con số 300kg cá chết thống kê được sáng ngày 27/10 chưa phản ánh hết bản chất sự việc. Liệu số cá đã được “đánh tráo” theo con đường hướng về Đại Áng chính xác là bao nhiêu? Suốt từ 1 giờ sáng đến thời điểm phóng viên theo dấu nhóm người lạ mặt đưa xác cá rời đi, bao nhiêu chuyến xe tương tự đã được thực hiện? Số cá ấy sẽ đi về đâu?
Câu chuyện về cá chết hồ Linh Đàm vẫn chưa kết thúc./.
Chưa xác định nguyên nhân gây cá chết hàng loạt
Cũng trong sáng 27/10, ông Trịnh Ngọc Sơn cho biết: Hiện vẫn chưa thể xác định nguyên nhân gây ra hiện tượng cá chết. Ông Sơn cho biết, đơn vị này đã cử người lấy mẫu nước, mẫu xác cá để đưa đi xét nghiệm.
Vị Giám đốc Xí nghiệp thoát nước số 4 cũng loại trừ nguyên nhân hồ Linh Đàm bị ô nhiễm do người dân xả thải xuống hồ.
“Hồ Linh Đàm là hồ điều hòa, nước thải không vào hồ. Hồ này có 2 cửa, thu nước sông Kim Ngưu vào rồi thoát ra theo trạm bơm. Mấy ngày nay chúng tôi không mở cửa hồ nên khẳng định không có nước thải vào hồ,” ông Sơn nhấn mạnh.