Đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và cựu Phó Tổng thống Joe Biden. (Nguồn: Getty Images) Theo trang mạng marketwatch.com, nếu trở thành ông chủ Nhà Trắng, ứng cử viên Joe Biden có thể giữ lại ít nhất một trong những chính sách thương mại của đương kim Tổng thống Donald Trump đó là thuế quan đánh vào hàng hóa Trung Quốc.
Tổng thống Trump thường mỉa mai rằng chương trình nghị sự của Joe Biden chính là “Sản xuất tại Trung Quốc.” Tuy nhiên, khi đối phó với Bắc Kinh, hai đối thủ trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng này dường như có nhiều điểm chung hơn những gì được thấy.
Chính sách đối với Trung Quốc chỉ là một vấn đề thương mại quốc tế mà Trump và Biden đang tranh cãi trong lúc cuộc bầu cử ngày 3/11 đang tới gần. Trump đã thúc đẩy chính sách “Nước Mỹ trước tiên,” đưa Mỹ rút khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) sau khi nhận nhiệm sở và sửa đổi Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) thành Hiệp định thương mại Mỹ-Mexico-Canada (USMCA).
Trong khi đó, ông Biden là người ủng hộ thương mại tự do khi ông giữ chức thượng nghị sỹ và phó tổng thống. Ông đã bày tỏ ủng hộ NAFTA và TPP. Dưới đây là một số quan điểm của Trump và Biden về một số vấn đề thương mại quan trọng:
Trung Quốc
Một trong số những thỏa thuận thương mại ghi dấu ấn của Trump là thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung giai đoạn 1 được ký hồi tháng 1/2020, theo đó Bắc Kinh đồng ý mua khoảng 200 tỷ USD hàng nông sản của Mỹ và một số sản phẩm khác trong 2 năm.
Đổi lại, Mỹ sẽ cắt giảm một số khoản thuế đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc. Mỹ hiện áp thuế 7,5% với một số hàng hóa Trung Quốc trị giá 120 tỷ USD và 25% với khoảng 250 tỷ USD sản phẩm khác.
Trong bối cảnh Trump gọi virus Corona chủng mới là “virus Trung Quốc” và nói rằng ông không quan tâm đến việc đối thoại với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, các cuộc đàm phán đang rơi vào bế tắc.
[Bầu cử Mỹ: 2 ứng cử viên tăng tốc trong các sự kiện vận động trực tiếp]
Ông Biden có thể duy trì các biện pháp thuế với Trung Quốc nếu ông thắng cử, ngay cả khi ông cam kết “đứng lên chống lại hành vi ngược đãi của Trung Quốc và khẳng định bảo vệ thương mại tự do.”
Jon Lieber, giám đốc phụ trách vấn đề Mỹ của Eurasia Group, nói: “Tôi cho rằng ông Biden phải duy trì các biện pháp thuế của Trump đối với Trung Quốc. Ông ta không thể bước vào nhiệm sở và giảm thuế mà không đạt được bất kỳ nhượng bộ quan trọng nào từ Trung Quốc trước tiên.”
Ông cho rằng ông Biden có thể phải đối mặt với phản ứng dữ dội nếu ông trao cho Bắc Kinh “chiến thắng.”
TPP và các thỏa thuận thương mại với Anh
Một trong số các động thái đầu tiên của Trump khi trở thành Tổng thống vào tháng 1/2017 đó là đưa Mỹ rút khỏi TPP gồm 12 thành viên. Thỏa thuận này được chính quyền Obama hậu thuẫn và với vị trí ông chủ Nhà Trắng, ông Biden sẽ có cơ hội để đảo ngược quyết định của Trump.
Tuy nhiên, cựu Phó Tổng thống nói rằng ông sẽ không vội vàng quay trở lại TPP. Trong các cuộc tranh luận trong đảng Dân chủ để dành vị trí ứng cử viên tổng thống, ông Biden nói rằng ông sẽ không trở lại thỏa thuận đó theo như “nội dung ban đầu,” và rằng một phần nội dung đó nên được đàm phán lại.
Ông ủng hộ việc đưa các nhà hoạt động vì môi trường và lao động tham gia vào các cuộc đàm phán. Ở bên kia bán cầu, ông Biden nói rằng Anh không nên kỳ vọng vào việc ký kết một thỏa thuận thương mại với Mỹ nếu thỏa thuận vốn mang lại hòa bình cho Ireland “gây tổn hại tới Brexit.”
Ông Trump và Thủ tướng Anh Boris Johnson đã đặt thỏa thuận đó trở thành ưu tiên hàng đầu.
Sản xuất trong nước
Trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ ở mức trên 8% khi đất nước đang vật lộn với đại dịch viêm đường hô hấp cấp do virus Corona chủng mới (COVID-19), chính sách thương mại và sản xuất là các nguyên tắc chủ đạo trong chiến dịch tranh cử của mỗi ứng cử viên.
Trong khi Trump đổ lỗi cho việc ông Biden ủng hộ NAFTA khiến công ăn việc làm bị cắt giảm tại các bang như Michidan, thì ông nói rằng ông muốn chính quyền liên bang chi 400 tỷ USD mua hàng hóa và dịch vụ của Mỹ, bên cạnh khoản đầu tư 300 tỷ USD vào nghiên cứu và phát triển tại các công ty công nghệ. Ông Biden đã kêu gọi áp thuế các công ty chuyển công ăn việc làm ra nước ngoài.
Trong khi đó, ông Trump cam kết mang lại 1 triệu việc làm trong ngành sản xuất từ Trung Quốc về Mỹ trong chương trình nghị sự nhiệm kỳ hai. Tổng thống Trump lên án việc ông Biden ủng hộ bình thường hóa quan hệ thương mại với Trung Quốc cách đây 20 năm gây tổn hại tới công ăn việc làm của Mỹ và suy yếu ngành sản xuất của Mỹ.
Ken Farnaso, phó thư ký báo chí trong chiến dịch tranh cử của Trump, nói: “Tổng thống Trump về cơ bản đã thay đổi chính sách thương mại của Mỹ để đặt người Mỹ lên trước tiên và đưa việc làm trở về Mỹ.”
Ông Biden đã dành toàn bộ sự nghiệp của ông để làm hài lòng các nhà lãnh đạo theo chủ nghĩa toàn cầu hóa và làm gia tăng sự phụ thuộc của Mỹ vào các nước khác như Trung Quốc. Rõ ràng rằng mọi thỏa thuận thương mại thất bại, tình trạng mất việc làm và đóng cửa nhà máy đều có bàn tay của ông Biden.”
Theo Lieber, mặc dù ông Trump và ông Biden đều có chung một số mục tiêu, nhưng mấu chốt ở đây là cách họ sẽ đạt được chúng như thế nào. Phát biểu với MartketWatch, ông nói: “Trump đang tiến hành một số hành động phi truyền thống như buộc các đối tác thương mại ngồi vào bàn đàm phán bằng lời đe dọa về các biện pháp thuế quan. Ông Biden dường như theo đuổi cách tiếp cận đa phương hơn và phối hợp với các đồng minh để tìm ra cách khắc phục chống lại các nhân tố xấu ra trên thế giới, mà nổi bật nhất trong số đó là Trung Quốc”./.
