Giàn khoan dầu Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou 981) trái phép của Trung Quốc tại vùng biển Việt Nam. (Nguồn: Xinhua) Tác giả Lena Bodewein của Đài phát thanh ARD Studio Singapore vừa có bài viết nhan đề "Tranh chấp dầu khí ngày càng trở nên căng thẳng."
Trong bài viết, tác giả cho biết Trung Quốc đang triển khai một giàn khoan tại khu vực Biển Đông, thuộc chủ quyền của Việt Nam. Tình hình càng trở nên căng thẳng sau khi tàu hai bên đã đụng độ trực tiếp nhau.
Diễn biến tình hình tại Biển Đông trở nên căng thẳng sau khi tàu hải quân Trung Quốc bất ngờ đâm vào tàu phía Cảnh sát biển Việt Nam, đồng thời sử dụng vòi rồng phun nước vào các thuyền viên khiến 6 người bị thương và cần phải băng bó.
"'Phía Trung Quốc đã thực hiện những hành động trên khi chúng tôi cố gắng ngăn chặn việc triển khai bất hợp pháp của giàn khoan Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou 981) của Trung Quốc,' Phó tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam cho biết và chỉ lên bản đồ vị trí khu vực đang tranh chấp", bài báo trích dẫn.
Nội dung bài báo cũng nêu bật một số vấn đề như sau:
Khu vực đặc quyền kinh tế của Việt Nam hay Trung Quốc?
Đây rõ ràng là "vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam," giáo sư Carl Thayer thuộc Đại học New South Wales nhấn mạnh. "Trung Quốc không thể dễ dàng triển khai giàn khoan và khai thác dầu mà không được sự cho phép của Việt Nam."
Đối với các chuyên gia, hành động này của Trung Quốc còn vượt ra ngoài vấn đề khai thác dầu khí: "Đây là một hành động khiêu khích cao độ. 70 tàu các loại được triển khai tại đây, từ tàu tuần tra cho đến tàu quân sự. Hành động này là hoàn toàn bất hợp pháp."
Hành động ngoại giao từ phía Mỹ
Hành động liên minh quân sự với Philippines là một phản ứng mạnh mẽ, rõ ràng thể hiện cho nỗ lực hiện diện của Mỹ tại khu vực này. Tuy nhiên Mỹ cũng nhấn mạnh không muốn để căng thẳng tại khu vực này leo thang, bà Jen Psaki thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết:
"Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên tham gia hành động một cách kiềm chế, yêu cầu giải quyết vấn đề chủ quyền theo cách hòa bình, ngoại giao, và phù hợp theo luật pháp quốc tế.”
Hành động khiêu khích có chủ ý của Trung Quốc?
Theo luật pháp quốc tế dựa trên Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển quốc tế đưa ra, những yêu cầu của Trung Quốc về lãnh thổ hải phận của mình bị hạn chế rất lớn do các vùng biển mà họ tuyên bố chủ yếu nằm trong hải phận của các quốc gia khác.
Hành động triển khai giàn khoan của Trung Quốc tại Việt Nam là không bình thường bởi các tàu quân sự Trung Quốc cũng đã tham gia vào chiến dịch này, giáo sư Thayer nhấn mạnh.
Ông cho biết, Hội nghị các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) diễn ra vào tháng Năm tiềm ẩn nhiều điều thú vị, các quốc gia thành viên sẽ cảm thấy lo lắng bởi vấn đề không chỉ liên quan đến dầu khí, mà còn là sức mạnh quân sự phía Trung Quốc phơi bày ra. Các quốc gia đều cảm thấy yếu thế hơn so với cường quốc này.
Khu vực Biển Đông muốn tồn tại hòa bình, song bản chất lại là một khu vực ẩn chứa nhiều tài nguyên và cả xung đột tranh chấp./.
