Sau nhiều ngày mưa lớn do bão Helene gây ra, bang Bắc Carolina của Mỹ là nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất khi chiếm 1/3 tổng số người thiệt mạng được ghi nhận cho đến nay.
Tuy nhiên, trong khi các hoạt động cứu trợ đang được triển khai, cả thế giới công nghệ đang dõi theo Spruce Pine, một thị trấn nhỏ chỉ có khoảng 2.000 người ở phía Tây của bang này.
Spruce Pine là nơi sở hữu nguồn thạch anh siêu tinh khiết (HPQ) lớn nhất thế giới. Vật liệu này đóng vai trò quan trọng trong sản xuất các loại nồi nấu chảy kim loại - nền tảng cho sản xuất vi mạch - cũng như là thành phần cấu tạo nên chính các bộ phận của vi mạch.
HPQ đóng vai trò rất quan trọng trong ngành công nghiệp vi mạch trị giá 500 tỷ USD vốn là động lực chính của ngành công nghệ toàn cầu trị giá 3.000 tỷ USD.
Spruce Pine cung cấp khoảng 70% HPQ tự nhiên cần thiết cho các thiết bị và sản phẩm điện toán. Tầm quan trọng của thị trấn này đã được khẳng định vào năm 2019, khi một đại diện của Quartz Corp, một trong hai công ty khai thác HPQ chủ chốt tại đây khẳng định rằng gần như mọi điện thoại di động và chip máy tính đều chứa thạch anh từ Spruce Pine.
HPQ từ Spruce Pine được đánh giá là quan trọng và có giá trị hơn do độ tinh khiết cao. Theo ông Jonnie Penn, Phó Giáo sư về đạo đức và xã hội liên quan tới trí tuệ nhân tạo (AI) tại Đại học Cambridge, độ tinh khiết này đặc biệt cần thiết cho các hệ thống máy tính tiên tiến trong các lĩnh vực như quân sự, y tế và máy tính lượng tử.
Hai công ty chính hoạt động trong khu vực khai thác HPQ tại Spruce Pine là Quartz Corp và Unimim, một công ty con của tập đoàn khoáng sản công nghiệp toàn cầu SCR-Sibelco có trụ sở tại Bỉ.
Để đối phó với những thách thức do bão Helene gây ra, Sibelco và Quartz Corp đã thông báo tạm thời ngừng hoạt động tại các cơ sở Spruce Pine từ ngày 26/9.
Cho tới ngày 1/10, cả Sibelco và Quartz Corp. đều chưa công bố cơ sở của họ có bị hư hại do mưa bão, hay xác định tình trạng gián đoạn liệu có dẫn tới tác động dài hạn nào đối với sản lượng của họ.
Quartz Corp. chưa chắc chắn khi nào sẽ nối lại hoạt động, trong khi một số nhân viên của công ty đã tham gia lực lượng đặc nhiệm địa phương để giúp khôi phục các dịch vụ cơ bản cho khu vực.
Sau diễn biến trên, đã xuất hiện nhiều thông tin lan truyền trên mạng xã hội rằng tình trạng lũ lụt do hoàn lưu bão Helene gây ra có thể dẫn đến việc ngừng hoạt động hoàn toàn sản xuất bán dẫn toàn cầu.
Giới quan sát cho rằng kịch bản này rất khó xảy ra do các nhà sản xuất khác đã dự trữ một lượng HPQ nhất định.
Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn rất lo ngại về tác động của lũ lụt đối với ngành công nghệ, bên cạnh hậu quả kinh tế từ gián đoạn chuỗi cung ứng kéo dài do việc đóng cửa địa điểm khai thác HPQ tại Spruce Pine.
Ông Chris Hackney, một nhà nghiên cứu về địa lý nhân văn tại Đại học Newcastle ở Vương quốc Anh nhấn mạnh rằng thiệt hại đối với cơ sở hạ tầng-đường sá, giao thông vận tải, điện và thiết bị khai thác-có khả năng khiến sản xuất bị đình trệ trong một thời gian dài.
Ngoài ra, nguy cơ sạt lở đất tại Spruce Pine cũng rất cao. Ông Hackney cho hay bất kỳ sự gián đoạn nào đối với chuỗi cung ứng sẽ ảnh hưởng đến giá cả và sản xuất các thiết bị điện tử và công nghệ cao cấp.
Đáng lo ngại hơn, sự cố này có thể dẫn đến chuỗi phản ứng liên quan tới vấn đề khí hậu. Phó Giáo sư Penn của Cambridge dự đoán rằng ngành công nghiệp có thể chuyển sang sử dụng thạch anh có độ tinh khiết thấp hơn nếu tình trạng thiếu hụt HPQ xảy ra.
Nếu thành hiện thực, sự chuyển dịch này sẽ mang tới những hậu quả tiêu cực vì các quy trình công nghiệp cần thiết để tinh chế vật liệu sẽ tiêu thụ nhiều năng lượng và gây hại cho môi trường.
Theo ông Penn, tình trạng gián đoạn do bão lũ ở Spruce Pine, Bắc Carolina có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bất ổn khí hậu ở nơi khác, tạo thành một vòng luẩn quẩn về môi trường và tác động của công nghệ hiện đại.
Nhìn chung, còn quá sớm để xác định tình trạng gián đoạn nguồn cung HPQ tại Spruce Pine sẽ tác động lớn thế nào đến nguồn cung chất bán dẫn.
Nhưng từ những bài học lịch sử gần đây như trong đại dịch COVID-19, không khó để những gián đoạn nhỏ tạo nên những “cơn sóng lớn” cho chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu./.
