Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh Bắc Giang, Quảng Bình, Long An thảo luận ở tổ. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN) Trong phiên làm việc chiều 1/11, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi) và dự án Luật Phòng thủ dân sự.
Tránh trùng lặp với các luật chuyên ngành
Cho ý kiến tại tổ thảo luận, các đại biểu cho rằng việc xây dựng luật sẽ khắc phục những tồn tại, hạn chế, vướng mắc trong quá trình thực hiện các hoạt động phòng thủ dân sự, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ hiện nay trong xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ nhân dân, cơ quan, tổ chức và nền kinh tế quốc dân.
Mặt khác, ngày 30/8/2022 vừa qua, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 22-NQ/TW “Về phòng thủ dân sự đến năm 2030 và những năm tiếp theo” đã xác định mục tiêu cụ thể đến năm 2025 là “Xây dựng Luật Phòng thủ dân sự." Đây là căn cứ chính trị quan trọng để xây dựng Luật Phòng thủ dân sự.
Về sự cần thiết ban hành luật, Thượng tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nêu rõ phòng thủ dân sự là một bộ phận của phòng thủ đất nước, có vai trò rất quan trọng nhằm bảo đảm sự ổn định, phát triển bình thường của xã hội và đời sống nhân dân.
Để phòng thủ dân sự đạt được các mục tiêu đề ra, cần có các điều kiện, quan điểm, chủ trương, chính sách, chiến lược, kế hoạch, biện pháp triển khai thực hiện. Đặc biệt là cần có pháp luật điều chỉnh, bảo đảm tính hiệu lực, hiệu quả của phòng thủ dân sự.
Mặt khác, các quy định về phòng thủ dân sự có liên quan tới quyền con người, quyền công dân, nên phải được quy định bằng văn bản luật để bảo đảm quyền công dân trong quá trình thực thi các nhiệm vụ này, theo đúng quy định của Hiến pháp.
Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình Nguyễn Tân Cương phát biểu ý kiến. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN) Thượng tướng Nguyễn Tân Cương cho biết dự thảo Luật Phòng thủ dân sự xác định luật này quy định về hoạt động phòng thủ dân sự, quyền và nghĩa vụ của các cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động phòng thủ dân sự, quản lý nhà nước và nguồn lực bảo đảm thực hiện phòng thủ dân sự.
Dự thảo luật quy định rất rõ hoạt động phòng thủ dân sự bao gồm các biện pháp phòng, chống, khắc phục hậu quả chiến tranh; phòng, chống, khắc phục hậu quả thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch bệnh, bảo vệ người dân, cơ quan, tổ chức và nền kinh tế quốc dân.
Dự thảo luật quy định các biện pháp phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thảm họa, sự cố. Có ý kiến cho rằng chỉ nên đưa thảm họa vào phạm vi điều chỉnh của luật.
Theo Thượng tướng Nguyễn Tân Cương, thảm họa và sự cố không tách rời nhau, khi sự cố không được khắc phục kịp thời thì sẽ xảy ra thảm họa. Vì vậy cần đưa cả 2 nội dung thảm họa và sự cố vào phạm vi điều chỉnh của Luật Phòng thủ dân sự.
“Khi sự cố xảy ra ở mức độ thông thường, lúc này, do các lực lượng chuyên trách thuộc chức năng, nhiệm vụ của các luật chuyên ngành quy định," Thượng tướng Nguyễn Tân Cương giải thích thêm.
[Xây dựng Luật Phòng thủ dân sự, bảo đảm an ninh, an toàn cho đất nước]
Khi vượt quá khả năng xử lý của các lực lượng chuyên ngành, chuyên trách thì các cấp chính quyền căn cứ vào 4 yếu tố: phạm vi ảnh hưởng, khả năng lan rộng của thảm họa, sự cố; đặc điểm địa lý, tự nhiên, kinh tế-xã hội của địa bàn chịu ảnh hưởng bởi thảm họa, sự cố; diễn biến khả năng gây thiệt hại và thiệt hại của thảm họa, sự cố; khả năng ứng phó với thảm họa, sự cố của chính quyền địa phương và các lực lượng tham gia phòng thủ dân sự. Trên cơ sở 4 tiêu chí đó để xác định cấp độ phòng thủ tương ứng. Từ đó, các cấp chính quyền địa phương triển khai biện pháp tương ứng.
“Như vậy, phạm vi điều chỉnh của dự thảo luật bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành; không chồng lấn với các luật chuyên ngành khác có liên quan; đồng thời có tính khả thi cao," Thượng tướng Nguyễn Tân Cương nhấn mạnh.
Tán thành cao với việc ban hành dự thảo Luật Phòng thủ dân sự, đại biểu Đinh Ngọc Minh (Cà Mau) nhấn mạnh nhiệm vụ phòng thủ dân sự hiện nay đang nằm rải rác ở một số bộ như: Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế…
Do đó, đại biểu Đinh Ngọc Minh đề nghị cần có một lực lượng chính quy, chuyên nghiệp cho nhiệm vụ này và cho rằng Bộ Quốc phòng đảm nhận nhiệm vụ này là phù hợp vì chỉ Bộ Quốc phòng mới đủ sức mạnh về nhân lực và phương tiện.
Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hải Phòng, tỉnh An Giang, tỉnh Bình Dương thảo luận ở tổ. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN) Trong khi đó, đại biểu Phạm Thị Xuân (đoàn Thanh Hóa) cho rằng nên hợp nhất các Ban chỉ đạo, chỉ huy cấp Trung ương và địa phương về phòng thủ dân sự; nhấn mạnh điều này là rất cần thiết và phù hợp khi Luật Phòng thủ dân sự được ban hành và có hiệu lực.
Theo đại biểu Phạm Thị Xuân, hiện nay, trong lĩnh vực phòng thủ dân sự, việc phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thảm họa, sự cố còn tồn tại nhiều tổ chức chỉ đạo, chỉ huy. Các tổ chức này có nhiều sự trùng lặp về vị trí, chức năng, nhiệm vụ và thành viên nên trên thực tế khi có thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch bệnh xảy ra thì các tổ chức đều vào cuộc và tổ chức việc chỉ đạo, phối hợp giải quyết, khắc phục thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch bệnh. Điều này gây chồng chéo, lúng túng cho các cơ quan, đơn vị trực tiếp thực hiện nhiệm vụ, có thể ảnh hưởng đến tính kịp thời, hiệu lực, hiệu quả công tác chỉ đạo, tổ chức thực tiễn, khắc phục thảm họa sự cố...
Bên cạnh đó, theo đại biểu, việc tồn tại đồng thời nhiều tổ chức chỉ đạo về phòng, chống thiên tai, thảm họa, sự cố, dịch bệnh gây tốn kém, lãng phí về nguồn lực tổ chức thực hiện. Để khắc phục sự trùng lặp đó, đại biểu Phạm Thị Xuân đề nghị ở cấp quốc gia nên hợp nhất Ban tổ chức phối hợp chuyên ngành thành một tổ chức phối hợp liên ngành để chỉ đạo hoạt động phòng thủ dân sự của quốc gia là phù hợp.
Một số chính sách về hợp tác xã còn chung chung
Cũng tại thảo luận tổ, các đại biểu cho ý kiến về dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi). Dự thảo Luật Hợp tác xã (sửa đổi) trình Quốc hội gồm 12 chương, 111 điều trong đó: bãi bỏ 3 điều, sửa đổi 65 điều, bổ sung 49 điều so với Luật Hợp tác xã năm 2012, bám sát 5 nhóm chính sách trong Đề nghị xây dựng Luật đã được Quốc hội thông qua với nội dung chính gồm: hoàn thiện các quy định về bản chất hợp tác xã, phát triển thành viên hợp tác xã; mở rộng phạm vi điều chỉnh và hoàn thiện các quy định về loại hình tổ chức kinh tế hợp tác, tổ chức đại diện; mở rộng thị trường, nâng cao khả năng huy động vốn, tạo động lực cho hợp tác xã phát triển; hoàn thiện và nâng cao hiệu quả công tác quản trị, điều hành hợp tác xã; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực kinh tế tập thể.
Tại thảo luận tổ, các đại biểu cơ bản nhất trí với Tờ trình của Chính phủ về sự cần thiết ban hành Luật Hợp tác xã (sửa đổi) nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý thống nhất, đầy đủ, góp phần thúc đẩy việc phát triển kinh tế tập thể năng động, hiệu quả, bền vững.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng việc thể chế hóa một số chính sách còn chung chung, chưa cụ thể, vì vậy, đề nghị tiếp tục nghiên cứu, rà soát, cụ thể hóa các chính sách bảo đảm quy định thống nhất với các luật có liên quan, phù hợp với quy định tại dự án Luật Đất đai (sửa đổi) cũng đang được trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến./.
