1. Hà Nội sáng mùa Đông căm căm, bỗng như ấm dần lên bởi sức nóng của “Bản nguyên”- Dự án âm nhạc của Hà Trần, sau 10 năm thai nghén đã chính thức ra mắt ngày 15/1 vừa rồi.
Trên sân khấu, Hà Trần bận quần da bó sát, áo “hot trend" của Võ Công Khanh và đội mũ snapback hát nhạc “Bản nguyên” một cách điên cuồng.
Hình ảnh này từng đốt cháy sân khấu Monsoon 2014 và làm khán giả sửng sốt khi “Bản Nguyên” lần đầu được giới thiệu.
Từ đây, ngoài dấu ấn Hà Trần,“Bản nguyên” đã chính thức làm lộ diện những người cộng sự là Nghĩa Đỗ (viết nhạc) và Hoàng Quân (soạn lời).
Chính cảm hứng mà khán giả mang lại, đã thôi thúc Hà Trần đưa những phần còn lại “Bản nguyên” thu thanh hoàn thiện tại phòng thu của nhạc sỹ Thanh Phương.
Âm nhạc của “Bản nguyên” lần lượt được căn chỉnh và hoàn thiện trong phòng thu dựa trên chính phần trải nghiệm hát live của Hà Trần trên sân khấu.
“Quy trình ngược” này [thường là từ phòng thu mới đến hát live - PV] cốt thỏa mãn mong muốn của Hà Trần, hòng đạt hiệu ứng âm thanh cho khán giả dù nghe CD vẫn có cảm xúc sống động như hát live trên sân khấu.
“Quy trình ngược” của “Bản nguyên” theo nhạc sỹ Thanh Phương còn thể hiện ở chất liệu âm nhạc thú vị. Âm nhạc tự nhiên và có tính kích hoạt, khiến “Bản nguyên” luôn “đẻ” ra ý tưởng cho người làm về hòa âm, phối khí.
"Bản nguyên" giống như một cuộn len, khó lòng tìm ra kiểu đan nào thì là đẹp nhất, thành ra những người thực hiện hết lần này đến lần khác cuộn vào rồi lại tháo ra để thể nghiệm.
Nhạc sỹ Thanh Phương cũng tiết lộ trước khi hoàn thiện, "Bản nguyên" từng là phiên bản theo phong cách blue mà theo nhạc sỹ Thanh Phương cũng rất thú vị.
Mặc dù đã được “chốt” với phong cách rock indie, vị nhạc sỹ này vẫn thú nhận rằng "sau mỗi lần nghe lại muốn thêm một chút gì nữa để hay hơn."
Không chỉ là sản phẩm kép gồm có album và các MV, single thường thấy, “Bản nguyên”đang là dự án âm nhạc đương đại đồ sộ nhất ở Việt Nam, khi tích hợp các loại hình đa phương tiện như game nhạc, đồ họa, thời trang…
Trước khi ra mắt chính thức, “Bản nguyên” đã tung ra single với hai ca khúc “Đêm” và “Thăng hoa.” Với cá nhân người viết bài thì đây không phải là hai ca khúc hay nhất trong dự án “Bản nguyên” nhưng lại mang tính dự báo, gieo tò mò.
Trong đó, ca khúc “Đêm” còn được phát hành dưới dạng MV hoạt hình bằng đồ họa 3D không chỉ khiến người lớn thích thú mà còn có sức hấp dẫn cả trẻ em.
2. Gồm 10 bài hát, mang những tên gọi giàu tính biểu tượng, gợi hình như “Solo,” “Bồ công anh,” “Đêm,” “Hoan ca,” “Rũ cánh,” “Mặt nạ”… song “Bản nguyên” có giá trị thanh nhạc hơn là giá trị về ca khúc.
Trong đó, có khá nhiều điều khiến tôi thích ở sản phẩm này. Đó là tiếng guitar lãng mạn có hồn, bạo liệt mà mong manh như “khuôn gầy giáng son” của Trần Thanh Phương; tiếng bass trầm đầy và thanh xuân của Hải Bằng; chất liệu âm nhạc mới mẻ một cách đáng ngạc nhiên của Nghĩa Đỗ, vừa đậm đầy Tây phương vừa phảng phất chất phóng túng, đưa đẩy của núi rừng Tây Bắc Việt Nam; cuối cùng, tất nhiên vẫn là tiếng hát ma mị đầy biến báo mà nhiều ẩn ức của Hà Trần, cùng nhạc cảm sắc bén.
Lại nói về Trần Thanh Phương. Thanh Phương là cái tên làm nên thành công của những live in concert hay không đến nay vẫn là khó nói, nhưng anh luôn là lựa chọn hàng đầu cho các concept album Việt Nam hiện nay, cũng là lựa chọn không thể chính xác hơn cho “Bản nguyên” ở cả vai trò nhạc công chơi guitar và hòa âm, phối khí.
Không chỉ thể hiện chính xác những tưởng tượng của bộ ba Hà Trần – Nghĩa Đỗ - Hoàng Quân về “Bản nguyên” qua rock, ngón đàn được mệnh danh là lãng mạn nhất Việt Nam của Trần Thanh Phương thật sự gây “phê” với “Solo,” “Trầm khúc” và tột cùng khoái cảm trong “Hoan ca,” “Bồ công cnh,” “Rũ cánh.”
Tin là trong sự kết hợp này, mối ràng buộc tình thân [con cháu Trần Gia – PV] là yếu tố sau cùng. Hơn ba thập kỷ gắn bó trong gia đình và đồng hành trong âm nhạc, có lẽ họ quá thấu hiểu khát vọng và khả năng của nhau.
Như trạng thái tâm lý áp lực cả người thực hiện và thưởng thức, nhưng sẽ thật phi lí khi đưa lên bàn cân “Nhật thực” và “Bản nguyên” sản phẩm nào hay hơn? Liệu thứ âm nhạc có từ 10 năm trước, có lạc hậu với hôm nay?
Những nghi ngại đó, vừa không công bằng, vừa kìm hãm sự phát triển, giống như việc chúng ta làm phép so sánh hai người bạn đời đến trước và đến sau.
Trên quan điểm đó, tôi cho rằng “Bản nguyên” là thì tương lai của “Nhật thực.” Và ở-thì-tương-lai-Bản- Nguyên, Hà Trần và các đồng sự đã làm được một việc là tiếp tục được tinh thần của “Nhật thực” ở tính concept album.
Được tinh lọc 10 ca khúc, được hòa âm theo phong cách rock indie với phần phối khí đặc biệt tinh giản gồm guitar, bas và trống, âm nhạc của “Bản nguyên” không hề “khó nhằn” như nhiều người vẫn định kiến về rock.
Trái lại, âm nhạc của “Bản nguyên” có tác dụng gây hưng phấn từ “Đêm,” “Hoan ca” - dần dần kích hoạt trí tưởng tượng, mơ mộng với “Bồ công anh,” “Trầm khúc”… Một thực tế với cách sắp xếp này, sẽ khá “nặng đô” với những đôi tai chưa quen nghe phong cách này, nhưng lại tạo được “ép phê” khi âm nhạc “Bản nguyên” từ nửa cuối càng đậm đầy và “gây nghiện” với những “Không tưởng,” “Rũ cánh”…
3. Đến đây, cá nhân tôi cho rằng đến “Bản nguyên,” Trần Thu Hà đã có thể xong với nghiệp hát.
Sau những “Nhật thực,” “Đối thoại 06,” và Hà Trần của những miền âm nhạc của Trần Tiến, Quốc Bảo, Đỗ Bảo, Giáng Sol và giờ là Dominik Nghĩa Đỗ - Hoàng Quân, nữ ca sỹ này đã thành công trong sự nghiệp khi tạo dựng chỗ đứng vững chãi, với dấu ấn về giọng hát.
Màu lạnh trong tư duy hát, cùng tạng chất đậm đầy dương tính, khiến giới phê bình âm nhạc trước nay vẫn chung nhận xét Hà là người hát tỉnh táo.
Sự lão luyện thể hiện ở khả năng ứng tác và biến báo trong giọng hát Trần Thu Hà đã chạm tới đẳng cấp của một phù thủy về âm điệu, tiếng hát nhả ra luôn có sự sống động của một robot thông minh có cảm xúc.
Dẫu trên bản đồ giọng nữ của tân nhạc Việt Nam, Hà Trần không phải số một, cũng không là duy nhất.
Bản năng nghệ sỹ được sinh ra, không thể sống khác và làm ngược lại với tư tưởng, đã mặc định về một Trần Thu Hà hiện diện trong nền âm nhạc ở thời chúng ta như hình mẫu nghệ sỹ hiếm hoi phải mang vác sứ mệnh.
Mà người như thế, với tầm nhìn và tư tưởng tự thân, họ tỏa ra một lực hấp dẫn như khối nam châm hút những tinh hoa khác về phía mình.
Chẳng phải tự nhiên mà từ thời để có “Nhật thực,” Hà Trần đã manh nha khởi tạo cho mình một êkíp với định hướng phát triển đường dài. Để rồi, sau những tan tác “giấc mơ hoa,” những tổn thương, thậm chí trầm cảm về tinh thần, Hà Trần vẫn không thôi mộng mơ về một viễn cảnh hiển hiện trong tầm nhìn.
Nhờ tiếp tục mộng mơ và tầm nhìn của Hà Trần cũng đã được đền đáp xứng đáng, sau 10 năm thử thách để loại trừ những bốc đồng, ăn may, hôm nay “Bản nguyên” - dự án tương tác nghệ thuật đa phương tiện mang tính tiên phong đã ra đời cùng một êkíp đầy sức trẻ.
Họ là những bạn trẻ với tư duy sáng tạo khác biệt ở nhiều lĩnh vực, như musician, DJ, game developer, graphic designer, fashion designer, video director, comics artist, photographer....
Trong cơn mộng mị, nước mắt tôi thấm ướt một mảng gối, khi trôi theo “Bản nguyên” - Những ẩn ức, tự vấn của “Solo,” Không tưởng”; những đơn độc, khát vọng tìm thấy “Đêm,” “Rũ cánh,” để “Hoan ca” và “Thăng hoa.”
Tôi vẫn thường khóc cho những viển vông của chính mình. Điều đó thật quá đỗi phù phiếm và vị kỷ trước vẻ đẹp khốc liệt mà mong manh hành trình “Bản nguyên” của Hà và các đồng sự, suốt thập kỷ thai nghén.
“Bản nguyên” ở thì hiện tại, với tư tưởng và giá trị âm nhạc của nó sẽ là nguồn cảm hứng trong thập kỷ tiếp theo?
Tầm nhìn của Hà Trần và sự đồ sộ của dự án này đã đặt dấu chấm son cho tư duy Hà Trần ca sỹ, sang một trang mới của người truyền cảm hứng, có sứ mệnh tích hợp những tinh hoa của giới sáng tạo trong thời chúng ta.
Có thể bạn không tin, bạn đừng tin. Giá trị sáng tạo tiên phong, của tư tưởng và tầm nhìn luôn mong manh và khốc liệt. Hơn 10 năm trước, khi album “Nhật thực” mới xuất hiện chẳng đã gây ra những tranh cãi với những nghi ngại và phủ nhận đó sao?!
Không ai hiểu đó là thứ âm nhạc gì và Hà Trần, Ngọc Đại hay Đỗ Bảo là những kẻ gàn. Để rồi suốt trong mười năm ấy, “Nhật thực” vẫn được nhắc nhớ là album xuất sắc và có tầm ảnh hưởng và nguyên giá trị đến hôm nay.
“Bản nguyên” sẽ có hoặc không cùng thân phận với “Nhật thực” khi khiến bạn thích hoặc phủ nhận? Thậm chí, sẽ có nhiều người vẫn không hiểu thứ âm nhạc này và Hà Trần và các cộng sự tiếp tục là những kẻ lạc giới.
Bạn có quyền nghi ngại, sợ hãi những ruồng bỏ cá nhân, cố bám những viễn cảnh cứ hiển hiện trong tầm nhìn… Hãy nghe đi nào, biết đâu sẽ hiện thực hóa những mộng mơ?/.
Câu chuyện nhạc số: “Bản nguyên” là chữ dùng của Hà Trần chỉ bản gốc duy nhất của một đối tượng. Ngoài ý nghĩa tìm thấy bản thể trong tinh thần âm nhạc của dự án, "Bản nguyên" là cú đánh “thử” nhưng trực diện và quyết liệt có tầm chiến lược của Hà Trần vào xu hướng nghe nhạc số ở Việt Nam. Theo đó, “Bản nguyên” không được in đĩa như thường thấy mà chỉ có bản giới hạn có ý nghĩa sưu tập cho fan ruột và những người đăng ký.
Ngay sau khi ra mắt, “Bản nguyên” đã được Hà Trần tung lên online nghe miễn phí như phép thử để khán giả trải nghiệm âm nhạc. Dự kiến khoảng sai tuần sau quá trình này, “Bản nguyên” sẽ được bán trên iTunes, những đối tượng đã được nghe thử trước đó, nếu bị âm nhạc “Bản nguyên” lôi cuốn, họ sẽ phải bỏ tiền mua nhạc.
Ngoài tầm nhìn chiến lược về xu hướng kinh doanh âm nhạc số và khai mở những hình thức nghe nhạc và khai thác sáng tạo không theo lối truyền thống, rõ ràng Hà Trần đang chấp nhận mọi rủi ro cho một lần “lột xác.”