(Ảnh minh họa: Hồng Điệp/TTXVN) Ngày 1/12, tại khu vực X16 (thuộc ấp Vườn Bưởi, xã Lộc Tấn, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước), Ủy ban Chuyên trách Chính phủ, Bộ Quốc phòng Việt Nam và chính quyền tỉnh Đồng Nai, Bình Phước trang trọng tổ chức Lễ bàn giao hài cốt 49 chiến sỹ Lực lượng Vũ trang đoàn kết cứu nước Campuchia cho Đoàn công tác Bộ Quốc phòng, Quân đội Hoàng gia Campuchia.
Tham dự buổi lễ, về phía Việt Nam có Thượng tướng Đỗ Căn, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Chuyên trách Chính phủ Việt Nam; Thiếu tướng Nguyễn Trường Thắng, Tư lệnh Quân khu 7; cùng đại diện lãnh đạo các đơn vị, địa phương.
Về phía Campuchia có Đại tướng Sao SoKha, Phó Tổng Tư lệnh Quân đội, Tư lệnh Hiến binh Quân đội Hoàng gia Campuchia; Tổng lãnh sự Vương quốc Campuchia tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Phát biểu tại buổi lễ, Thượng tướng Đỗ Căn nhấn mạnh: Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước (17/4/1975), nhân dân Campuchia hy vọng được sống trong hòa bình và hòa hợp dân tộc để xây dựng đất nước.
Tuy nhiên, cách mạng Campuchia đã bị lực lượng Khmer đỏ do tập đoàn Pol Pot-Ieng Sary đứng đầu, phản bội lợi ích của nhân dân Campuchia, thi hành chính sách diệt chủng tàn khốc nhất trong lịch sử Campuchia; đưa một lực lượng lớn quân đội áp sát biên giới Tây Nam Việt Nam, gây ra các cuộc xung đột, lấn chiếm, tiến công trên toàn tuyến biên giới Việt Nam-Campuchia, giết hại hàng vạn dân lành Việt Nam ở các tỉnh biên giới và hàng triệu người dân Campuchia.
[Truy điệu, an táng 8 hài cốt liệt sỹ tại Nghĩa trang Liệt sỹ Vị Xuyên]
Những chính sách của tập đoàn Pol Pot đặt dân tộc Campuchia đứng trước thảm họa diệt vong. Không cam chịu cảnh đọa đày, giết chóc do bọn diệt chủng Pol Pot-Ieng Sary gây ra, nhân dân cùng cán bộ, chiến sỹ cách mạng Campuchia chân chính và những người yêu nước Campuchia ở nhiều nơi đã vùng lên đấu tranh và khẩn thiết đề nghị Việt Nam giúp đỡ.
Trước tình hình đó, được sự giúp đỡ chí nghĩa, chí tình của Đảng, Nhà nước, Quân đội và nhân dân Việt Nam, những chiến sỹ cách mạng chân chính Campuchia, đứng đầu là Ngài Hun Sen (nay là Thủ tướng Chính phủ Vương quốc Campuchia) đã sang Việt Nam để xây dựng lực lượng, đấu tranh lật độ chính quyền diệt chủng Khmer đỏ.
Ngày 12/5/1978, tại ấp Suối Râm (xã Long Giao, huyện Cẩm Mỹ, Đồng Nai), được sự giúp đỡ, hỗ trợ của Việt Nam, Đoàn 125 - đơn vị tiền thân của Lực lượng Vũ trang cách mạng đoàn kết cứu nước Campuchia được thành lập do Ngài Hun Sen làm Chỉ huy trưởng.
Cùng với lực lượng yêu nước khác của Campuchia, Đoàn 125 đã phát triển thành Quân đội Hoàng gia Campuchia hùng mạnh, cùng với quân tình nguyện Việt Nam lật đổ chính quyền Pol Pot giải phóng nhân dân và đất nước Campuchia thoát khỏi nạn diệt chủng.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, 49 cán bộ, chiến sỹ do bị thương khi chiến đấu tại Campuchia và do ốm đau đã từ trần, được an táng tại đây. Khu vực này được Bộ Quốc phòng Việt Nam giao Quân khu 7, trực tiếp là Sư đoàn 302 cùng cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng thành nghĩa trang và đầu tư, tôn tạo, nâng cấp thành Khu Di tích lịch sử Đoàn 125. Đây chính là biểu tượng của tình đoàn kết, gắn bó hữu nghị, trong sáng, thủy chung giữa hai dân tộc và quân đội hai nước.
Theo đề nghị của Thủ tướng Hun Sen và đáp ứng tâm nguyện của thân nhân 49 chiến sỹ Lực lượng Vũ trang đoàn kết cứu nước Campuchia, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã đồng ý và giao Ủy ban Chuyên trách Chính phủ, Bộ Quốc phòng Việt Nam phối hợp với các bộ, ngành Trung ương, các địa phương, các đơn vị liên quan cùng các Tổ công tác của Bộ Quốc phòng Campuchia tham mưu, triển khai thực hiện.
Các Đoàn công tác của hai bên đã phối hợp chặt chẽ, hoàn thiện các thủ tục cất bốc, di chuyển, bàn giao, hồi hương hài cốt 49 chiến sỹ Lực lượng Vũ trang đoàn kết cứu nước Campuchia đảm bảo chu đáo, trang trọng, theo đúng luật pháp và phong tục truyền thống của mỗi nước..
Tại buổi lễ, Đại tướng Sao SoKha, Phó Tổng Tư lệnh Quân đội, Tư lệnh Hiến binh, Quân đội Hoàng gia Campuchia bày tỏ cảm ơn đất nước và nhân dân Việt Nam đã dành địa điểm để chôn cất 49 hài cốt chiến sỹ Lực lượng Vũ trang đoàn kết cứu nước Campuchia; xây mộ, gìn giữ, quan tâm chăm sóc trong suốt 45 năm qua.
Những ngày qua, Đoàn công tác của Việt Nam đã phối kết hợp chặt chẽ với Đoàn công tác của Campuchia trong việc cất bốc, tổ chức lễ bàn giao, tiếp nhận 49 hài cốt chiến sỹ Lực lượng vũ trang đoàn kết cứu nước Campuchia hồi hương trang nghiêm, chu đáo./.
