Mặc dù chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực từ dịch COVID-19 nhưng hoạt động hợp tác kinh tế, thương mại Việt Nam-Trung Quốc vẫn không ngừng phát triển.
Theo thống kê của Hải quan Việt Nam, năm 2022, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với Trung Quốc đạt 175,6 tỷ USD, tăng 5,5% so với năm 2021.
Trung Quốc tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất và là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam.
Thông tin này được ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) - nhấn mạnh tại Hội nghị Xúc tiến Thương mại, Đầu tư và Hợp tác kinh tế Việt Nam-Trung Quốc do Cục Xúc tiến thương mại phối hợp với Sở Thương mại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) tổ chức tại Hà Nội vừa qua.
[Kết nối giao thương giữa DN Việt Nam và Vân Nam của Trung Quốc]
Theo ông Vũ Bá Phú, tỉnh Vân Nam có vai trò rất lớn trong hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước.
Hiện tại, tỉnh Vân Nam có chung đường biên giới với 4 tỉnh phía Bắc của Việt Nam là Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu, Điện Biên.
Đồng thời, đây cũng là cửa ngõ giao thương quan trọng trong tuyến hành lang kinh tế Côn Minh-Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng-Quảng Ninh.
Với vị trí thuận lợi nêu trên, tỉnh Vân Nam là cầu nối hữu hiệu cho hàng hóa của Việt Nam có thể tiến sâu, vươn xa đến các tỉnh, thành phố khu vực Tây Nam của Trung Quốc.
Cùng đó, là cửa ngõ quan trọng đưa các sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp Trung Quốc thông qua Việt Nam đến với thị trường khu vực ASEAN giàu tiềm năng.
Tuy có vị trí, vai trò quan trọng và thị trường đầy tiềm năng với dân số 47 triệu người, nhưng hợp tác kinh tế, thương mại của Việt Nam với Vân Nam còn chưa xứng với tiềm năng của hai bên.
Năm 2022, kim ngạch thương mại Việt Nam-Vân Nam mới chỉ đạt 3,2 tỷ USD, chiếm tỷ trọng còn rất khiêm tốn trong tổng kim ngạch thương mại Việt Nam-Trung Quốc. Vì vậy, tiềm năng và dư địa để khai thác và phát triển hợp tác kinh tế, thương mại giữa các địa phương của Việt Nam và tỉnh Vân Nam còn rất lớn.
Để tiếp tục làm sâu sắc thêm mối quan hợp tác kinh tế, thương mại giữa các địa phương của Việt Nam với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), ông Vũ Bá Phú đề xuất hai bên tiếp tục phối hợp chặt chẽ, triển khai thực chất và hiệu quả Bản ghi nhớ giữa Cục Xúc tiến thương mại và Sở Công Thương 12 tỉnh, thành phố của Việt Nam với Sở Thương mại tỉnh Vân Nam thông qua việc xây dựng kế hoạch cụ thể và tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại với nhiều hình thức đa dạng.
Việc này nhằm hỗ trợ kết nối doanh nghiệp, qua đó thúc đẩy hoạt động giao thương giữa doanh nghiệp hai bên, đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp; đồng thời tổ chức Đoàn Xúc tiến thương mại luân phiên vào giữa năm và cuối năm ở Hà Nội và Côn Minh.
Mặt khác, khuyến khích và tích cực tổ chức doanh nghiệp tham dự các hoạt động Hội chợ, triển lãm lớn, có uy tín được tổ chức tại mỗi bên.
Cụ thể như Hội chợ Thương mại Quốc tế Việt Nam (VietNam Expo), Triển lãm Công nghiệp Thực phẩm Quốc tế Việt Nam (VietNam Foodexpo) được tổ chức tại Việt Nam và Triển lãm sản phẩm Trung Quốc-Đông Nam Á, Nam Á cùng các hội chợ, triển lãm khác được tổ chức tại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) để hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá sản phẩm, thương hiệu và kết nối, giao thương.
Ngoài ra, ông Vũ Bá Phú cũng đề nghị phía Vân Nam tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu nông sản, thủy sản có thế mạnh của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc bằng hình thức chính ngạch.
Đặc biệt là các sản phẩm như sầu riêng, khoai lang tím, yến sào mà phía Trung Quốc vừa chính thức mở cửa cho các sản phẩm này trong năm 2022.
Về phía Việt Nam, Cục Xúc tiến thương mại sẵn sàng phối hợp với Sở Thương mại tỉnh Vân Nam và các địa phương của Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi để vận chuyển hàng hóa của các doanh nghiệp tỉnh Vân Nam và các tỉnh, thành phố khu vực Tây Nam (Trung Quốc) sang nước thứ 3 qua các cảng biển Hải Phòng và Quảng Ninh.
Đồng tình với quan điểm này, ông Lý Thần Dương - Giám đốc Sở Thương mại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) - cho biết những năm gần đây, Vân Nam và Việt Nam đã triển khai hợp tác hiệu quả và thiết thực trên nhiều lĩnh vực. Cụ thể như xây dựng cơ chế, hợp tác kinh tế và thương mại, mở cửa biên giới... giúp thúc đẩy hiệu quả sự phát triển mạnh mẽ của thương mại và đầu tư song phương.
Từ năm 2016-2020, thương mại Việt Nam-Vân Nam đạt mức tăng trưởng bình quân hàng năm 18,7%.
Kể từ năm 2021 đến nay, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 thương mại song phương có xu hướng đi xuống.
Năm 2023 là năm quan trọng để Trung Quốc và Việt Nam thực hiện tuyên bố chung, sâu sắc hoá việc trao đổi và hợp tác. Do đó, tỉnh Vân Nam sẵn sàng cùng lãnh đạo các cơ quan chức năng và doanh nghiệp Việt Nam phối hợp thực hiện nhận thức chung quan trọng đạt được giữa lãnh đạo hai bên.
Đặc biệt, đưa ra các kiến nghị hợp tác để cung cấp thị trường rộng lớn cho doanh nghiệp hai nước cùng nhiều loại cơ hội phát triển.
Theo ông Lý Thần Dương, để tăng cường hợp tác thương mại giữa hai bên, đầu tiên là tăng cường các chuyến thăm giao lưu trao đổi song phương.
Bởi, thông qua các chuyến thăm giữa hai bên, nhất là các chuyến thăm cấp cao, thúc đẩy sự phát triển bền vững của quan hệ hợp tác hữu nghị song phương, đặc biệt thúc đẩy thực hiện việc trao đổi giữa doanh nghiệp hai bên thành trạng thái thường xuyên, cùng nhau thúc đẩy hợp tác và phát triển kinh tế thương mại.
Ông Lý Thần Dương cũng chỉ ra rằng Vân Nam cần mở rộng nhập khẩu các mặt hàng từ Việt Nam, nhất là nông sản nhiệt đới, trái cây và kỳ vọng các doanh nghiệp Việt Nam tích cực tìm hiểu thị trường Vân Nam, mở rộng xuất khẩu sang Vân Nam.
Ngoài ra, cần tổ chức cho các doanh nghiệp tham gia triển lãm, hội chợ thương mại tổ chức trên lãnh thổ Trung Quốc và tận dụng triệt để các nền tảng như hội chợ thương mại và triển lãm sản phẩm... để tăng cường hiểu biết lẫn nhau, tăng cường hợp tác và trao đổi song phương.
Dự kiến tháng 6 năm nay, tỉnh Vân Nam sẽ tổ chức Hội chợ đàm phán thương mại đầu tư và triển lãm sản phẩm quốc gia các nước Đông Nam Á và Nam Á năm 2023
Đặc biệt, Vân Nam đã thành lập Văn phòng đại diện thương mại Vân Nam (tại Hà Nội) Việt Nam nhằm cung cấp thêm thông tin về triển khai hợp tác kinh tế, thương mại với Việt Nam cho doanh nghiệp Vân Nam. Qua đó, thúc đẩy hơn nữa giao lưu, hợp tác giữa doanh nghiệp Vân Nam và doanh nghiệp Việt Nam.
Tham tán Kinh tế Thương mại Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam, ông Lý Chấn Dân, nhấn mạnh thời gian qua, tỉnh Vân Nam luôn duy trì mối quan hệ hợp tác tốt đẹp với Việt Nam.
Dựa vào lợi thế về địa lý, hai bên đã khai thác tiềm năng hợp tác trên nhiều lĩnh vực, tận dụng tốt các cơ chế như các cuộc gặp Bí thư Tỉnh ủy năm tỉnh biên giới, gặp gỡ các tổ công tác liên hợp, tích cực thúc đẩy giao lưu và hợp tác trên nhiều lĩnh vực, từng bước nâng cao mức độ hợp tác kinh tế-thương mại, thúc đẩy vững chắc hợp tác kết nối cơ sở hạ tầng.
Trước tình hình dịch COVID-19, hai bên phối hợp phòng, chống dịch và phát triển kinh tế-xã hội, nỗ lực đảm bảo thông thương thông suốt tại các cửa khẩu biên giới, góp phần quan trọng trong công tác bảo vệ sức khỏe người dân khu vực biên giới hai nước và phát triển kinh tế-xã hội khu vực.
Hiện tại, Trung Quốc đang tiếp tục tối ưu hóa các chính sách phòng chống dịch bệnh, đẩy nhanh quá trình phục hồi kinh tế-xã hội sau dịch bệnh.
Hơn nữa, Việt Nam cũng đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận trong việc phòng, chống dịch đồng thời vẫn duy trì mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi để hai nước triển khai toàn diện các hoạt động giao lưu, hợp tác trên các lĩnh vực trong giai đoạn tiếp theo, nhất là hợp tác thiết thực trong lĩnh vực kinh tế-thương mại.
Ông Lý Chấn Dân khẳng định Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam sẵn sàng phối hợp làm tốt vai trò cầu nối, thúc đẩy quan hệ hợp tác ngày càng sâu rộng, thiết thực giữa hai nước nói chung, giữa Vân Nam (Trung Quốc) và Việt Nam nói riêng, góp phần vào sự phát triển của quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung Quốc-Việt Nam./.