Ngày 17/6, ông Edwin Poots, lãnh đạo đảng Hợp nhất Dân chủ (DUP) tại Bắc Ireland (Anh) đã thông báo quyết định từ chức, chỉ 3 tuần sau khi ông tiếp nhận vị trí này. Động thái này diễn ra trong bối cảnh Bắc Ireland vừa bầu Thủ hiến mới trước đó cùng ngày.
Trong một thông báo, ông Edwin Poots cho biết ông đã đề nghị chủ tịch đảng DUP triển khai quy trình bầu lãnh đạo mới của đảng này.
Ông Poots cho biết đảng DUP đã yêu cầu ông tiếp tục đảm nhận cương vị này cho đến khi DUP bầu ra người kế nhiệm ông, song ông vẫn quyết định từ chức.
Ông Poots đảm nhận cương vị lãnh đạo DUP vào ngày 27/5 vừa qua sau khi bà Arlene Foster bị buộc phải rời khỏi vị trí này do bà đã không thể hiện sự cứng rắn về thỏa thuận thương mại hậu Brexit.
Bà Foster cũng đã từ chức Thủ hiến Bắc Ireland sau đó.
[Ông Paul Givan làm Thủ hiến mới của vùng lãnh thổ Bắc Irelanfd]
Diễn biến mới nhất này cho thấy tình hình chính trị tại Bắc Ireland ngày càng rối ren. Việc ông Poots từ chức được xem là sẽ ảnh hưởng đến vị trí Thủ hiến Bắc Ireland của ông Paul Givan, đồng thời có khả năng khiến chính quyền chia sẻ quyền lực sụp đổ và dẫn tới bầu cử trước thời hạn.
Trước đó, ông Poots đã đề cử ông Paul Givan, một chính trị gia thân cận, vào vị trí Thủ hiến nhằm giành được sự ủng hộ của các đảng khác trong chính quyền chia sẻ quyền lực.
Truyền thông địa phương đưa tin rằng các thành viên đảng DUP đã phản đối việc ông Poots đề cử ông Givan làm Thủ hiến mới mà không tham vấn ý kiến họ.
Kể từ đầu năm 2021, các thành viên đảng DUP đã bất bình trước việc triển khai thỏa thuận Brexit (Anh rời Liên minh châu Âu -EU), trong đó có việc kiểm tra hàng hóa từ các phần còn lại của nước Anh vào vùng lãnh thổ này, gây ra xáo trộn trong nguồn cung hàng hóa.
Tuy Anh không còn là thành viên của EU song riêng vùng lãnh thổ Bắc Ireland vẫn tiếp tục tuân thủ các quy định của thị trường chung EU và liên minh thuế quan để tránh phải thiết lập "biên giới cứng" giữa vùng này và Cộng hòa Ireland (một thành viên của EU).
Sự bất đồng quan điểm trong việc thực thi thỏa thuận Brexit đã dẫn tới các cuộc bạo loạn kéo dài 1 tuần hồi tháng Tư vừa qua giữa cộng đồng người Tin lành thân Anh và cộng đồng người Thiên chúa giáo đối địch, khiến ít nhất 88 cảnh sát bị thương.
Liên quan đến việc thực thi thỏa thuận Brexit, cùng ngày, Ủy ban châu Âu (EC) cho biết sẽ xem xét yêu cầu của Chính phủ Anh về việc kéo dài thời gian ân hạn đối với thịt đông lạnh nhập khẩu vào Bắc Ireland.
EC cho hay cơ quan này đã nhận được yêu cầu gia hạn của Anh vào ngày 17/6, trong đó phía London đề xuất gia hạn thời gian ân hạn đến ngày 30/9 tới, thay vì vào đầu tháng Bảy. EC khẳng định sẵn sàng tìm kiếm các giải pháp phù hợp với Nghị định thư Bắc Ireland và phía Anh cần phải thực hiện đầy đủ thỏa thuận này.
Dự kiến, Phó Chủ tịch EC Maros Sefcovic sẽ thảo luận với Bộ trưởng Anh phụ trách vấn đề Brexit David Frost để ấn định thời điểm thảo luận yêu cầu này càng sớm càng tốt./.