Theo thống kê của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, hiện tỉnh có khoảng 13.723ha cây ăn trái, trong đó, diện tích trồng nhãn nhiều nhất với hơn 1.754ha.
Nhãn đang cho thu hoạch là hơn 1.522ha, tổng sản lượng ước khoảng 21.000 tấn/năm.
Nhiều năm qua, cây nhãn không chỉ là cây đặc sản mà còn là cây “xóa đói giảm nghèo” bền vững cho nhiều hộ nông dân trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu.
Đặc biệt, hầu hết các giống nhãn trồng tại Bà Rịa-Vũng Tàu đều nức tiếng thơm, ngọt, giá bán luôn ở mức cao như như xuồng cơm vàng, nhãn bao công, nhãn bắp cải, nhãn tiêu...
Cụ thể, giá nhãn bắp cải có giá 150.000 đồng/kg, giá nhãn tiêu 120.000 đồng/kg, nhãn xuồng bao công 50.000 đồng/kg và xuồng cơm vàng khoảng 25.000-30.000 đồng/kg…
Cây nhãn được trồng trên đất cát ven biển của tỉnh, với hương vị ngon ngọt, cùi dày, có màu vàng đặc trưng ít nơi nào có được.
Nhờ ưu thế vượt trội về chất lượng, cây nhãn của Bà Rịa-Vũng Tàu đã được bán trong các siêu thị lớn tại Thành phố Hồ Chí Minh và một số hệ thống siêu thị lớn của cả nước, đặc biệt trái còn được xuất đi thị trường Trung Quốc, Nhật Bản…
Gắn bó với cây nhãn đã 30 năm, ông Trần Văn Xuyên, 68 tuổi, ngụ ấp Phú Lâm, xã Hòa Hiệp, huyện Xuyên Mộc cho biết trước gia đình ông đã trồng qua rất nhiều loại cây như bắp, khoai mỳ nhưng hiệu quả kinh tế không cao.
Nhận thấy giá trị kinh tế mà cây nhãn đem lại cho vùng đất cát phì nhiêu, màu mỡ ven biển, ông đã quyết định chuyển qua trồng loại cây này.
Ban đầu từ 1ha, gia đình ông dần mở rộng diện tích lên đến 4ha và đang cho thu hoạch với năng suất, sản lượng rất ổn định, trung bình khoảng 9 tấn/ha.
Do cây đã phát triển ổn định nên mỗi năm gia đình ông Xuyên cũng chỉ tốn khoảng trên 50 triệu đồng chi phí phân, thuốc cho vườn nhãn.
Chất lượng của vườn nhãn được nhiều thương lái đánh giá rất tốt với cơm vàng dày cùi, ngọt và thơm, nên sức tiêu thụ rất tốt, sau khi trừ chi phí mỗi năm ông lời gần 900 triệu đồng trên 4ha trồng nhãn.
Còn Hợp xã Nông nghiệp và Dịch vụ Nhân Tâm, xã Hòa Hiệp, huyện Xuyên Mộc, đang canh tác gần 20ha nhãn. Đây là hợp tác xã nhãn đầu tiên được cấp mã vùng trồng và xuất khẩu đi các nước Trung Quốc và Nhật Bản và đang mở rộng thị trường sang các nước châu Âu và Australia.
Theo thống kê của Ủy ban Nhân dân huyện Xuyên Mộc, huyện có khoảng 1.542 ha trồng nhãn, trong đó có khoảng 1.000 ha nhãn xuồng cơm vàng, năng suất đạt 14 tấn/ha, sản lượng khoảng 20.200 tấn/năm.
Ông Trần Văn Dững, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Xuyên Mộc cho biết với diện tích trồng nhãn lớn nhất của tỉnh, thời gian qua địa phương đã tuyên truyền, tập huấn và hướng dẫn người dân sản xuất theo tiêu VietGAP, hữu cơ và thực hiện đăng ký mã số vùng trồng phục vụ cho xuất khẩu.
Ngoài ra, địa phương còn xây dựng vùng sản xuất nhãn ứng dụng công nghệ cao với khoảng 1.000ha áp dụng các kỹ thuật như: tưới, bón phân tự động, ứng dụng công nghệ sinh học, quản lý dịch hại tổng hợp để phòng trừ dịch bệnh, hệ thống xử lý bảo quản, chế biến sau thu hoạch nhãn.
Nhiều năm qua, nhờ trồng cây nhãn mà đời sống của các nông hộ đã thực sự khởi sắc, thu nhập ổn định.
Tại huyện Đất Đỏ, địa phương có diện tích trồng nhãn đứng thứ hai của tỉnh, với hơn 100 ha, chủ yếu trồng nhãn xuồng cơm vàng, nhãn bắp cải, nhãn tiêu, nhãn bao công. Cây nhãn đã trở thành cây trồng chủ lực của người dân nơi đây.
Ông Phạm Thẩm, tổ 1, ấp An Điền là một trong những hộ đầu tiên đưa cây nhãn về trồng tại xã Lộc An.
[Nhãn sớm trúng mùa, nông dân Bà Rịa-Vũng Tàu phấn khởi thu hoạch]
Ông chia sẻ lúc trước ông đã trồng nhiều loại trái cây như: mãng cầu, xoài, điều… Tuy nhiên, nhận thấy vùng đất cát ven biển này rất phù hợp với sự phát triển của cây nhãn, nên ông đã quyết định chuyển đổi hoàn toàn qua loại cây trồng này.
Đến nay, sau hơn 30 năm canh tác, vườn nhãn 4 ha với 1.000 gốc nhãn các loại đã cho gia đình ông Thẩm nguồn thu nhập ổn định.
Để cây nhãn cho chất lượng cao và sản lượng ổn định, ngoài tham gia các lớp tập huấn của địa phương, ông Thẩm còn tự nghiên cứu chiết cành, nhân giống để có được giống nhãn đạt năng suất và chất lượng cao, trái nhãn dày cùi, ngọt nước.
Hiện mỗi vụ gia đình ông thu hoạch từ 26-30 tấn, giá bán trung bình từ 50.000-60.000 đồng/kg, mỗi năm ông thu lãi 250 triệu đồng/ha, khoảng 1 tỷ đồng/4ha.
Cây nhãn đã trở thành cây trồng chủ lực mang lại nguồn thu ổn định, phát triển kinh tế và làm giàu cho gia đình ông.
Cây nhãn không chỉ phát triển thành cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao mà còn được người dân Lộc An tận dụng, xây dựng thành các mô hình du lịch sinh thái.
Từ tháng 6/2022, vườn nhãn Hòa Thuận, ấp An Điền, xã Lộc An, đã trở thành điểm tham quan du lịch cộng đồng. Sản phẩm tại vườn Hòa Thuận có hai loại chính là nhãn xuồng bắp cải và nhãn bao công.
Hiện hợp tác xã có 12 hộ, diện tích 23,7 ha, trong đó có 10 hộ đón khách du lịch tới tham quan, trải nghiệm.
Ông Nguyễn Ngọc Thép, Giám đốc Hợp tác xã Nhãn xuồng Lộc An, huyện Đất Đỏ chia sẻ thời gian tới, hợp tác xã sẽ sản xuất nhãn hữu cơ, nhãn sạch và đạt chứng nhận của nhà nước để thu hút lượng khách tới ngày càng đông hơn và du khách cũng sẽ được thưởng thức sản phẩm đảm bảo chất lượng.
Theo ông Hồng Như Vàng, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Đất Đỏ, huyện tiếp tục phối hợp cùng các sở, ngành của tỉnh hỗ trợ các hợp tác xã, hộ nông dân xây dựng mã số vùng trồng cho các vùng sản xuất nhãn tập trung; triển khai các mô hình đầu tư ứng dụng công nghệ cao trong canh tác.
Bên cạnh đó, tăng cường các hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại và kết nối tiêu thụ sản phẩm, vận dụng các cơ chế, chính sách về khuyến nông, chính sách hỗ trợ, khuyến khích liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp... để hỗ trợ các hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ trồng nhãn trong liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm.
Với những giá trị mang lại cho bà con nông dân trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, cây nhãn đã và đang khẳng định vị thế của loại cây ăn trái đặc sản của tỉnh được nhiều người dân và du khách ưu chuộng./.