Căng thẳng thương mại giữa Washington và Bắc Kinh đã xuất hiện bước chuyển khi Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có cuộc trao đổi qua điện thoại, đặc biệt hai nhân vật này tới đây dự kiến sẽ có cuộc gặp song phương bên lề Hội nghị G20 tại Argentina.
Báo Liên hợp Buổi sáng của Singapore mới đây đăng bài viết cho rằng đàm phán thương mại Mỹ-Trung Quốc cần phải vượt qua 3 cửa ải quan trọng mới có thể đạt được những thỏa thuận mang tính thực chất.
Theo báo này, trong cuộc điện đàm vừa qua với ông Tập Cận Bình, ông Trump đã tỏ ý mong muốn cùng phối hợp giải quyết cuộc chiến tranh thương mại giữa hai bên.
Tuy nhiên, diễn biến thực tiễn cho thấy tiến trình đàm phán về vấn đề thương mại giữa Washington và Bắc Kinh vẫn đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn và thử thách, trong đó nổi lên 3 cửa ải quan trọng sau:
Thứ nhất, nội bộ Washington xuất hiện quan điểm đối lập. Phe “chủ hòa” dưới sự dẫn dắt của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cho rằng mục đích chính của Mỹ là tìm cách giảm bớt thâm hụt thương mại với Bắc Kinh; đồng thời nỗ lực thúc đẩy đàm phán để đạt được thỏa thuận giữa hai bên.
Trong khi đó, phe “chủ chiến” do ông Robert Lighthizer - Đại diện thương mại Mỹ đứng đầu - lại đặt mục tiêu cần phải phá vỡ chiến lược kinh tế hiện nay của Trung Quốc để ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc, đồng thời cho rằng hiện chưa phải là giai đoạn thích hợp để khôi phục đàm phán giữa hai bên.
Thứ hai, mặc dù ông Trump có ý hòa hoãn với Trung Quốc, nhưng vẫn còn nhiều điểm chưa thực sự rõ ràng. Trung Quốc mong muốn đạt được một thỏa thuận với Mỹ về việc thu hẹp thâm hụt thương mại giữa hai bên, nhưng Bắc Kinh cũng kiên quyết cự tuyệt các đòi hỏi khác của Washington như dừng hỗ trợ các doanh nghiệp, chấm dứt cưỡng ép chuyển giao công nghệ và hạn chế sự lũng đoạn của các doanh nghiệp nhà nước…
Thứ ba, phong cách cá nhân “tiền hậu bất nhất” của Tổng thống Mỹ Trump. Một phong cách thường thấy của ông Trump là ban đầu bày tỏ sự nhất trí về mặt nguyên tắc đối với một hiệp định nào đó, nhưng sau đó lại thay đổi tất cả.
[Bắc Kinh: Mỹ và Trung Quốc cần đảm bảo đối thoại suôn sẻ ở G-20]
Trong bài viết khác liên quan, Liên hợp Buổi sáng cũng dẫn lời giới phân tích Trung Quốc cho rằng kết quả tốt nhất trong cuộc gặp giữ ông Trump và ông Tập tới đây là hai bên đạt được thỏa thuận về việc tạm thời cùng không áp dụng các biện pháp tăng thuế.
Tuy nhiên, nếu Washington có ý muốn ép Bắc Kinh phải “đầu hàng vô điều kiện,” hai bên chắc chắn sẽ không đạt được thỏa thuận, chiến tranh thương mại sẽ tiếp tục diễn ra và thậm chí còn có phần gay gắt hơn.
Thôi Đại Vĩ, Chủ nhiệm Trung tâm Nghiên cứu quan hệ Trung Quốc với các nước thuộc trường Đại học Khoa học Kỹ thuật Hong Kong, cho rằng mặc dù cuộc gặp giữa ông Trump và ông Tập đang được kỳ vọng sẽ mang lại kết quả tốt đẹp, nhưng hiện vẫn chưa biết liệu hai bên có đạt được một thỏa thuận mà cả hai đều có thể chấp nhận hay không.
Tương tự, giáo sư chính trị học Trương Bạc Hối của trường Đại học Lĩnh Nam (Hong Kong) cũng cảnh báo điều này sẽ không làm thay đổi chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc.
Chiến tranh thương mại chỉ là một khâu trong toàn bộ chính sách mới của Chính quyền Trump nhằm vào Trung Quốc.
Cho dù Washington và Bắc Kinh đạt được thỏa thuận hoặc thậm chí là phương án tạm thời giải quyết căng thẳng thương mại giữa hai bên, các nhân tố khác thúc đẩy Mỹ thực hiện chiến lược bao vây đối với Trung Quốc vẫn tồn tại.
Liên quan đến vấn đề này, Thời Ân Hoằng - Chủ nhiệm Trung tâm Nghiên cứu Mỹ của trường Đại học Nhân dân Trung Quốc - cũng cho rằng cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ-Trung Quốc là động thái tích cực, nhưng về tổng thể Washington vẫn yêu cầu Bắc Kinh phải nhượng bộ, trong đó bao gồm cả việc mở rộng thị trường, tăng lượng hàng nhập khẩu từ Mỹ; thay đổi chính sách quản lý kinh tế, tiền tệ cũng như nỗ lực nâng cấp khoa học kỹ thuật của Trung Quốc…
Theo chuyên gia này, mục đích quan trọng nhất của Mỹ là buộc Trung Quốc phải “đầu hàng vô điều kiện” và đây cũng là nội dung then chốt của va chạm thương mại giữa Washington và Bắc Kinh./.