Binh sỹ gác tại một trạm kiểm soát giữa Armenia và Azerbaijan gần làng Sotk (Armenia), ngày 18/6/2021. (Ảnh: AFP/TTXVN) Ngày 23/5, Armenia và Azerbaijan thông báo đã thành lập một ủy ban phân định biên giới, được đánh giá là bước đi hướng tới sớm chấm dứt tranh chấp khu vực Nagorny-Karabakh.
Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev đã ký sắc lệnh về việc thành lập ủy ban này do Phó Thủ tướng Shakhin Mustafayev đứng đầu.
Trong khi đó, tại Armenia, hãng tin Armenpress của nước này cho hay chính quyền cũng đã có động thái tương tự với việc Thủ tướng Nikol Pashinyan ký sắc lệnh thành lập ủy ban phân định và an ninh biên giới do Phó Thủ tướng Mher Grigoryan lãnh đạo.
Trước đó, ngày 22/5, lãnh đạo hai nước đã tham dự cuộc họp ba bên với Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel tại Brussels (Bỉ). Tại cuộc họp, các bên đã nhất trí bắt đầu tiến trình phân định biên giới giữa Armenia và Azerbaijan.
Quan hệ giữa Armenia và Azerbaijan đã trở nên căng thẳng liên quan đến việc tranh chấp chủ quyền đối với khu vực Nagorny-Karabakh. Khu vực này nằm sâu trong lãnh thổ phía Tây Nam của Azerbaijan, nhưng có đa số dân cư là người gốc Armenia sinh sống và muốn sáp nhập vào Armenia.
[Armenia-Azerbaijan nhất trí khởi động tiến trình phân định biên giới]
Đỉnh điểm căng thẳng là cuộc xung đột kéo dài từ tháng 2/1988 đến tháng 5/1994, khiến khoảng 30.000 người thiệt mạng. Đến cuối tháng 9/2020, xung đột tái bùng phát tại khu vực trên và kéo dài 44 ngày, khiến ít nhất 6.500 người thiệt mạng.
Ngày 9/11/2020, các nhà lãnh đạo của Armenia và Azerbaijan đã ký tuyên bố ngừng bắn do Nga làm trung gian.
Tháng Ba vừa qua, Azerbaijan đã đề xuất 5 nguyên tắc cơ bản để có thể thiết lập quan hệ với nước láng giềng Armenia trong thời kỳ hậu xung đột, trong đó bao gồm: Các bên công nhận tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bất khả xâm phạm của biên giới được quốc tế công nhận và độc lập chính trị của nhau; Sự xác nhận của các bên về việc không có yêu sách lãnh thổ chống lại nhau và chấp nhận các nghĩa vụ ràng buộc về mặt pháp lý là không đưa ra yêu sách như vậy trong tương lai.
Các nguyên tắc được đề xuất cũng bao gồm: Nghĩa vụ kiềm chế việc phá hoại an ninh của nhau trong các mối quan hệ với các quốc gia khác, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực chống lại độc lập chính trị và toàn vẹn lãnh thổ, và theo bất kỳ cách nào khác không phù hợp với Mục đích của Hiến chương Liên hợp quốc; Phân định biên giới, thiết lập quan hệ ngoại giao; Mở cửa giao thông vận tải và thông tin liên lạc, xây dựng các kênh thông tin liên lạc khác nếu thích hợp và thiết lập hợp tác trong các lĩnh vực khác mà hai bên cùng quan tâm./.
