Bộ trưởng phụ trách Brexit của Anh David Davis (trái) và Trưởng đoàn đàm phán của Liên minh châu Âu Michel Barnier tại cuộc họp báo ở Brussels (Bỉ) ngày 20/7. (Nguồn: EPA/TTXVN) Theo các nguồn tin châu Âu, trong ngày 16/8, Anh sẽ đưa ra các đề xuất liên quan tới biên giới giữa Cộng hòa Ireland và vùng lãnh thổ Bắc Ireland thuộc Anh sau khi Anh rời Liên minh châu Âu (EU), sử dụng vấn đề này gây sức ép để EU sớm khởi động đàm phán về quan hệ thương mại giữa hai bên hậu Brexit.
Kể từ khi chính thức bắt đầu đàm phán Brexit từ tháng 3/2017, phía Brussels vẫn từ chối bắt đầu các cuộc đàm phán về mối quan hệ thương mại giữa hai bên trong tương lai chừng nào một số vấn đề khối này ưu tiên, bao gồm vấn đề biên giới giữa Bắc Ireland và Ireland, được giải quyết. Trong khi đó, London cho rằng hai vấn đề này phải được giải quyết đồng thời.
Nguồn tin từ Cơ quan phụ trách tiến trình rời EU (DEXEU) của nêu rõ lập trường của London là không thể tách biệt các vấn đề xung quanh việc Anh rút khỏi EU với quan hệ đối tác giữa hai bên trong tương lai.
[Chính phủ Anh sẽ công bố quan điểm về các vấn đề đàm phán Brexit]
Một khi Anh rời khỏi EU thì việc kiểm tra hàng hóa và người qua lại giữa hai bên là cần thiết.
Song các bên liên quan đều có vẻ muốn tránh lập các trạm kiểm soát ở biên giới do lo ngại gây tổn hại nền hòa bình mong manh tại Bắc Ireland.
Theo DEUXEU, Chính phủ Anh sẽ thúc đẩy theo hướng tránh thiết lập các trạm hải quan hoặc các điểm kiểm soát an ninh dọc biên giới giữa Cộng hòa Ireland và Bắc Ireland, đồng thời cam kết duy trì khu vực di chuyển chung cho phép người dân Anh và Ireland qua lại tự do giữa hai bên, cũng như duy trì tiến trình hòa bình tại khu vực.
Tuy nhiên, Anh cũng nhấn mạnh mọi phương án đều sẽ được đám phán với EU để đảm bảo phía Cộng hòa Ireland, vốn theo luật chung của EU, sẽ không có khúc mắc gì.
Vấn đề biên giới với Cộng hòa Ireland hiện là rào cản duy nhất về mặt đất đai đối với Anh trong đàm phán Brexit.
Chính phủ Ireland hoan nghênh quyết định của Anh công bố các đề xuất về vấn đề biên giới, coi đây như một cách nhằm nâng cao tính minh bạch, song dưòng như Dublin cũng kiên quyết phản đối việc bắt đầu đàm phán thương mại trước khi các vấn đề ưu tiên như tài chính, biên giới và quyền công dân được giải quyết triệt để.
Khu vực biên giới giữa Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland kéo dài gần 500km với 30.000 người qua lại mỗi ngày.
Việc thiết lập các biện pháp hải quan tại khu vực này là một vấn đề "đau đầu" đối với các nhà đàm phán bởi đây là khu vực hết sức nhạy cảm, từng xảy ra xung đột khiến 3.600 người thiệt mạng liên quan việc sáp nhập Bắc Ireland về với Ireland hay vẫn duy trì là một phần lãnh thổ của Anh.
Các cuộc xung đột chỉ chấm dứt sau khi hai bên đạt được thỏa thuận hòa bình năm 1998./.
