Các tổ chức của Anh lo ngại rằng Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của Liên minh châu Âu (EU), khi được thực hiện đầy đủ vào năm 2026, sẽ làm giảm sự hợp tác năng lượng ở Biển Bắc giữa Anh và châu Âu, đồng thời ngăn cản đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo.
Phân tích của các chuyên gia từ tổ chức tư vấn năng lượng AFRY cảnh báo rằng CBAM có nguy cơ giảm nhập khẩu điện xanh của EU từ Anh, dẫn đến lượng khí thải carbon bổ sung ở châu Âu tương đương lên tới 8,3 triệu ôtô mỗi năm.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng CBAM, cơ chế áp thuế đối với một loạt sản phẩm sử dụng nhiều carbon, sẽ đẩy giá điện giao dịch giữa Anh và EU thông qua cáp kết nối tăng đáng kể.
Nhóm vận động hành lang Energy UK cảnh báo rằng theo thiết kế hiện tại, cơ chế này sẽ có hiệu lực áp thuế 40% đối với điện chuyển từ Anh sang EU, dẫn đến giá điện tăng vọt đối với người tiêu dùng châu Âu.
Kể từ Brexit, Anh và EU đã có các cơ chế định giá carbon riêng biệt, có nghĩa là hàng xuất khẩu của Anh sang EU sẽ phải đối mặt với thuế đối với lượng carbon gắn vào trong một loạt sản phẩm, bao gồm thép, xi măng, phân bón và điện.
Theo CBAM, các quốc gia muốn xuất khẩu sang EU từ năm 2026 phải chứng minh rằng họ có mức giá carbon tương đương hoặc phải trả thuế để bù đắp phần chênh lệch. Mục đích là để tạo ra một sân chơi bình đẳng với các quốc gia có biện pháp kiểm soát khí thải ít nghiêm ngặt hơn.
Ngành năng lượng cho biết một vấn đề cụ thể nảy sinh với xuất khẩu điện là do không thể tách nguồn điện được tạo ra bằng các phương pháp xanh, như gió và Mặt Trời, khỏi nguồn điện được tạo ra bởi các trạm đốt khí đốt truyền thống.
Theo dự đoán hiện tại, thuế của EU sẽ dựa trên giả định là 463 gam CO2 trên mỗi kWh vào năm 2026, mặc dù điện ở Anh được tạo ra ở mức dưới 80g CO2/kWh trong một nửa thời gian và luôn dưới 300g CO2/kWh, dựa theo phân tích của AFRY.
Điều này có nghĩa là một mức thuế cố định sẽ được áp dụng đối với điện của Anh dựa trên những gì các nhà phân tích cho là tính toán lỗi thời về hàm lượng carbon trong ngành điện.
Theo dự đoán hiện tại, thuế của EU sẽ dựa trên giả định là 463 gam CO2 trên mỗi kWh vào năm 2026, mặc dù điện ở Anh được tạo ra ở mức dưới 80g CO2/kWh trong một nửa thời gian và luôn dưới 300g CO2/kWh, dựa theo phân tích của AFRY.
Ông Simon Bradbury, quản lý cấp cao tại AFRY, cho biết những tác động đã thấy rõ trên thị trường điện tương lai.
Ông Bradbury nói thêm: “Cần phải hành động ngay bây giờ để giải quyết các vấn đề đã được xác định."
Bà Rebecca Sedler, Giám đốc điều hành của National Grid Interconnectors, cho biết thuế carbon có thể “làm giảm đáng kể” xuất khẩu điện của Anh sang EU, điều này sẽ tác động tiêu cực đến tham vọng chung của EU và Anh trong việc đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng không.
Bà Sedler nói thêm: “Việc áp dụng CBAM trong xuất khẩu điện có thể ngăn cản sự phát triển trong tương lai của các thiết bị kết nối và tài sản chuyển đổi năng lượng ngoài khơi ở Biển Bắc, vốn là những công cụ quan trọng trong quá trình chuyển đổi sang hệ thống năng lượng xanh hơn.”
Nhà điều hành hệ thống truyền tải Energinet của Đan Mạch cho biết họ dự kiến nhập khẩu điện từ Anh sẽ “giảm đáng kể” sau khi thuế biên giới carbon được áp dụng. Điều đó sẽ đòi hỏi EU phải phụ thuộc nhiều hơn vào sản xuất trong nước, và có thể khiến giá cả tăng cũng như việc sử dụng khí đốt để sản xuất điện.
Bà Energinet cho biết thêm rằng trong mối quan hệ hợp tác lâu dài với Anh về năng lượng ngoài khơi ở khu vực này, khi Biển Bắc “sẽ kém khả thi hơn về mặt tài chính.”
Ngành công nghiệp điện đang kêu gọi cả EU và Anh thực hiện các bước để tránh CBAM gây ra hậu quả tiêu cực là ngăn cản việc xuất khẩu điện xanh của Vương quốc Anh sang EU, điều này sẽ giúp khối này đạt được mục tiêu phát thải ròng.
Trong ngắn hạn, ngành điện muốn CBAM về điện được tính toán theo cách phản ánh chính xác hơn hàm lượng carbon trong đó.
Về lâu dài, ngành điện này đã kêu gọi Anh và EU mở các cuộc thảo luận về việc kết nối lại thị trường carbon giữa hai bên một cách hợp pháp, tránh sự cần thiết của CBAM đối với hàng xuất khẩu của Anh sang EU.
Ông Bart Goethals, Giám đốc thương mại của Nemo Link Ltd, công ty điều hành công ty kết nối Bỉ với Anh, cảnh báo rằng CBAM có nguy cơ tạo ra “một rào cản thương mại rất quan trọng.”
Các quan chức EU cho biết, Ủy ban châu Âu sẽ tiếp tục hợp tác với Anh trong khi CBAM đang trong giai đoạn thử nghiệm trước khi nó có hiệu lực hoàn toàn từ năm 2026.
Bộ Tài chính Anh cho biết cơ quan này cũng đang làm rõ các quy định từ Ủy ban châu Âu về việc triển khai thực tế CBAM của EU đối với thương mại điện “do những thách thức liên quan,” đồng thời cho biết sẽ tiếp tục hợp tác với Brussels./.
ADB: Kế hoạch thuế carbon của EU gây khó cho các nước đang phát triển ở châu Á
Theo Ngân hàng Phát triển châu Á, dự kiến cơ chế điều chỉnh biên giới carbon sẽ cắt giảm xuất khẩu từ châu Á sang EU, trong đó mặt hàng thép từ Ấn Độ cũng sẽ bị ảnh hưởng.
