Ngày 27/1, báo Financial Times đưa tin Thủ tướng Anh Rishi Sunak đã cử hai quan chức hàng đầu thuộc Chính phủ tham gia các cuộc đàm phán với Liên minh châu Âu (EU) để giải quyết tranh chấp về các quy chế thương mại của Bắc Ireland hậu Brexit (chỉ việc Anh rời EU), trong bối cảnh các cuộc đàm phán đạt tiến bộ đáng kể trong tuần này.
Theo Financial Times, Sir Tim Barrow, cố vấn an ninh quốc gia của Thủ tướng Sunak và từng là Đại sứ Anh tại EU, được cử tham gia đoàn đàm phán với nhiệm vụ hỗ trợ các nhà ngoại giao Anh hoàn tất các cuộc thảo luận rất nhạy cảm liên quan vấn đề Nghị định thư Bắc Ireland.
Sir Tim Barrow đã sử dụng các mối quan hệ ngoại giao rộng rãi của mình ở châu Âu và Mỹ để chuẩn bị cơ sở cho một thỏa thuận khả thi với EU trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Joe Biden đang gây áp lực lên London và Brussels để giải quyết bất đồng vốn làm xấu đi quan hệ giữa Anh và EU kể từ khi Brexit chính thức có hiệu lực vào tháng 1/2021.
Trong khi đó, Bộ trưởng Nội các Simon Case cũng được ông Sunak chỉ định tham gia đoàn đàm phán và giữ vai trò điều phối quan điểm của các cơ quan trong nội bộ chính phủ Anh.
Ông Case được đánh giá là giàu kinh nghiệm đàm phán với EU và hiểu rất rõ vấn đề này vì đã từng phụ trách các cuộc đàm phán ban đầu về vấn đề biên giới Ireland do Brexit gây ra.
[Hai quan chức hàng đầu Anh tham gia đàm phán Nghị định thư Bắc Ireland]
Các nguồn tin thân cận với đoàn đàm phán của Anh cho biết đã có một bước tiến đáng kể trong các cuộc đàm phán và bản phác thảo của một thỏa thuận khung đang được hoàn thiện.
Tuy nhiên, các quan chức của EU cảnh báo rằng việc biến bản phác thảo của một thỏa thuận thành thỏa thuận chính trị khả thi "phụ thuộc rất nhiều" vào việc liệu Thủ tướng Sunak có thể đạt thỏa thuận với nội bộ hay không.
Nghị định thư Bắc Ireland là một phần quan trọng trong thỏa thuận Brexit, cho phép Bắc Ireland nằm trong thị trường hàng hóa chung của EU nhằm tránh một biên giới cứng trên đảo Ireland.
Tuy nhiên, đảng Hợp nhất Dân chủ (DUP) cho rằng việc thực thi nghị định đã chia cắt vùng lãnh thổ này với phần còn lại của Vương quốc Anh.
Tháng 11/2022, Chính phủ Anh đã quyết định lùi cuộc bầu cử nhằm khôi phục hoạt động của chính quyền vùng Bắc Ireland, vốn dự kiến tổ chức trong tháng 12/2022, sang năm 2023 và chính thức ấn định ngày 19/1/2023 là hạn chót để thành lập chính quyền tại đây.
Tuy nhiên, các đảng phái chính trị tại Bắc Ireland tiếp tục không đạt được thỏa thuận về việc khôi phục chính phủ chia sẻ quyền lực đã khiến chính phủ Anh tiếp tục lùi hạn chót nói trên thêm 6 tuần đến ngày 5/3/2023.
London và Brussels đã đẩy nhanh các cuộc đàm phán giữa hai bên trong những tuần gần đây nhằm đạt một thỏa thuận để giảm thiểu tác động của Nghị định thư Bắc Ireland./.