Đế chế của ông trùm Ấn Độ Gautam Adani đã mất hơn 100 tỷ USD giá trị trong tuần qua, khi cổ phiếu của một số công ty thuộc tập đoàn Adani lao dốc trở lại vào phiên 2/2 - một ngày sau khi tập đoàn này hủy đợt chào bán công khai cổ phiếu trị giá hàng tỷ USD.
Cuộc khủng hoảng mang tên Adani
Cổ phiếu công ty hàng đầu của tập đoàn, Adani Enterprises, đã giảm 14% trong phiên 2/2, sau khi đã lao dốc gần 30% vào phiên 1/2. Hiện cổ phiếu Adani Enterprises đã giảm một nửa giá trị kể từ đầu năm tới nay.
Các công ty niêm yết khác thuộc tập đoàn Adani đã phải tạm dừng giao dịch sau khi giảm tới 10% khi thị trường mở cửa ở Mumbai. Đáng chú ý trong số đó, cổ phiếu công ty năng lượng Adani Total Gas đã mất 52% kể từ ngày 1/1.
Theo hãng tin Bloomberg News, sự hoảng loạn trên thị trường đã khiến các ngân hàng lớn - bao gồm Credit Suisse và Citigroup, ngừng chấp nhận trái phiếu Adani làm tài sản thế chấp cho các khoản vay dành cho khách hàng tư nhân.
Tập đoàn khổng lồ của vị tỷ phú Ấn Độ đã rơi vào tình trạng hỗn loạn sau những cáo buộc gian lận kế toán được công ty nghiên cứu đầu tư tập trung vào hoạt động bán khống Hindenburg Research (Mỹ) công bố vào ngày 24/1.
Báo cáo của Hindenburg cho biết 5 trong số 7 công ty niêm yết chính của Adani đã báo cáo hệ số khả năng thanh toán nợ hiện hành (một thước đo tài sản lưu động không bao gồm các khoản nợ ngắn hạn) dưới 1. Điều này cho thấy rủi ro thanh khoản ngắn hạn tăng cao.
Hindenburg cũng cho biết các công ty niêm yết quan trọng của Adani có khoản nợ đáng kể, khiến nền tảng tài chính của toàn bộ tập đoàn rơi vào tình trạng bấp bênh.
[Israel bán cảng Haifa cho tập đoàn Adani của Ấn Độ]
Áp lực bán gần nhất xuất hiện sau khi tập đoàn Adani vào cuối ngày 1/2 hủy đợt bán cổ phiếu trị giá 2,5 tỷ USD. Đợt mở bán này vốn nhằm giảm mức nợ đáng lo ngại của tập đoàn và khôi phục niềm tin thị trường bằng cách mở rộng cơ sở cổ đông.
Nhưng đợt mở bán này không thu hút được các nhà đầu tư nhỏ lẻ và chỉ bán hết nhờ những người mua tổ chức lớn, các ông trùm Ấn Độ cùng 400 triệu USD từ công ty IHC của Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (UAE).
Hội đồng quản trị Adani Enterprises cho biết trong một tuyên bố rằng việc tiếp tục mở bán cổ phiếu sẽ là một sai lầm về mặt đạo đức. Họ sẽ hoàn trả tất cả các khoản thanh toán cho phía mua.
Tác động đến nền kinh tế Ấn Độ?
Giới phân tích nói rằng tình trạng hỗn loạn đã làm tổn hại đến hình ảnh của Ấn Độ khi nước này tìm cách thu hút các nhà đầu tư nước ngoài. Nhà bình luận thị trường độc lập Srinath Sridharan cho biết cuộc khủng hoảng này là một "phép thử" quan trọng đối với các cơ quan quản lý tài chính của Ấn Độ.
Bloomberg trích dẫn các nguồn tin giấu tên cho hay Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI, ngân hàng trung ương) đã yêu cầu các ngân hàng cung cấp chi tiết về việc họ tiếp xúc với các hoạt động kinh doanh của tập đoàn Adani ra sao. Tập đoàn tham gia một loạt mảng kinh doanh khác nhau, bao gồm khai thác cảng, viễn thông, sân bay, phương tiện truyền thông, than, dầu và năng lượng mặt trời.
Quốc hội Ấn Độ đã hoãn họp vào sáng 2/2 sau khi các nhà lập pháp nhiều lần lên tiếng yêu cầu chính phủ cho phép tranh luận về Adani và mức độ tiếp xúc của các ngân hàng và tổ chức tài chính khu vực công với tập đoàn này.
Hiện Adani có một dự án than gây nhiều tranh cãi ở Australia, bao gồm một mỏ khai thác, một cảng vận tải và kế hoạch liên kết cả hai với một tuyến đường sắt. Một số ngân hàng lớn của Australia và quốc tế cho biết công khai rằng họ sẽ không tài trợ cho dự án này.
Tuy nhiên, trả lời phỏng vấn hãng tin Bloomberg, Bộ trưởng Công nghệ Ấn Độ Ashwini Vaishnaw chỉ ra rằng các cổ phiếu khác của nước này vẫn ổn định kể từ khi Adani trượt dốc. Do đó, ông không lo lắng về “hiệu ứng domino” do tình trạng của Adani gây ra.
Ông nói rằng Ấn Độ có rất nhiều công ty cơ sở hạ tầng và khẳng định bất cứ điều gì xảy ra trên thị trường chứng khoán sẽ không ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế./.