Thủ tướng Đức Angela Merkel tại cuộc họp nội các tuần ở Berlin, ngày 2/12/2020. (Nguồn: AFP/TTXVN) Mạng tin japantimes.co.jp đưa tin Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) của Thủ tướng Angela Merkel đã lãnh đạo nước Đức - một quốc gia cộng hòa liên bang 71 tuổi - trong tổng cộng 50 năm.
Khi bà không còn giữ chức thủ tướng vào mùa Thu tới sau 16 năm cầm quyền, có thể yên tâm cho rằng một đảng viên CDU khác sẽ kế nhiệm bà. Nhưng sẽ là ai?
Ba nhân vật cạnh tranh giành vị trí lãnh đạo đảng không phải là những cái tên quen thuộc đối với nước ngoài.
Người đầu tiên (sắp xếp theo thứ tự bảng chữ cái) là Armin Laschet, Thủ hiến bang North Rhine-Westphalia, một thành viên lâu năm trong đảng, người có sức hấp dẫn chưa tương xứng với năng lực.
[Đức: CDU thông báo tiến hành đại hội trực tuyến bầu lãnh đạo đảng]
Tiếp theo là Friedrich Merz, cựu lãnh đạo nhóm nghị sỹ CDU trong Quốc hội hai thập kỷ trước, cho đến khi ông bị Merkel loại ra khi bà chuẩn bị cho cuộc chạy đua giành vị trí đứng đầu đất nước.
Sau khi chuyển sang khu vực tư nhân và kiếm được rất nhiều tiền, ông Merz đang nỗ lực tìm cách quay trở lại. Ứng cử viên thứ ba là Norbert Rottgen, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội.
Ông đã từng có thời gian ngắn giữ chức Bộ trưởng Môi trường dưới thời bà Merkel cho đến khi bà buộc phải cách chức ông.
Dù không nói ra, song Laschet là ứng cử viên được bà Merkel ưa thích hơn, chỉ bởi vì hai người còn lại đều từng có khúc mắc với “Mẹ già” Merkel.
Do dịch COVID-19, chúng ta hiện vẫn chưa biết CDU sẽ chọn nhà lãnh đạo tiếp theo của đảng này khi nào và như thế nào.
Tuy nhiên, cho dù CDU tổ chức đại hội đảng trực tuyến hay trực tiếp, trong tháng 12 này CDU sẽ ấn định ngày tổ chức đại hội vào trung tuần tháng 1/2021.
Hiện chưa ai có triển vọng thành công rõ ràng. Ông Merz nhận được 27% sự ủng hộ trong một cuộc thăm dò gần đây, nhưng sự ủng hộ dành cho ông đang có xu hướng đi xuống.
Tỷ lệ ủng hộ của Rottgen là 16% và đang tăng nhẹ. Ông Laschet theo sau cả hai ứng viên trên, và 21% số người được hỏi tích vào ô “Không ai trong số những người nói trên" đã làm tăng thêm sự không chắc chắn.
Một câu hỏi rõ ràng là mỗi ứng cử viên đại diện cho điều gì. Tuy nhiên, không dễ dàng trả lời câu hỏi này trong một hệ thống chính trị trung hữu tẻ nhạt - nhưng có thể là điều may mắn - như của Đức.
Cả người Đức cực hữu và cực tả chỉ có thể chiếm khoảng 20% trong các cuộc thăm dò.
Hầu hết các cử tri chọn các chính đảng lớn (trên hết là CDU), vốn hoạt động giống như các "siêu thị," cung cấp mỗi thứ một ít cho tất cả mọi người mà không có gì điều gây ngạc nhiên hoặc gián đoạn.
Trong suốt nửa đầu thế kỷ XX - từ Kaiser Wilhelm II đến Fuhrer, Đức là quốc gia thú vị nhất trên thế giới.
Ở bên trong, Đức như một ngọn núi lửa chính trị, và là mối đe dọa chết người đối với khu vực lân cận.
Ngày nay, do hậu quả của hai cuộc chiến tranh thế giới thảm khốc, Đức trở nên hung hãn nhưng có một nền chính trị luôn ổn định.
Vì vậy, cuộc thi đấu của CDU không có gì giống với cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ ở Mỹ năm nay, nơi các Thượng nghị sỹ Bernie Sanders của bang Vermont và Elizabeth Warren của bang Massachusetts đã thúc đẩy một hướng đi cực tả. Đức cũng không có ai giống như Donald Trump. Đối với nền chính trị của đất nước này, "sự liên tục đứng trên tất cả."
Và vì vậy, ông Laschet đang vận động tranh cử dựa trên kinh nghiệm của mình với tư cách là thủ hiến của bang đông dân nhất trong số 16 bang của Đức - một lợi thế mà hai ứng cử viên Merz và Rottgen không có.
Thủ hiến bang Nordrhein-Westfalen Armin Laschet tới dự cuộc họp với Chủ tịch đương nhiệm CDU Annegret Kramp-Karrenbauer và các ứng cử viên Chủ tịch CDU tại Berlin, Đức, ngày 28/9/2020. (Nguồn: AFP/TTXVN) Thông điệp bất thành văn của ông là có thể hiểu là “4 năm nữa của chủ nghĩa Merkel”, nghĩa là không có bất kỳ sự thay đổi nào trong chính sách đối nội hay đối ngoại.
Trong khi đó, Merz - người đã bắt đầu chiến dịch của mình bằng việc ủng hộ điều cuối cùng nằm trong danh sách của CDU (chủ nghĩa Đại Tây Dương và kinh tế thị trường tự do) - đã tìm cách cân bằng cẩn thận "nhịp điệu" của mình.
Ông Merz cũng không muốn gây ra sự gián đoạn, nhưng ông cũng tin rằng Đức đã "chậm lại quá nhiều." Vì vậy, hãy làm theo cả hai cách.
Rottgen, người trẻ nhất trong ba ứng cử viên, có vẻ là người táo bạo nhất.
Với tư cách là một chuyên gia chính sách đối ngoại, ông muốn tỏ ra cứng rắn hơn với Nga và Trung Quốc so với hai ứng cử viên còn lại.
Nhưng hãy lưu tâm: dưới sự lãnh đạo của ông Rottgen, sẽ không có "sự liên tục hoàn toàn, hay một sự gián đoạn" với "kỷ nguyên" của bà Merkel.
Như vậy, sự ổn định sẽ tiếp tục là yếu tố quan trọng nhất trong cuộc đua hiện nay ở Đức. Không có phe cánh hữu nào như Marine Le Pen của Pháp hay Matteo Salvini của Italy, cũng không có phe cánh tả cấp tiến nào như cựu lãnh đạo Công đảng Jeremy Corbyn của Anh.
Trong khi Mỹ và Vương quốc Anh về cơ bản có chính phủ hai đảng, thì nước Đức - giống như hầu hết lục địa châu Âu - điều hành đất nước thông qua các liên minh đa đảng vốn không có sự xoay chuyển lớn trong mọi cuộc bầu cử.
Trong mọi trường hợp, bất kỳ ai chiến thắng cuộc đua của CDU vào tháng 1/2021 và trở thành thủ tướng vào tháng 9/2021 sẽ phải cầm quyền song song hoặc thậm chí là trong một nhóm ba người.
CDU và đảng "anh em" Liên minh Xã hội Cơ đốc giáo (CSU) có lẽ sẽ giành được khoảng 35% số phiếu bầu.
Còn về phe cánh tả, đảng Xanh có thể đạt được khoảng 20% số phiếu, biến họ trở thành đối tác liên minh tự nhiên đối với CDU/CSU.
Sự sắp xếp cân bằng quyền lực này hứa hẹn duy trì được tính liên tục, vốn là điều không thực sự thú vị.
Giới truyền thông có thể sẽ sớm tiếc nuối ông Trump, người mà với tất cả những sai sót nghiêm trọng của mình đã giúp ông trở thành nhà lãnh đạo "thú vị" nhất của thế kỷ XXI.
Tuy nhiên, trong những thời điểm khó khăn này - khi dịch COVID-19 chưa bị đánh bại và nền kinh tế vẫn đang tiếp tục đi xuống, chủ nghĩa trung hữu uể oải không phải là điều tồi tệ nhất đối với quốc gia là cường quốc "mỏ neo" của châu Âu.
Ngoài ba ứng cử viên mà CDU đã công bố, còn có hai ứng cử viên “ngựa ô” nữa ít được biết đến, những người thay vì đi theo con đường thông thường - đầu tiên trở thành chủ tịch đảng và sau đó trở thành ứng cử viên thủ tướng - lại đang chơi trò chờ đợi.
Có thể CDU sẽ cảm thấy nhàm chán với bộ ba Laschet-Merz-Rottgen, và muốn một ai đó xuất hiện hàng ngày trước công chúng.
Một là Bộ trưởng Bộ Y tế Jens Spahn, một chính trị gia làm việc chăm chỉ và “nhờ” COVID-19 đã liên tục xuất hiện trong các bản tin.
Người còn lại là lãnh đạo CSU Markus Soder, một người có hoài bão cháy bỏng và liên tục tham gia các cuộc phỏng vấn và chương trình trò chuyện.
Nhưng không ai trong số 5 ứng cử viên này có thể tạo ra một "cuộc nổi dậy" chống lại Thủ tướng Merkel và di sản của bà. Có thể tự tin dự đoán rằng Thủ tướng Đức tiếp theo sẽ là Merkel mà không có Angela./.
