Afghanistan đang phải đối mặt với tình trạng đáng báo động về tỷ lệ tử vong của phụ nữ trong thời kỳ sinh đẻ (tỷ lệ tử vong mẹ).
Theo số liệu mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tính từ năm 2017, Afghanistan ghi nhận tỷ lệ tử vong mẹ ở mức cao, cứ 100.000 ca sinh trẻ còn sống thì có 638 bà mẹ tử vong. Trong khi đó, con số này ở Mỹ là 19.
Nhiều báo cáo cho thấy sự chênh lệnh lớn về tỷ lệ tử vong mẹ giữa khu vực nông thôn và khu vực đô thị của quốc gia Trung Nam Á này.
Theo số liệu của Norwegian Afghanistan Committee (NAC) - tổ chức phi lợi nhuận được thành lập ở Na Uy nhằm hỗ trợ người dân Afghanistan, tỷ lệ tử vong mẹ ở vùng nông thôn còn cao hơn nữa, ở mức 5.000 ca/100.000 ca sinh trẻ còn sống.
Ông Terje Watterdal - giám đốc phụ trách Afghanistan của tổ chức trên, giải thích rằng phụ nữ ở vùng nông thôn và miền núi nước này thường tử vong trên đường đến bệnh viện để sinh con, do phải đi chặng đường dài đồi núi gập ghềnh trong khi thiếu thốn phương tiện vận chuyển.
Hồi đầu tháng 12, người phát ngôn của Liên hợp quốc - ông Stephane Dujarric cho biết Afghanistan nằm trong số những nước có tỷ lệ tử vong mẹ cao nhất trên thế giới.
Ông Dujarric dẫn số liệu cho thấy cứ hai tiếng đồng hồ lại có một phụ nữ trong thời kỳ sinh nở tử vong.
Bà Therese Tuyisabingere, Hộ sinh trưởng của một bệnh viện ở thành phố Khost, phía Đông Afghanistan, thừa nhận nhân viên hộ sinh của bệnh viện gặp nhiều khó khăn và thách thức để cứu sống người mẹ.
Nguyên nhân là phần lớn trong số họ đều sinh con tại nhà, hoặc nếu có đến bệnh viện thì đã trong tình trạng quá muộn để có thể cứu sống sản phụ.
Ngoài ra, nhiều trường hợp người mẹ mang thai nhưng không đi khám thai định kỳ, do đó tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe của người mẹ và thai nhi.
Mặc dù vậy, bà Tuyisabingere nhấn mạnh lực lượng hộ sinh ở bệnh viên, khoảng 100 người, vẫn đang ở tuyến đầu trong nỗ lực giảm thiểu tỷ lệ tử vong mẹ ở Afghanistan.
Đại diện của Tổ chức Bác sỹ không biên giới tại Afghanistan, ông Filipe Ribeiro cho rằng việc tiếp cận chăm sóc tiền-hậu sản luôn luôn khó khăn và càng phức tạp hơn nữa trong tình hình hiện nay.
Kể từ khi Taliban trở lại nắm quyền ở Afghanistan hồi tháng 8/2021, phụ nữ nước này bị hạn chế trong việc tham gia các hoạt động kinh tế-xã hội.
Taliban đã đóng cửa phần lớn trường trung học dành cho nữ sinh, không cho phụ nữ học đại học.
Các nữ sinh y khoa phải dừng việc học hành, đe dọa nguồn nhân lực nữ trong lĩnh vực này. Thậm chí, phụ nữ Afghanistan còn không được gặp bác sỹ nam để khám và chữa bệnh khi cần.
Trong khi đó, nguồn tài trợ nước ngoài dành cho Afghanistan đã bị thu hẹp đáng kể, ảnh hưởng đến khả năng duy trì hoạt động của các cơ sở y tế trong nước./.