Các đoàn viên, thanh niên Khối các cơ quan Trung ương vận chuyển nhu yếu phẩm hỗ trợ tỉnh Bắc Giang trong đợt cao điểm dịch bệnh COVID-19 tháng 5/2021. (Ảnh: Minh Đức/TTXVN) Là “trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên,” Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh luôn xác định tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên là nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng, nhằm xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam “vừa hồng, vừa chuyên,” có tri thức, lý tưởng, khát vọng, trách nhiệm, phát huy tinh thần xung kích, sáng tạo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Nội dung giáo dục của Đoàn bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước
Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI, nhiệm kỳ 2017-2022 với khẩu hiệu hành động “Tiên phong-bản lĩnh-đoàn kết-sáng tạo-phát triển” đã xác định rõ mục tiêu tổng quát: “Xây dựng lớp thanh niên thời kỳ mới có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị vững vàng, giàu lòng yêu nước; có đạo đức, lối sống văn hóa, trách nhiệm, tuân thủ pháp luật, yêu chuộng hòa bình; có tri thức, sức khỏe, hoài bão, khát vọng vươn lên. Xây dựng Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thực sự vững mạnh, tập hợp đoàn kết đông đảo thanh niên, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam...”
Cùng với việc tập trung triển khai ba phong trào hành động cách mạng: “Thanh niên tình nguyện;” “Tuổi trẻ sáng tạo;” “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc” trong từng nhóm đối tượng, tiếp tục duy trì các phong trào đặc thù, toàn Đoàn còn triển khai 3 chương trình đồng hành với thanh niên, trong đó lồng ghép rất nhiều hoạt động giáo dục lý tưởng thông qua hai chương trình: “Đồng hành với thanh niên trong học tập,” “Đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần.”
Để cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã ban hành nhiều đề án, kết luận, chương trình, kế hoạch cụ thể để triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi giai đoạn 2017-2022.
Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã ký kết Nghị quyết liên tịch về Quy chế phối hợp với Chính phủ giai đoạn 2017-2022. Ban Bí thư Trung ương Đoàn ký kết chương trình phối hợp với hơn 40 bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương và nhiều tổ chức khác…; với những hoạt động được cụ thể hóa hiệu quả ở cấp cơ sở, tạo ra cơ chế, chính sách đồng bộ cho công tác thanh thiếu nhi trong tình hình mới.
Nội dung, phương thức giáo dục được triển khai đồng bộ, đổi mới theo hướng chất lượng, hướng nhiều hơn đến những nhu cầu thực tiễn của đoàn viên, thanh niên. Việc thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với việc thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 24/3/2015 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015-2030 được xác định là nội dung xuyên suốt, nhiệm vụ căn bản, bao trùm trong công tác giáo dục của Đoàn, tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức của tuổi trẻ.
Thời gian qua, nội dung giáo dục của Đoàn đã bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước, địa phương và đơn vị; kịp thời cập nhật tình hình mới; trong đó tập trung giáo dục thanh niên về chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh; mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng; giáo dục lòng nhân ái, tính trung thực, trách nhiệm, hiếu học, yêu lao động, ý thức công dân, chấp hành pháp luật; trách nhiệm của đoàn viên, thanh thiếu nhi trong tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị, giữ gìn và phát huy truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại...
Cùng với đó, công tác giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước, tinh thần tự hào, tự tôn dân tộc cho thanh thiếu nhi được tổ chức thường xuyên, bám sát các sự kiện lịch sử, chính trị, văn hóa của đất nước.
Đoàn viên, thanh niên Long An xét nghiệm sàng lọc trước khi tham gia hiến máu tình nguyện. (Ảnh: Thanh Bình/TTXVN) Các cấp bộ Đoàn duy trì hiệu quả các kênh thông tin truyền thống, phát huy vai trò mạng xã hội nhằm kịp thời cung cấp thông tin, định hướng dư luận xã hội trong đoàn viên, thanh niên.
Đặc biệt, trong hơn hai năm qua, dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, nhiều phong trào, hoạt động giáo dục lý tưởng cho đoàn viên, thanh niên cũng nhanh chóng có những cách làm mới để thích nghi linh hoạt, vừa tạo phương thức tập hợp mang tính lan tỏa cao, vừa vượt qua những rào cản về mặt địa lý và không gian, thu hút sự quan tâm của thế hệ trẻ.
Đề cao khát vọng cống hiến
Bí thư thứ Nhất Trung ương Đoàn Nguyễn Anh Tuấn khẳng định, giáo dục lý tưởng cách mạng, lòng yêu nước, nuôi dưỡng hoài bão, khát vọng vươn lên, thúc đẩy phong trào thanh niên tình nguyện, xung kích, sáng tạo, khởi nghiệp trong bối cảnh hiện nay là một trong những giải pháp quan trọng để xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa đáp ứng yêu cầu của cách mạng, góp phần thực hiện mục tiêu, tầm nhìn của Đảng đến năm 2030 và khát vọng 2045 gắn với hai mốc lịch sử quan trọng của Đảng và của đất nước.
[Tháng Thanh niên: Những 'số liệu vàng' về thanh niên Việt Nam]
Là “trường học xã hội chủ nghĩa” của thanh niên, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh nhận thức sâu sắc trách nhiệm của mình trong thực hiện nhiệm vụ quan trọng này. Các cấp bộ Đoàn đã triển khai nhiều giải pháp với những hoạt động thiết thực để cụ thể hóa mục tiêu này.
Việc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, nhất là trên không gian mạng có nhiều kết quả tích cực thông qua việc thành lập và duy trì mô hình “Câu lạc bộ lý luận trẻ” và Cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt - Mỗi tuần một câu chuyện đẹp.”
Các sản phẩm tuyên truyền trên Internet và mạng xã hội như infographic, video clip, bộ ảnh, video ca nhạc, poster cổ động, phóng sự, phim ngắn... do các cấp bộ Đoàn xây dựng nhân các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị quan trọng được thanh thiếu niên yêu thích, đón nhận. Hình thức thi tìm hiểu trực tuyến phát huy hiệu quả trong công tác giáo dục của Đoàn.
Việc giáo dục lý luận chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tuyên truyền, học tập các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, của Đoàn được triển khai với nhiều hình thức sáng tạo, như: học tập trực tuyến, thi trắc nghiệm, thi tự luận trên Internet... Trong đó, Hội thi “Ánh sáng soi đường” với nhiều ứng dụng công nghệ thông tin đã thu hút hàng trăm nghìn lượt sinh viên đang sinh sống, học tập ở trong và ngoài nước tham gia.
Hội thi đã khẳng định được vị trí là một trong những mô hình hiệu quả trong học tập, tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Đặc biệt, hình thức giáo dục thông qua phong trào hành động cách mạng được xác định là trọng tâm; được triển khai đồng bộ, sát với nhu cầu của thanh niên và tình hình thực tiễn tại cơ sở.
Qua đó, thanh niên nâng cao ý thức vì cộng đồng, được trải nghiệm, trưởng thành, cống hiến, phục vụ hiệu quả cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung, góp phần hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của địa phương, đơn vị nói riêng.
Cùng với sự phát triển của đất nước, phương thức giáo dục của Đoàn liên tục được đổi mới, với nhiều cách làm hay, hiệu quả, như ứng dụng công nghệ hiện đại trong giáo dục chính trị và nắm bắt, định hướng tư tưởng thanh thiếu nhi; tăng cường thông tin tích cực, “lấy cái đẹp dẹp cái xấu;” phát hiện, bồi dưỡng, tuyên dương điển hình tiên tiến và huy động người nổi tiếng, có uy tín để định hướng, giáo dục thế hệ trẻ; củng cố và phát huy các thiết chế, công cụ tuyên truyền của Đoàn phục vụ nhiệm vụ chính trị; tổ chức các đợt sinh hoạt chính trị cao điểm nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn...
Nhờ đó, công tác giáo dục của Đoàn đã đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu đổi mới của hệ thống chính trị, bắt nhịp nhanh hơn với bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và xu hướng biến đổi nhanh chóng của tình hình thanh thiếu nhi.
Thanh niên tình nguyện thành phố Vinh, Nghệ An tiếp sức mùa thi năm 2021. (Ảnh: Bích Huệ/TTXVN) Năm 2020 và những ngày đầu năm 2021, toàn Đoàn đã triển khai 4 đợt hoạt động cao điểm, đặc biệt là đợt hoạt động “Tuổi trẻ Việt Nam tự hào tiến bước dưới cờ Đảng.”
Trong đó, việc tổ chức lấy ý kiến rộng rãi của tuổi trẻ Việt Nam góp ý vào dự thảo văn kiện Đại hội XIII của Đảng được xác định là nhiệm vụ hết sức quan trọng, được triển khai bài bản, khoa học, hiệu quả và kỹ lưỡng, tạo thành đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong cán bộ, đoàn viên, thanh niên trong và ngoài nước, thể hiện tâm huyết, tình cảm, trách nhiệm của tuổi trẻ với Đảng.
Đặc biệt, tháng 12/2021, Trung ương Đoàn đã phát động đợt sinh hoạt chính trị rộng khắp trong đoàn viên, thanh niên Việt Nam với chủ đề "Khát vọng cống hiến - Lẽ sống thanh niên,” nhằm giáo dục thanh niên tự rèn luyện nâng cao đạo đức cách mạng, “quét sạch” chủ nghĩa cá nhân để trở thành người công dân có ích cho xã hội; nêu cao khát vọng cống hiến cho Đảng, cho Tổ quốc, cho nhân dân, thể hiện bằng những hành động cụ thể, bằng tinh thần cống hiến, tình nguyện không ngừng nghỉ của thanh niên trên các lĩnh vực; sống đẹp, sống có ích để lan tỏa và kết nối sức trẻ trong, ngoài nước tham gia tích cực vào công cuộc xây dựng đất nước giàu mạnh như kỳ vọng của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu và khát vọng ngàn đời của dân tộc./.
