Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan trao chứng nhận và Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đào tạo Phạm Vũ Luận tặng hoa cho giáo sư trẻ nhất Phan Thanh Sơn Nam. (Ảnh: Quý Trung/TTXVN) Lễ Công bố quyết định và trao giấy chứng nhận đạt chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư năm 2014 vừa diễn ra trang trọng vào sáng ngày 4/2, tại Văn miếu Quốc Tử Giám, Hà Nội. Buổi lễ có sự tham dự của Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan.
Theo giáo sư Trần Văn Nhung, Tổng thư ký Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước, năm 2014 có 822 ứng viên nộp hồ sơ đăng ký xét đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư và phó giáo sư tại 89 hội đồng chức danh giáo sư sơ sở, trong đó có 92 ứng viên giáo sư và 730 ứng viên phó giáo sư.
Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước đã xét và quyết định công nhận 59 nhà giáo đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư và 585 nhà giáo đạt tiểu chuẩn chức danh phó giáo sư năm 2014, tổng cộng là 644 người.
Cũng theo giáo sư Trần Văn Nhung, đợt trao tặng chức danh giáo sư, phó giáo sư năm nay có rất nhiều điều thú vị.
Đầu tiên phải kể đến là phổ tuổi giáo sư rộng nhất trong lịch sử khi cả giáo sư trẻ nhất và giáo sư cao tuổi nhất đợt này cũng là giáo sư trẻ nhất và cao tuổi nhất trong lịch sử 38 năm qua, tính từ năm 1976. Giáo sư trẻ năm nay này là Phan Thanh Sơn Nam, 37 tuổi, chuyên ngành Hóa học, giảng viên trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. Cao tuổi nhất là giáo sư Lê Ngọc Canh, 81 tuổi, chuyên ngành nghệ thuật, nguyên là giảng viên trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương.
Trước đó, cũng có hai người được phong tặng chức danh giáo sư khi 37 tuổi, (nhưng tính tháng thì hơn giáo sư Sơn Nam ít tháng), đó là giáo sư toán học Nguyễn Quang Diệu, đợt năm 2011 và giáo sư về khoa học Trái Đất Hoàng Ngọc Hà, đợt năm 1996.
Hiện cả nước có khoảng 30 đến 40 gia đình mà cả bố và con đều là giáo sư.
Chức danh phó giáo sư trẻ nhất năm nay được trao cho hai người cùng sinh năm 1981 là phó giáo sư Từ Trung Kiên, chuyên ngành chăn nuôi, trường Đại học Nông Lâm, Đại học Thái Nguyên, và phó giáo sư Hoàng Quý Tỉnh, chuyên ngành Sinh học, trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Phó giáo sư cao tuổi nhất là nhà giáo Vũ Tự Lân, 81 tuổi, chuyên ngành nghệ thuật, nguyên là giảng viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Kỷ lục phó giáo sư trẻ nhất hiện ở ngưỡng 29 tuổi, đó là tiến sỹ toán học Phạm Hoàng Hiệp, trường Đại học Sư phạm Hà Nội, đợt năm 2011 và tiến sỹ hóa học Nguyễn Khánh Diệu Hồng, Đại học Bách khoa Hà Nội, đợt năm 2012.
Tuy độ tuổi của các phó giáo sư, giáo sư ngày càng được trẻ hóa nhưng theo giáo sư Trần Văn Nhung, đội tuổi này vẫn chưa trẻ được như ở các nước phát triển.
Một điều đặc biệt nữa là có một cặp vợ chồng cùng sinh năm 1962, cùng đi du học năm 1983 ở Cộng hòa Liên bang Nga, cùng ngành Tâm lý học, cùng công tác tại Viện Tâm lý học, Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam, và cùng được công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh phó giáo sư ngành tâm lý học đợt này. Đó là tiến sỹ Đỗ Ngọc Khánh và tiến sỹ Lê Văn Hảo.
Mặc dù lễ trao quyết định và giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư hôm nay diễn ra trong tiết trời mưa phùn và giá rét đặc trưng của mùa Đông Bắc Bộ nhưng những dòng người vẫn không ngừng đổ dồn về Văn miếu Quốc Tử Giám để cùng chúc mừng cho những nỗ lực phấn đấu không ngừng của các nhà giáo.
Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, từ năm 1976 đến hết năm 2014, sau 38 năm, tổng số giáo sư, phó giáo sư đã được công nhận ở nước ta là 11.097 người, gồm có 1.628 giáo sư và 9.469 phó giáo sư./.
