Vĩnh Thuận là huyện nằm trong vùng từng được mệnh danh là căn cứ U Minh trong cả hai thời kỳ kháng chiến của tỉnh Kiên Giang.
Trải qua quá trình lịch sử, đặc biệt là trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, Đảng bộ, quân và dân Vĩnh Thuận một lòng theo Đảng, bám đất, giữ làng, quyết tâm đánh bại kẻ thù xâm lược, giải phóng quê hương.
Xứng danh anh hùng
Vĩnh Thuận được nhiều người biết đến qua những địa danh và sự kiện trọng đại, là nơi thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của Đảng bộ tỉnh Kiên Giang tại Ranh Hạt; có Khu tập kết 200 ngày đêm hồi năm 1954 tại vàm Chắc Băng. Đây cũng là nơi bọn Mỹ-Ngụy lập Đặc khu An Phước để bắt bớ, giam cầm hàng ngàn cán bộ, chiến sỹ và nhân dân ta.
Nơi đây có rừng U Minh lịch sử từng che chở, bảo vệ nhiều cơ quan, đơn vị như Trung ương Cục miền Nam, Khu ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu và nhiều đơn vị bộ đội chủ lực khác… Với quyết tâm đánh thắng kẻ thù xâm lược, Đảng bộ Vĩnh Thuận đã lãnh đạo lực lượng vũ trang của huyện cùng nhân dân nhất tề vùng lên giành lấy chính quyền.
Trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp trường kỳ, gian khổ, quân và dân Vĩnh Thuận kiên trì bám trụ, đẩy mạnh các hình thức chiến tranh du kích, đồng thời phối hợp với các lực lượng để diệt ác, trừ gian, phá tề. Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước, quân dân Vĩnh Thuận đã tham gia 670 trận đánh lớn nhỏ, diệt và làm bị thương trên 4.000 tên địch; trong đó có 15 cố vấn Mỹ, bắt sống trên 1.000 tên; thu trên 1.000 súng các loại; bắn rơi 16 máy bay, làm hư hỏng 6 chiếc khác; phá hủy 9 xe bọc thép M113…
Ông Lê Văn Đủ, Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện, cho biết để có được độc lập tự do, quân và dân Vĩnh Thuận đổ biết bao xương máu.
Trải qua hai cuộc chiến tranh, trên địa bàn có 5.144 gia đình chính sách; trong đó có 158 Mẹ Việt Nam Anh hùng, 1.217 gia đình liệt sỹ, 624 thương binh, hàng ngàn cán bộ, chiến sỹ, dân quân du kích bị địch bắt, tù đày.
Riêng từ năm 1955-1957, tại Đặc khu An Phước (đóng tại rừng tràm Bang Biện Phú-Nghĩa trang liệt sỹ huyện ngày nay), bọn Mỹ-Ngụy đã bắt bớ, giam cầm hơn 10.000 lượt cán bộ, chiến sỹ cách mạng và những người yêu nước, trong đó có hơn 1.500 người bị giết tại đây…
Trong giai đoạn 1966-1968, Tỉnh ủy Rạch Giá (nay là Tỉnh ủy Kiên Giang) đã chọn địa bàn ấp Xẻo Gia, xã Vĩnh Bình Bắc, huyện Vĩnh Thuận để đóng căn cứ, lãnh đạo quân và dân trong tỉnh kháng chiến, góp phần đánh bại chiến lược "Chiến tranh cục bộ" của địch.
Cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước kéo dài hơn 20 năm, Vĩnh Thuận là khu vực tranh chấp quyết liệt, địch ra sức bình định, lấn chiếm hòng tiêu diệt căn cứ U Minh. Lực lượng vũ trang huyện từ phân tán chuyển lên tập trung, từng bước được xây dựng trưởng thành cả về tổ chức lực lượng, trang bị và cách đánh, vừa hỗ trợ đấu tranh chính trị của nhân dân, vừa tổ chức các trận đánh tiêu diệt địch, giữ vững và mở rộng vùng căn cứ U Minh.
Trung đội Nữ pháo binh, Đội du kích xã Vĩnh Phong, xã Vĩnh Thuận… luôn là nổi ám ảnh, khiếp sợ của Mỹ-Ngụy. Những chiến công rực rỡ ở Kè Một, Cây Bàng, Chắc Băng, Ruộng Sạ, Bình Minh... là những biểu tượng về ý chí quyết chiến, quyết thắng, tự lực tự cường, tinh thần kiên cường bám trụ, tài trí sáng tạo trong nghệ thuật quân sự và đấu tranh cách mạng, mối quan hệ đoàn kết quân dân và sự trưởng thành của lực lượng vũ trang huyện Vĩnh Thuận.
Hàng ngàn thanh niên nam nữ đã tình nguyện lên đường tòng quân giết giặc, tham gia khắp các chiến trường "Vì Tổ quốc quyết giành độc lập, tự do, vì hạnh phúc của nhân dân."
Đảng bộ Vĩnh Thuận đã lãnh đạo quân và dân trong huyện lần lượt đánh bại các âm mưu "Bình định lấn chiếm," "Gom dân lập ấp chiến lược," chiến dịch "Nhổ cỏ U Minh," làm phá sản các chiến thuật "Bủa lưới phóng lao," "Trực thăng vận," "Thiết xa vận" của địch, giải phóng huyện Vĩnh Thuận, góp phần cùng cả nước làm nên Đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
Vùng đất thuận hòa
Với những chiến công oanh liệt và những hy sinh to lớn, ngày 20/12/1994, Đảng bộ, quân và dân Vĩnh Thuận đã được Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, 4 cá nhân được tặng và truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Các xã Vĩnh Bình Nam, Vĩnh Bình Bắc, Vĩnh Phong, Vĩnh Thuận được phong tặng danh hiệu xã Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ đã công nhận 7/7 xã là xã an toàn khu, huyện Vĩnh Thuận thuộc Vùng an toàn khu.
Nhiều thế hệ cán bộ lực lượng vũ trang Vĩnh Thuận đã được tôi luyện trong ngọn lửa chiến tranh, trưởng thành trong các hoạt động xây dựng, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu; trong đó có những đồng chí trở thành cán bộ lãnh đạo cao cấp của Đảng và Nhà nước, là tướng lĩnh hoặc đang đảm đương các trọng trách, cương vị khác nhau ở tỉnh và các địa phương.
Nhân kỷ niệm 60 năm thành lập huyện, vào tháng 1/2024, Vĩnh Thuận vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất. Sau hơn 60 năm hình thành, xây dựng và phát triển, Đảng bộ và nhân dân Vĩnh Thuận đã phát huy truyền thống cách mạng yêu nước, không ngừng nỗ lực, phấn đấu đạt được những kết quả toàn diện trên các lĩnh vực.
Từ một huyện nghèo, là nơi chịu nhiều hậu quả chiến tranh, đến nay, Vĩnh Thuận đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Về Vĩnh Thuận hôm nay, chúng ta có dịp ngắm nhìn hoàng hôn trên dòng Chắc Băng lịch sử, nơi có bến nước chia ly "đi vinh quang, ở anh dũng," nơi nuôi dưỡng tâm hồn, che chở, đùm bọc, bảo vệ tuyệt đối an toàn các đồng chí Lê Duẩn, Nguyễn Đệ, Phan Trọng Tuệ, Võ Văn Kiệt, Đồng Văn Cống…
Chúng ta còn được đến thăm đền thờ Anh hùng liệt sỹ và người có công tại khu chứng tích chiến tranh Rừng tràm Bang Biện Phú linh thiêng, trang nghiêm; tượng đài Bác Hồ nhân ái, bao dung.Trải qua muôn vàn khó khăn, thử thách, vùng đất và con người Vĩnh Thuận đã không ngừng bồi đắp, làm phong phú thêm những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, miệt mài sáng tạo những thành quả mới. Đó là một hành trình xây đắp và kiến tạo để từng bước vươn lên khẳng định vị thế, vai trò quan trọng của Vĩnh Thuận - vùng đất mãi mãi thuận hòa hôm nay.
Phát huy truyền thống cách mạng, quân và dân Vĩnh Thuận Anh hùng đã bắt tay xây dựng lại quê hương. Thu nhập bình quân đầu người tăng từ 21 triệu đồng/năm năm 2010 lên 68,2 triệu đồng/năm vào năm 2024, đời sống của người dân ngày càng được cải thiện.
Hiện nay, hộ nghèo của huyện chỉ còn 1,24%, cận nghèo 2,16%; hộ sử dụng điện an toàn đã đạt 97,97%, hộ sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 100%. Thành quả này là nhờ ý chí, tinh thần tự lực vươn lên của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện vùng sâu Vĩnh Thuận Anh hùng chung sức thực hiện trong những năm qua./.
Kiên Giang: Huy động nguồn lực sớm hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm
Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang yêu cầu chậm nhất ngày 30/6/2025, các địa phương trong tỉnh phải hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát; quản lý nguồn quỹ chặt chẽ, đảm bảo công khai, minh bạch.