Theo dữ liệu thu thập trên phạm vi toàn cầu, hơn 117 triệu trẻ em có nguy cơ bỏ lỡ tiêm phòng sởi do đại dịch COVID-19. Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ khi tỷ lệ tiêm chủng đã bắt đầu sụt giảm và các ca mắc sởi, ho gà xuất hiện trong Quý 1 năm 2020.
Thông tin trên được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Qũy Nhi đồng Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNICEF) đưa ra ngày 27/2.
[Việt Nam kiểm soát tốt được dịch bệnh nhưng không được chủ quan]
Theo WHO và UNICEF, thời gian qua, để ứng phó với đại dịch COVID-19 khiến các hệ thống y tế căng mình ứng phó và đã làm gián đoạn chương trình tiêm chủng ở nhiều nơi.
Tuần lễ Tiêm chủng Thế giới năm nay, từ ngày 24-30/4 là cơ hội để vận động cha mẹ, nhân viên y tế và các đối tác khác về tầm quan trọng của tiêm chủng trong việc bảo vệ trẻ em khỏi các bệnh có thể phòng ngừa bằng vắcxin. Bởi nếu chương trình tiêm chủng tiếp tục gián đoạn, những căn bệnh có thể phòng ngừa bằng vắcxin có thể quay trở lại và bùng phát thành dịch bệnh trong tương lai.
WHO và UNICEF kêu gọi các nhà chức trách y tế từ cấp trung ương đến địa phương, gia đình và cộng đồng, cũng như các đối tác phát triển và khu vực tư nhân đẩy mạnh nỗ lực đảm bảo tiêm chủng thiết yếu cho trẻ em trong thời điểm đại dịch, không chùn bước trong cuộc chiến chống các bệnh có thể phòng ngừa bằng vắcxin.
Nguyên nhân là do thời gian qua đội ngũ nhân viên y tế được điều chuyển lên tuyến đầu phòng, chống dịch và yêu cầu hạn chế cung cấp những dịch vụ thường quy đòi hỏi tiếp xúc trực tiếp với người khỏe mạnh.
Bên cạnh đó, nhiều bậc phụ huynh chủ động tránh đưa trẻ đến các cơ sở y tế do lo sợ lây nhiễm bệnh COVID-19. Việc bỏ lỡ các cột mốc quan trọng trong lịch tiêm phòng ở thời điểm mấu chốt này có thể đe dọa đến sức khỏe của trẻ em.
Theo đánh giá của WHO và UNICEF, mặc dù Việt Nam đang khống chế thành công sự lây lan của COVID-19, tuy nhiên cuộc chiến chống COVID-19 có khả năng tiếp diễn trong những năm tới. Do đó, ưu tiên của Việt Nam hiện nay nên bắt tay vào lập kế hoạch đảm bảo liên tục cung cấp các dịch vụ y tế thiết yếu, bao gồm tiêm chủng, dù ở giai đoạn nào của đại dịch.
Ngành y tế cần lập kế hoạch khôi phục hoạt động của chương trình tiêm chủng, đồng thời đảm bảo giãn cách xã hội và an toàn cho đội ngũ nhân viên y tế và cộng đồng, phối kết hợp tổ chức tiêm bù cho trẻ nào đã bỏ lỡ tiêm chủng thiết yếu trong những tháng vừa qua.
Theo kinh nghiệm đúc rút từ các khủng hoảng trước, khi tiếp cận gia đình để tiêm chủng cho trẻ, nhân viên y tế cần tận dụng cơ hội vàng này kết hợp thực hiện các can thiệp y tế trọng yếu khác. UNICEF và WHO sẵn sàng tiếp tục hỗ trợ Chính phủ Việt Nam trong công tác này.
Đại dịch COVID-19 đã cho thấy những hiểm họa mà cộng đồng phải đối mặt khi không có “tấm khiên” tiêm chủng để bảo vệ mọi người khỏi một bệnh dịch truyền nhiễm nào đó. Để chuẩn bị ứng phó tốt hơn với các dịch bệnh có thể bùng phát trong tương lai, Việt Nam cần làm là tiếp thu bài học kinh nghiệm trong quá khứ và hiện tại, đồng thời phải xây dựng ngay các chiến lược phù hợp cùng cam kết chính trị và tài chính để đảm bảo duy trì các dịch vụ tiêm chủng hiện có và dịch vụ trong tương lai.
Khoa học đã minh chứng hiệu quả của vắcxin. Đây là công cụ an toàn, hiệu quả, cứu trẻ em khỏi một số căn bệnh chết người. Tiêm chủng có thể bảo vệ an toàn cho người chưa thành niên, người trưởng thành, người cao tuổi cũng như toàn cộng đồng./.