Lao động trở về từ Libya đang nhận hành lý tại sân bay Nội Bài. (Ảnh: Anh Tuấn/TTXVN) Chỉ trong một thời gian ngắn, Vietnam Airlines đã lập cầu hàng không, thực hiện thành công 10 chuyến bay, chở an toàn trên 3.000 công dân từ vùng chiến sự trở về đoàn tụ cùng gia đình và gần 13,6 tấn hàng hóa cứu trợ, góp phần vào thành công chung trong chiến dịch đưa toàn bộ công dân Việt Nam tại Libya về nước.
Nhân kỷ niệm 10 năm kết thúc thắng lợi chiến dịch giải cứu người lao động Việt Nam từ Libya về nước (ngày 1-13/3/2011), phóng viên đã có cuộc trò chuyện với ông Nguyễn Hồng Lĩnh, Cơ trưởng chuyến bay tiền trạm của chiến dịch, số hiệu VN6568 ngày 1/3/2011.
Bay qua 15 không phận lạ
- Vietnam Airlines đã phản ứng và chuẩn bị như thế nào cho chiến dịch giải cứu này, thưa ông?
Ông Nguyễn Hồng Lĩnh: Ngay sau ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc đưa lao động Việt Nam làm việc tại Libya về nước, toàn hệ thống của Vietnam Airlines đã khẩn trương vào cuộc triển khai. Một mặt, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan chuẩn bị sẵn sàng cho các chuyến bay, mặt khác, thành lập các tổ công tác do các Phó Tổng giám đốc điều hành trực tiếp đồng thời thành lập 3 đoàn công tác tiền phương gồm các cán bộ hàng không tới các nước Bắc Phi như Ai Cập, Tunisia, Thổ Nhĩ Kỳ, Algieri để thực hiện nhiệm vụ.
Sau rất nhiều phương án được đưa ra, Vietnam Airlines đã quyết định bay chuyến đầu tiên sang Cairo (Ai Cập) bởi lúc này đã có khoảng 4.600 người lao động sơ tán sang đây để đưa một đoàn lao động về nước. Khi đó, ở Ai Cập cũng vừa diễn ra đảo chính, biểu tình tràn lan, giao thông hỗn loạn, tình hình rất bất ổn và không an toàn.
[Lao động Việt bắt đầu sơ tán khỏi Libya bằng đường hàng không]
Sau đó, sân bay Djerba của Tunisia được lựa chọn làm nơi đóng quân của đoàn công tác và là điểm đón chủ yếu của cầu hàng không đưa công dân Việt Nam về nước. Những chuyến bay giải cứu công dân được bắt đầu từ ngày 1/3/2011.
Trong bối cảnh phức tạp vì nội chiến lan rộng rộng tại khu vực Bắc Phi và Trung cận Đông, lại chưa có đường bay thẳng đến Libya, Vietnam Airlines phải bay qua không phận 15 quốc gia mà hãng chưa bao giờ bay đến. Cùng với đó, thủ tục xin phép cất hạ cánh, điều kiện kỹ thuật, năng lực sân bay, thời tiết sa mạc… tương đối phức tạp với nhiều tình huống khó lường.
- Là người thực hiện chuyến bay tiền trạm, chắc hẳn ông và các đồng nghiệp của mình đã gặp rất nhiều khó khăn?
Ông Nguyễn Hồng Lĩnh: Trong vai trò Phó Đoàn trưởng phụ trách Khai thác-Cơ trưởng B777-Đoàn bay 919, tôi được phân công đảm nhiệm thực hiện chuyến bay tiền trạm mở đầu cho chiến dịch. Khi nhận nhiệm vụ này, bản thân tôi cảm thấy vui và vinh dự vì được Tổng công ty tin tưởng lựa chọn. Tôi luôn tự nhủ bản thân phải tập trung cao độ, cố gắng hết sức để hoàn thành tốt nhiệm vụ.
May mắn là các đồng nghiệp của tôi đều là những phi công đường dài, có nhiều kinh nghiệm bay các đường bay mới. Tôi đã từng thực hiện hàng trăm các chuyến chuyên cơ đưa lãnh đạo Đảng và Nhà nước đi công tác ở nhiều châu lục, trong đó nhiều chuyến triển khai trên các đường bay và điểm đến là lần đầu tiên khai thác của hãng. Kinh nghiệm và bản lĩnh của một phi công từng trải là một thuận lợi để tôi và các đồng nghiệp thực hiện thành công chuyến bay tiền trạm sang Cairo (Ai Cập) chở hơn 9 tấn hàng cứu trợ (chủ yếu lương thực, thực phẩm), đoàn công tác Nhà nước và đoàn cán bộ của Vietnam Airlines.
Xung phong ở lại, nhường đồng bào về trước
- Khi gặp những đồng bào thân thương trên chuyến bay giải cứu, cảm xúc và những kỷ niệm khó quên đối với ông là gì?
Ông Nguyễn Hồng Lĩnh: Là chuyến bay tiền trạm, chúng tôi mang trên mình trọng trách của cấp trên giao phó, sự tin cậy và gửi gắm niềm tin của nhân dân. Trách nhiệm nặng nề nhưng cũng là một cơ hội trân quý trong cuộc đời khi chúng tôi đã được chứng kiến khoảnh khắc những ánh mắt bừng sáng, những tiếng hò reo đầy thương cảm “sống rồi, về nhà rồi” của đồng bào khi chạm tới chân thang máy bay Vietnam Airlines.
Ở một nơi xa quê hương, nguy hiểm và bất ổn như vậy, nghĩa đồng bào càng lớn lao hơn. Trách nhiệm, vinh dự và niềm tự hào của người Vietnam Airlines cũng tỏa sáng hơn bao giờ hết khi đồng bào chạm vào máy bay của hãng và tha thiết gọi đó là “về nhà.”
Ông Nguyễn Hồng Lĩnh - Cơ trưởng cầm lái chuyến VN6568 giải cứu người lao động Việt Nam từ Libya về nước. (Ảnh: CTV/Vietnam+) Chuyến công tác cũng để lại cho tôi một câu chuyện cảm động về những đồng nghiệp Vietnam Airlines của mình. Trong tình huống triển khai nhiệm vụ cực kỳ khẩn trương và cấp tập, vì một lý do nào đó mà số lượng lao động lên máy bay đã vượt quá khả năng chuyên chở 1 người.
[Kết thúc chiến dịch sơ tán lao động Việt tại Libya bằng chuyên cơ]
Để chuyến bay được cất cánh nhanh chóng, đúng kế hoạch và bà con lao động được về nước an toàn nhất, một cán bộ của Đoàn công tác Vietnam Airlines đã xung phong cắt lại để về nước sau. Một lần nữa, hàng trăm con người trên chuyến bay đã vỗ tay, hoan hô, reo hò không ngớt cảm kích trước sự hy sinh, lùi lại phía sau nhường chỗ cho đồng bào trong tình huống khẩn cấp.
Sau những tràng pháo tay, trong bối cảnh khẩn trương, ráo riết ấy, chuyến bay đã cất cánh đúng kế hoạch và chúng tôi bay về nước nhưng vẫn giữ mãi sự xúc động và bồi hồi về người đồng nghiệp dũng cảm, tuyệt vời của mình.
- Nhìn lại 10 năm triển khai chiến dịch bảo hộ công dân có quy mô lớn trong lịch sử này, không chỉ riêng Lybia mà cả các chuyến bay mang sứ mệnh khác nhau để đưa công dân về nước, ông đánh giá thế nào về công tác phối hợp của Vietnam Airlines và cơ quan Nhà nước nhằm đưa công dân về nước nhanh chóng?
Ông Nguyễn Hồng Lĩnh: Mỗi chiến dịch giải cứu thành công là chiến công chung, là thành quả sự chỉ đạo từ Chính phủ tới địa phương, là công sức, tâm huyết của rất nhiều người, nhiều cơ quan ban ngành trong và ngoài nước.
Nhưng tại Vietnam Airlines, chúng tôi vượt qua mọi khó khăn, thử thách, tiên phong xông pha khắp các châu lục, từ chiến trường Lybia, Ai Cập đến khói bụi núi lửa châu Âu, bạo loạn ở Thái Lan, sóng thần ở Nhật Bản… và hàng trăm chuyến bay đưa đồng bào trên khắp thế giới trở về quê mẹ trong cơn đại dịch COVID-19 chưa từng có trong lịch sử thế giới.
Mỗi chuyến bay, mỗi chiến dịch giải cứu thành công của Tổng công ty là một kỳ tích, một chiến công chung từ rất nhiều khối óc và con tim của những “Chiến binh Sen vàng,” từ đội ngũ những người đứng trên tuyến đầu đến lực lượng bền bỉ, thầm lặng hỗ trợ ở tuyến sau.
Từ những chuyến bay giải cứu, những chuyến bay phục vụ công tác an ninh quốc phòng, chúng tôi và đội ngũ Vietnam Airlines của mình luôn tự hào xây dựng hình ảnh hãng hàng không Quốc gia mạnh mẽ, năng động, sáng tạo, nhân văn, hết mình vì sự phát triển bền vững, an toàn, an ninh của cộng đồng, xã hội...
- Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện này./.
