Ngư dân xã biển Đức Trạch (huyện Bố Trạch) cùng lực lượng biên phòng thu gom, chôn lấp cá chết dạt vào bờ. (Ảnh: Võ Dung/TTXVN) Chiều 24/4, dưới sự chủ trì của Ủy viên Bộ chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, Trưởng ban, Ban Chỉ đạo về các giải pháp ổn định đời sống và sản xuất kinh doanh cho nhân dân 4 tỉnh miền Trung bị ảnh hưởng sự cố môi trường họp lần thứ VII bàn về tình hình xử lý sự cố môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung và kết quả thực hiện các chỉ đạo của Phó Thủ tướng tại cuộc họp lần thứ VI.
Tiếp tục thực hiện chi trả bồi thường thiệt hại
Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Vũ Văn Tám, Ủy ban Nhân dân 4 tỉnh đã tiến hành phân bổ kinh phí được tạm cấp đợt III cho cấp huyện và đang tiếp tục thực hiện chi trả bồi thường thiệt hại cho người dân.
Các tỉnh đã phê duyệt giá trị thiệt hại với tổng số tiền 4.528,52 tỷ đồng, đạt 85,8% tổng số kinh phí tạm cấp 3 đợt là 5.280 tỷ đồng của Thủ tướng Chính phủ. Tính đến ngày 24/4, 4 tỉnh đã giải ngân được 4.244 tỷ đồng, đạt 93,7% số tiền đã phê duyệt và đạt 80,4% tổng kinh phí được tạm cấp, trong đó, Hà Tĩnh giải ngân được 1.129 tỷ đồng; Quảng Bình 1.970,7 tỷ đồng; Quảng Trị 460,9 tỷ đồng; Thừa Thiên Huế 579 tỷ đồng đạt 85%.
Tính đến ngày 23/4, lượng hải sản được thu mua từ tháng 4/2016 - 8/2016 (không kể sản phẩm sứa, nước mắm, mắm ruốc, hải sản khô, tẩm ướp, hải sản trong tủ lạnh, tủ đông) sau khi phân lô, lấy mẫu, được Bộ Y tế kiểm nghiệm và báo cáo ngày 8/11/2016 là 5.369 tấn và 4 Đoàn công tác kiểm tra các tỉnh báo cáo là 6.912,43 tấn, tăng lên 1.543,43 tấn.
Đến nay, 4 tỉnh đã tiêu hủy tổng số 1.103,99 tấn hải sản lưu kho không đảm bảo an toàn thực phẩm theo hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Các tỉnh mới chi trả 50% giá trị lô hàng hải sản không đảm bảo an toàn thực phẩm bị tiêu hủy vì hồ sơ chưa đầy đủ theo quy định.
Các địa phương đang rà soát hồ sơ đối với lượng hải sản lưu kho còn lại để phê duyệt, chi trả bồi thường, hỗ trợ theo quy định. Đối với hàng hải sản lưu kho đảm bảo an toàn thực phẩm, các địa phương và chủ hàng đang tích cực đẩy nhanh tiến độ tiêu thụ.
Hoạt động sản xuất thủy sản và đời sống người dân trên địa bàn 4 tỉnh miền Trung đã cơ bản ổn định. Nguồn lợi thủy sản có sự phục hồi rõ rệt; người dân tích cực bám biển sản xuất và từng bước chuyển đổi các nghề khai thác tầng đáy sang khai thác ở vùng biển xa bờ.
Số lượng tàu thuyền ra khơi đánh bắt trên biển đã tăng dần, tàu khai thác ven bờ đạt từ 70-80%, tàu khai thác vùng lộng, vùng khơi đạt từ 85-90%.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã điều động lực lượng Kiểm ngư phối hợp với các địa phương kiểm soát, hướng dẫn người dân không sử dụng các nghề khai thác tầng đáy gần bờ để tạo điều kiện khôi phục hệ sinh thái, nguồn lợi thủy sản vùng ven bờ, đảm bảo an toàn thực phẩm. Sản lượng khai thác hải sản quý I/2017, đạt 25.386 tấn, giảm 8,8% so với cùng kỳ năm 2016.
Tổng sản lượng nuôi trồng thủy sản của 4 tỉnh trong quý I năm 2017 là 6.279 tấn, tăng 3,12% so với cùng kỳ năm 2016. Hiện nay, các địa phương đã và đang tập trung công tác cải tạo ao hồ, chuẩn bị các điều kiện để tiếp tục thả giống vụ nuôi năm 2017.
Trên cơ sở báo cáo của 4 tỉnh về số lượng và kinh phí dự kiến phát sinh khi bổ sung đối tượng, phạm vi thiệt hại với tổng số kinh phí dự kiến 769,926 tỷ đồng; cân đối nguồn kinh phí thực hiện đề án, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đề nghị Thủ tướng cho chủ trương bồi thường thiệt hại 30% giá trị đối với hàng hải sản đông lạnh lưu kho đảm bảo an toàn thực phẩm (1.543,43 tấn, tương đương 39,1 tỷ đồng).
Đây là số hàng hải sản đông lạnh lưu kho vượt so với số lượng đã được Bộ Y tế kiểm nghiệm và báo cáo ngày 08/11/2016 tại cuộc họp Ban Chỉ đạo lần thứ III.
Bộ này cũng đề nghị cho phép tiêu hủy và bồi thường 100% giá trị lô hàng đối với sản phẩm sứa, hải sản khô, hải sản tẩm ướp bị hư hỏng, không dùng làm thực phẩm cho người được, hiện đang lưu kho tại các xã/phường/thị trấn ven biển, ven cửa sông với tổng số tiền dự kiến 377,448 tỷ đồng.
Tại cuộc họp, các đại biểu đề nghị quản lý chặt việc tiêu hủy hải sản không đảm bảo an toàn; đẩy nhanh tiến độ kê khai, xác định và chi trả bồi thường thiệt hại.
Hoàn thành dứt điểm bồi thường thiệt hại trước ngày 30/6
Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình khẳng định với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, đến nay, hoạt động sản xuất, đời sống của người dân trên địa bàn 4 tỉnh cơ bản ổn định, công tác bồi thường thiệt hại triển khai đúng tiến độ.
Phó Thủ tướng hoan nghênh các bộ, ngành, địa phương thể hiện tinh thần trách nhiệm cao đối với người dân trong vùng bị thiệt hại bởi sự cố.
Phó Thủ tướng đề nghị, các địa phương cần xác định đúng đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp bởi sự cố môi trường, không để tiêu cực, tham nhũng xảy ra trong quá trình bồi thường; khẩn trương chi trả bồi thường thiệt hại, hoàn thành dứt điểm trước ngày 30/6/2017, chuyển sang hỗ trợ sinh kế cho bà con và khôi phục môi trường sinh thái biển.
Đối với số lượng hải sản lưu kho tại các địa phương chưa được Bộ Y tế kiểm nghiệm và vượt so với báo cáo tại cuộc họp Ban chỉ đạo lần thứ III (tháng 11/2016), Phó Thủ tướng đồng ý cho phép bồi thường, hỗ trợ theo quy định.
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng lưu ý, Chính phủ sẽ xem xét một cách khách quan để bồi thường cho bà con, nhưng phải đảm bảo chính xác. “Việc kê khai gian dối là không thể chấp nhận được và trên tinh thần vận động bà con cũng phải trung thực. Nếu kê khai đúng và đã được xác nhận thì Chính phủ bồi thường,” Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng cũng khẳng định quan điểm nếu đủ căn cứ thì bồi thường đúng quy định, không có căn cứ thì dứt khoát không bồi thường, không bồi thường tràn lan. Việc bồi thường phải công khai, dân chủ.
Phó Thủ tướng giao Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về khối lượng, số lượng đối tượng, phạm vi bồi thường và đảm bảo tính công khai, dân chủ; rà soát, báo cáo chính xác, trong đó phải chứng minh các căn cứ đảm bảo số hải sản tăng thêm này là của bà con trong giai đoạn từ tháng 4-8/2016. Bộ Tài Chính trực tiếp hướng dẫn và kiểm tra, nếu có phát sinh thì lập đoàn công tác kiểm tra thực tế.
Liên quan đến kiến nghị cho phép tiêu hủy và bồi thường 100% giá trị lô hàng đối với sản phẩm hải sản khô không dùng làm thực phẩm cho người được, hiện đang lưu kho tại các xã, phường, thị trấn ven biển, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình giao Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh chịu trách nhiệm rà soát, báo cáo định lượng và kinh phí dự kiến phát sinh và về tính xác thực, đúng quy định của số sản phẩm này.
Đối với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Phó Thủ tướng giao tiếp tục hướng dẫn các địa phương lấy mẫu quan trắc, giám sát và công bố kết quả đánh giá chất lượng môi trường nước biển tại 4 tỉnh; giám sát môi trường đối với hoạt động của Công ty trách nhiệm hữu hạn Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tiếp tục triển khai việc lấy mẫu giám sát đối với các sản phẩm thủy sản, mẫu nước và trầm tích phục vụ công tác chỉ đạo sản xuất, khai thác, nuôi trồng thủy sản và sản xuất muối.
Bên cạnh đó, tiếp tục điều động lực lượng kiểm ngư hỗ trợ và phối hợp với 4 tỉnh tăng cường tuần tra, giám sát và vận động ngư dân không sử dụng các nghề khai thác hải sản tầng đáy ở vùng biển 20 hải lý trở vào bờ từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên-Huế./.
