Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. (Nguồn: AFP/TTXVN) Theo báo Liên Hợp buổi sáng của Singapore chi nhánh tại Hong Kong, trong tháng này Trung Quốc và Philippines dự kiến sẽ ký một thỏa thuận về an ninh và hợp tác ở Biển Đông để có thể cùng khai thác hòa bình tại vùng biển tranh chấp này.
Ông Sasuo Te, học giả về các vấn đề quan hệ quốc tế của Philippines thuộc Đại học Leiden ở The Hague (Hà Lan), cho biết: "Cuộc đàm phán lần này sẽ tiếp tục cải thiện mối quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc, trong khi sự ổn định quan hệ hai nước không phải là một điều xấu cho kinh tế và an ninh của Philippines."
Theo thông báo, thỏa thuận đầu tiên về vấn đề Biển Đông giữa Trung Quốc và Philippines có thể sẽ không đề cập đến các vấn đề cụ thể, nhưng sẽ phản ánh tuyên bố chung mà Tổng thống Duterte đã ký với phía Trung Quốc trong chuyến thăm Bắc Kinh hồi tháng 10 năm ngoái.
[Chuyên gia: "Philippines chơi trò 'mèo và chuột' với Mỹ và Trung Quốc"]
Trong tuyên bố này, Trung Quốc và Philippines cam kết sẽ cải thiện hợp tác giữa lực lượng Cảnh sát Biển hai nước và nghiên cứu biện pháp xử lý trong "các trường hợp khẩn cấp" và đối phó với "các vấn đề nhân đạo và môi trường," bao gồm cả việc bảo vệ môi trường trên biển.
Năm 2013, Philippines đã yêu cầu Tòa trọng tài quốc tế ra phán quyết đối với tranh chấp 15 điểm về quyền lợi trên biển tại Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc.
Năm 2016, Tòa Trọng tài đã ra phán quyết có lợi cho Philippines. Bắc Kinh đã kiên quyết không tham gia vào vụ kiện này và không chấp nhận phán quyết của Tòa Trọng tài.
Nhà nghiên cứu vấn đề an ninh hàng hải thuộc Đại học Công nghệ Nam Dương (Singapore), Quách Kha Lâm cho rằng nếu Trung Quốc và Philippines có thể đạt được thỏa thuận, Trung Quốc sẽ lấy cớ để thể hiện rằng sau khi Tòa Trọng tài quốc tế ra phán quyết, Trung Quốc vẫn có thể hợp tác hòa bình với các nước Đông Nam Á có tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông mà không cần các thế lực bên ngoài như Mỹ - đồng minh quân sự truyền thống của Philippines phải gia tăng gây sức ép.
Sau khi ông Duterte nhậm chức Tổng thống Philippines vào tháng 6 năm ngoái, ông đã lựa chọn con đường ngoại giao "xa Mỹ, gần Trung Quốc."
Tháng 10 năm ngoái, Trung Quốc hứa sẽ viện trợ và đầu tư 24 tỷ USD vào Philippines./.
