Các hộ dân tại bản Nậm Là 2, xã Mường Nhé. (Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN) Chiều 21/4, Ủy ban Nhân dân tỉnh Điện Biên đã tổ chức Hội nghị thống nhất giải quyết, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện Kế hoạch 420 của Ủy ban Nhân dân tỉnh về giải quyết tình trạng phá rừng và di cư tự do tại huyện Mường Nhé năm 2017.
Sau gần hai tháng thực hiện Kế hoạch 420, các tổ công tác đo được hơn 6.632ha rừng, phát hiện 227 điểm với diện tích rừng bị phá gần 720ha. Các tổ công tác đã phát hiện 71 vụ, 108 đối tượng có hành vi hủy hoại rừng với tổng diện tích hơn 49ha (đều là mới phá năm 2017); qua đó khởi tố 14 vụ, 15 bị can; xử phạt hành chính 30 vụ, 58 trường hợp và đang điều tra, xác minh 27 vụ, 35 đối tượng.
Tuy nhiên, quá trình triển khai Kế hoạch 420 còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Hầu hết đất ở, nhà ở của các hộ dân chưa được cấp sổ hộ khẩu nằm trong khu vực thuộc rừng phòng hộ, rừng sản xuất hoặc đất quy hoạch Đề án 79.
Nhiều cặp vợ chồng không có giấy đăng ký kết hôn, các thành viên gia đình không có giấy khai sinh, không biết chữ... Bởi vậy, quá trình kê khai thông tin cá nhân phục vụ công tác lập hồ sơ hộ khẩu, chứng minh nhân dân còn sai sót, nhầm lẫn hoặc không xác định được ngày, tháng, năm sinh. Việc rà soát, kiểm đếm rừng chậm tiến độ đề ra.
Mặt khác, liên quan đến Đề án 79, công tác đo đạc, quy chủ, phân chia đất ở, đất sản xuất cho các hộ dân ở nhiều điểm hiện nay còn chưa cụ thể. Nhiều hộ đã được cấp đất ở, đất sản xuất nhưng vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên xảy ra tranh chấp. Nhiều điểm, người dân chưa được cấp đất sản xuất.
Mới đây, ngày 7/4, huyện Mường Nhé ra Thông báo số 120 về việc cơ cấu lại và giao cho mỗi hộ 3ha đất rừng đã bị phá làm nương và nương luân canh để tập trung canh tác, sản xuất, trồng rừng. Việc triển khai thông báo này dẫn đến nhiều hộ dân lợi dụng để đốt nương tại những điểm rừng đã bị phá từ đầu năm 2017 và phá nương tại các nương chờ đã bỏ hoang từ nhiều năm trước để canh tác.
Nhiều hộ dân lợi dụng đề án trồng rừng để phá rừng trồng keo (bản Huổi Lắp xã Quảng Lâm đã phá hơn 10ha rừng). Việc thực hiện theo Thông báo 120 cũng làm cho các hộ dân thuộc Đề án 79 đòi thêm đất sản xuất đủ 3ha (Đề án 79 chỉ cấp cho mỗi hộ 2ha).
[Cấp hộ khẩu khống - hành vi tiếp tay cho nạn phá rừng tại Mường Nhé]
Ngoài ra, vừa qua Ủy ban Nhân dân tỉnh Điện Biên đã có văn bản gửi các tỉnh Sơn La, Lai Châu với nội dung sẽ trao trả hết 181 hộ, 947 nhân khẩu từ các tỉnh này di cư đến Mường Nhé nhưng chưa có đất sản ở, đất sản xuất và không đủ điều kiện tại huyện Mường Nhé. Tuy nhiên trên thực tế, nội dung này không thực hiện được.
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, ông Mùa A Sơn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Điện Biên cho biết, Kế hoạch 420 rất quan trọng, trong thời gian tới, đề nghị các ngành và huyện Mường Nhé tập trung thực hiện, phấn đấu đến cuối năm ổn định tình hình trên địa bàn.
Riêng vấn đề đất sản xuất, lãnh đạo tỉnh yêu cầu các ngành nhanh chóng thực hiện theo Đề án 79, trước mắt là giao cho mỗi hộ gia đình 2ha đất sản xuất. Với Thông báo 120 của huyện Mường Nhé, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh cho rằng hình thức không đúng quy định về pháp lý. Mặt khác, nội dung Thông báo dễ đưa huyện vào vi phạm vì hợp pháp hóa cho tình trạng phá rừng. Tỉnh đề nghị huyện Mường Nhé hủy Thông báo 120.
Đối với 181 hộ dân mà tỉnh Điện Biên có văn bản gửi các tỉnh Sơn La, Lai Châu để trả lại mà chưa thực hiện được, trong thời gian tới nếu các hộ có nhu cầu thì các ngành xem xét bố trí cho cư trú, tuy nhiên các trường hợp này không được hưởng chế độ theo Đề án 79. Đối với các trường hợp mới di cư vào Mường Nhé trong năm 2017 kiên quyết không tiếp nhận.
Lãnh đạo tỉnh Điện Biên cũng chỉ đạo các ngành liên quan xem xét cấp giấy đăng ký kết hôn, giấy chứng minh nhân dân, giấy khai sinh cho những người chưa được cấp để bà con an tâm sản xuất, ổn định đời sống./.
