Cựu Thủ tướng Anh Tony Blair ngày 12/5 tuyên bố thỏa thuận hòa bình mang tính lịch sử ký năm 1998 về Bắc Ireland sẽ phải sửa đổi do vấn đề Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), hay còn gọi là Brexit.
Phát biểu tại hội nghị của Đảng Nhân dân châu Âu diễn ra ở hạt Wicklow, phía Nam thành phố Dublin, ông Blair cho rằng thỏa thuận hòa bình "Ngày thứ Sáu tốt lành" được hình thành dựa trên cơ sở Anh và Cộng hòa Ireland nằm trong EU.
[Số công dân EU xin cấp hộ chiếu Anh tăng mạnh thời hậu Brexit]
Cựu Thủ tướng Anh nhấn mạnh điều này không chỉ vì kinh tế mà còn vì các lý do chính trị khi xem xét đến nguyện vọng dân tộc.
Theo ông, việc Anh rời EU sẽ khiến một số phần trong thỏa thuận cần phải được sửa đổi. Tuy nhiên, ông Blair cho rằng "sự khó khăn nhỏ" này có thể vượt qua nếu có thiện chí từ cả hai phía.
Ông Blair được coi là "kiến trúc sư" cho thỏa thuận hòa bình Bắc Ireland, giúp chấm dứt cuộc xung đột tôn giáo kéo dài 3 thập kỷ và làm hơn 3.500 thiệt mạng.
Ông Blair nhấn mạnh Anh và EU cần đạt được sự đồng thuận để tránh phải thiết lập một "đường biên giới cứng," ngoài ra việc Vương quốc Anh và Cộng hòa Ireland đạt được sự nhất trí về biên giới sẽ là cơ hội tốt nhất để giảm bớt thiệt hại.
Thỏa thuận hòa bình "Ngày thứ Sáu tốt lành" năm 1998 đã dẫn tới sự ra đời của chính phủ chia sẽ quyền lực ở vùng lãnh thổ Bắc Ireland thuộc Vương quốc Anh giữa đảng Hợp nhất Dân chủ (DUP) thân Anh và đảng Sinn Fein thân Cộng hòa Ireland.
Tuy nhiên, đảng DUP và Sinn Fein vẫn thường xuyên mâu thuẫn với nhau về vấn đề quản lý. Việc Anh rời EU sẽ kéo theo khả năng biên giới giữa Ireland và Bắc Ireland bị kiểm soát trở lại.
Việc khôi phục lại các cửa khẩu này đã làm dấy lên nỗi lo ngại về nguy cơ căng thẳng trở lại ở Bắc Ireland, nơi từng xảy ra các cuộc xung đột bạo lực khi những người theo đạo Thiên Chúa muốn Bắc Ireland sáp nhập vào Cộng hòa Ireland trong khi những người theo đạo Tin lành muốn Bắc Ireland ở lại Vương quốc Anh./.