Hoa ly nở sớm, giá bán rẻ, người trồng hoa thua lỗ. (Ảnh: Đỗ Phương Anh/TTXVN) Nhìn những bông hoa ly bung nở trong những ngày cận Tết Đinh Dậu mà người dân Tây Tựu (Hà Nội) rơi lệ. Hoa ly đã giúp nhiều gia đình ở đây thoát nghèo, dần có của ăn của để, từng bước thay đổi cuộc sống vùng ngoại thành Hà Nội.
Thế nhưng, năm nay thời tiết thất thường, việc Hà Nội gần như không có mùa Đông đã làm ảnh hưởng đến mùa màng, rau màu, nhất là hoa cây cảnh nở sớm khiến người dân thua lỗ hàng trăm triệu đồng.
Hoa ly là loại hoa được người Hà Nội rất ưa chuộng vì hương thơm, vẻ đẹp kiêu kỳ và "chơi" được lâu. Đây cũng là giống hoa duy nhất người dân không thể tự sản xuất được củ giống mà phải nhập từ nước ngoài về. Với điều kiện thời tiết thuận lợi, hoa nở đúng dịp Tết, bán được giá, người nông dân thu lãi rất cao, thậm chí có năm người trồng hoa ly thu lãi cả tỷ đồng. Chính vì vậy, đa phần người dân ở Tây Tựu đã dồn lực vào trồng hoa ly, đặc biệt là trong chờ ở vụ hoa Tết.
Tuy hiệu quả kinh tế cao nhưng trồng hoa ly cũng tiềm ẩn rủi ro vì sinh trưởng và phát triển của cây chịu ảnh hưởng rất lớn từ thời tiết, người trồng khó kiểm soát thời điểm hoa nở. Năm nay, nền nhiệt cao, nắng nóng kéo dài khiến hoa ly Tây Tựu đua nhau khoe sắc trong khi 2 tuần nữa Tết Nguyên đán 2017 mới về. Hoa nở không đúng thời điểm, người nông dân phải bán với giá rất thấp. Tết chưa đến nhưng một số hộ trồng hoa đã lỗ cả trăm triệu đồng.
Bà Thảo, chủ của 4 sào đất chuyên trồng ly đỏ ở làng Đăm, Tây Tựu Từ Liêm chia sẻ từ tháng Chín năm trước, bà đã đầu tư hàng trăm triệu đồng mua giống nhập từ Hà Lan để phục vụ cho dịp Tết. Không ngờ, năm nay Hà Nội gần như không có mùa Đông, thời tiết thất thường không lường hết, hoa nở sớm hơn dự kiến 2 tuần. Với giá thị trường hiện nay, gia đình bà đã lỗ hơn 200 triệu đồng bởi tiền bán hoa không đủ bù chi phí và vốn đầu tư ban đầu.
Cũng rơi vào cảnh hoa "cười" sớm, vợ chồng anh Xuân ở làng Đăm, xã Tây Tựu trồng hơn 10.000 gốc hoa trên diện tích 2 ha, gồm cả ly đỏ và cam. Nhà anh Xuân phải cắt hoa, xếp thành từng bó, mang đi bán, hy vọng vớt vát chút vốn đầu tư. Những cành hoa còn chưa hé nụ được chọn đưa về kho lạnh mong giữ được đến Tết. Anh Xuân dự tính không trồng hoa ly nữa bởi cả 2 năm đều lỗ vốn vì thời tiết, giờ chỉ mong bán hòa vốn chứ không nói đến thu lời.
Tiền bán hoa không đủ để bù tiền giống, chưa kể tiền phân bón, thuốc trừ sâu, giàn chống, lưới che, thuê đất và công chăm bón. Nhiều người dân Tây Tựu chấp nhận cắt bán những luống hoa ly nở sớm chỉ mong lấy lại được số vốn bỏ ra. Tuy nhiên, việc cắt bán hoa lúc này cũng chỉ là mong gỡ gạc lại đồng nào hay đồng ấy.
Những ngày cận Tết Nguyên đán, giá mỗi cành hoa ly 3 tai vào khoảng 30.000-40.000 đồng. Tuy nhiên, hiện tại, giá hoa ly đang phổ biến ở mức 10.000/cành; cành xấu chỉ bán được 5.000 đồng. Có những thương lái đến Tây Tựu trả giá quá rẻ nên các hộ trồng rủ nhau không bán mà tự cắt hoa và chở đến các chợ đầu mối để bán lẻ.
Nhiều hộ trồng bắt đầu thu hoạch sớm khi nụ vẫn còn xanh để đưa về kho lạnh. Song, theo các chủ vườn, cả phường chỉ có một số kho trữ, chi phí đầu tư cũng lên đến hàng trăm triệu đồng trong khi diện tích kho quá nhỏ, không đủ chứa hết hàng triệu bông của cả vùng trồng. Do đó, các hộ chỉ ưu tiên cho giống ly mới đắt tiền để cắt sớm.
Đối với những gốc hoa còn lại, để hãm hoa nở, nhiều hộ dân đã dùng lưới bọc vào nụ hoa. Cách làm này cũng chỉ cầm chừng thêm được khoảng 3-4 ngày. Nhiều hộ dân đang sử dụng cách hãm hoa theo kinh nghiệm truyền thống như hạn chế tưới nước, đóng kín lưới tránh ánh sáng Mặt Trời.
Về lâu dài, Hà Nội cần có chính sách hỗ trợ nông dân vùng trồng hoa tập trung xây dựng kho lạnh lớn để bảo quản sau thu hoạch; đồng thời chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, chăm sóc để hoa tươi đẹp, bông to, nở đúng dịp Tết. Thời điểm này, Hà Nội đã có mưa, nền nhiệt giảm, những vườn còn hoa ly tươi, nở đẹp đúng vào dịp Tết thì giá bán sẽ cao hơn, hy vọng giúp người nông dân gỡ vốn./.
