Hành lý được nhân viên bốc dỡ từ máy bay xuống xe để vận chuyển vào đảo hành lý trả cho khách. (Ảnh: Việt Hùng/Vietnam+) “Lãnh đạo ngành hàng không không nhận thấy trách nhiệm của mình, coi việc mất cắp hành lý ở sân bay chỉ bình thường như chuyện cháy nhà hàng xóm, không cảm thấy nhục, xấu hổ thì mất cắp không giảm. Phải có lòng tự trọng của đất nước là điểm đến du lịch, hòa bình, sao lại để khách phải nơm nớp lo sợ khi bị ăn cắp vặt,” Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đinh La Thăng gay gắt nói tại cuộc họp với lãnh đạo ngành hàng không.
Lãnh đạo Bộ Công an cũng bị mất cắp
Tại cuộc họp về tình hình mất cắp hành lý ở sân bay tại Bộ Giao thông Vận tải chiều 18/6, ông Lại Xuân Thanh, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam cho biết, dù các giải pháp quyết liệt, nhưng thực tế tình trạng mất cắp hành lý vẫn rất phức tạp.
Chỉ ra nguyên nhân, ông Thanh cho rằng, hệ thống camera chưa giám sát, bao quát được toàn bộ khu vực xử lý hành lý, còn nhiều “điểm mù” mà camera cố định không quan sát được như hầm hàng của tàu bay, container hành lý ký gửi. Hiện mới chỉ có Công ty dịch vụ mặt đất Sài Gòn (SAGS) lắp camera di động để giảm sát hầm hàng tàu bay và container. Một số cổng ra vào khu bay của nhân viên hàng không chưa có hệ thống soi chiếu để phát hiện các đồ vật bất thường như điện thoại, iPad, mới chỉ có thiết bị cầm tay hoặc kiểm tra trực quan. Chế độ lương của lực lượng bốc xếp thấp, khoảng 3-4 triệu đồng/tháng.
“Qua kiểm tra đã loại bỏ khả năng móc nối giữa nhân viên an ninh và bốc xếp do nhân viên an ninh bị kiểm soát ngặt nghèo, không được sử dụng điện thoại khi làm việc. Số vụ việc mất cắp hành lý quốc tế cao, nhưng chưa phân định rõ trách nhiệm từ đầu Việt Nam nên việc chống mất cắp chưa có hiệu quả,” Cục trưởng Lại Xuân Thanh khẳng định.
Theo Thiếu tướng Nguyễn Đình Thuận, Cục trưởng Cục An ninh kinh tế tổng hợp, Bộ Công an, từ 2013 đến hết 6 tháng đầu năm 2015, tại các sân bay xảy ra trên 600 vụ trộm cắp. Thậm chí nhiều chuyến chuyên cơ cũng mất cắp hành lý. Mới đây, Tổng giám đốc một ngân hàng đi chuyên cơ tháp tùng chuyến công tác của Thủ tướng mà lúc về bị mất cả một vali, có đồng chí lãnh đạo Bộ Công an bay về đến Nội Bài còn bị móc mất cả iPad, đồng hồ.
“Có dấu hiệu tiếp tay, móc nối trong nội bộ nhân viên, từ nhân viên soi chiếu đến bốc xếp, dọn vệ sinh máy bay. Nhiều hành lý ký gửi bị rạch rất… đúng chỗ đồ có giá trị. Không thể nói là may mắn,” Thiếu tướng Thuận quả quyết.
Nhân viên bốc dỡ hành lý của hành khách tại nhà ga T2 Nội Bài. (Ảnh: Việt Hùng/Vietnam+) Không chỉ các vụ mất cắp, Thiếu tướng Thuận cho biết, các vụ buôn lậu qua đường hàng không gia tăng và tinh vi hơn. Nhiều vụ buôn lậu hàng về qua đường quốc tế đã để nguyên hàng trên máy bay, rồi vận chuyển qua đường suất ăn, nhân viên dọn vệ sinh, hoặc cơ trưởng, tiếp viên của chuyến nội địa nối tiếp vì qua cửa nội địa không bị kiểm tra.
Bổ sung thêm, Bộ trưởng Đinh La Thăng cho rằng, số vụ mất cắp hành lý quốc nội cũng hàng trăm vụ mỗi năm, ngay trong nội bộ còn chưa xử lý.
“Tôi cam đoan, chủ yếu là do nhân viên nội bộ trộm cắp, không thể có người ngoài vào sân bay rạch đồ, ăn cắp hành lý của hành khách được. Muốn vào sân bay phải có sự móc nối với nhân viên bên trong, như vậy toàn là trộm nhà,” Bộ trưởng đánh giá.
Còn thờ ơ, chưa thấy xấu hổ
Tại cuộc họp, đại diện lãnh đạo các sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất đều cho rằng đã triển khai nhiều biện pháp đến các đơn vị khai thác trên sân bay, như lắp camera bổ sung, yêu cầu nhân viên bốc xếp không được mặc quần áo có túi… nhưng tình trạng mất cắp vẫn nhức nhối.
Đại diện Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất cho biết, 6 tháng đầu năm có 15 vụ việc mất cắp, chiếm đoạt của rơi. Phản bác lại thực tế này, theo Bộ trưởng Thăng, báo cáo của Cục Hàng không, Tân Sơn Nhất có 88 vụ chứ không phải vài vụ.
“Ăn cắp do quản lý nhà nước lơ mơ, cảng vụ phải có trách nhiệm quản lý, không thể cứ đổ tội cho mấy ông bốc xếp. Báo chí phê phán tôi suốt ngày làm việc nhỏ. Đến việc nhỏ tôi cũng phải ngồi họp xử lý, nhưng không hiểu sao Tổng giám đốc Tổng công ty Cảng cũng như giám đốc cảng Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng đã không tới họp,” Bộ trưởng phê bình.
Thẳng thắn đưa ra nguyên nhân lớn nhất khiến tình trạng trộm cắp hành lý máy bay ngày càng “nóng” là do lãnh đạo không nhận thức được trách nhiệm, chưa thấy xấu hổ, Bộ trưởng Đinh La Thăng bức xúc: “Khách quốc tế đến Việt Nam thăm thú, đến làm ăn… mà bị rạch hành lý, bị móc trộm đồ các anh có thấy xấu hổ không? Mình phải có tự trọng, phải thấy bị xúc phạm khi khách đến nhà chơi mà cứ nơm nớp lo bị mất cắp đồ. Các anh phải biết xấu hổ, phải cảm thấy bị sỉ nhục, lúc đó thì mới hết được mất cắp.”
Đưa ra các giải pháp, theo người đứng đầu ngành giao thông, trước mắt, quy trách nhiệm cho người đứng đầu, từ tổ trưởng, đội trưởng, trưởng ca trực đến lãnh đạo cảng hàng không, Cục Hàng không đồng thời rà soát lại toàn bộ đội ngũ, nhân thân, công tác tuyển dụng, mối quan hệ, vấn đề lương thưởng, tăng cường an ninh bảo vệ nội bộ, tất cả những trường hợp không rõ ràng nhân thân phải chấm dứt hợp đồng lao động. Camera chỉ là máy móc, con người mới là quan trọng.
“Trộm cắp hành lý máy bay không những ảnh hưởng đến uy tín ngành hàng không, ngành giao thông vận tải mà còn ảnh hưởng đến cả đất nước. Chúng ta không thể để tình trạng này tồn tại và kéo dài, như vậy là có lỗi với nhân dân, với đất nước. Từ nay đến cuối năm, nếu tình hình này không được chấn chỉnh tôi sẽ xử lý, kiểm điểm, kỷ luật từ lãnh đạo Cảng vụ hàng không đến Cục Hàng không”, Bộ trưởng Đinh La Thăng nhấn mạnh./.
Năm 2013, có 205 vụ khiếu nại về trộm cắp hành lý, trong đó Nội Bài có 56 vụ Tân Sơn Nhất có 149 vụ, các chuyến quốc tế là 141 vụ, nhân viên an ninh đã bắt được 8 vụ nhân viên có hành vi trộm cắp tài sản trong hành lý ký gửi.
Năm 2014, có 301 vụ khiếu nại, Nội Bài là 144 vụ, Tân Sơn Nhất 157 vụ, số vụ liên quan đến chuyến quốc tế là 178 vụ, phát hiện 9 nhân viên có hành vị trộm cắp hoặc chiếm đoạt tài sản.
Sáu tháng đầu năm 2015 có 168 vụ khiếu nại, Nội Bài là 79 vụ, Tân Sơn Nhất 88 vụ, số vụ liên quan chuyến quốc tế là 111 vụ, phát hiện 5 nhân viên có hành vi chiếm đoạt tài sản nhặt được.
