Khu định cư Givat Harsina ở Bờ Tây. (Nguồn: AFP/TTXVN) Trong một động thái được nhìn nhận là thách thức đề xuất của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc hoãn xây dựng các khu định cư để thúc đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông giữa Israel và Palestine, ngày 28/4, Bộ Nhà ở Israel thông báo kế hoạch xây dựng thêm 15.000 nhà định cư tại khu vực Đông Jerusalem.
Phát biểu trên Đài phát thanh Israel, Bộ trưởng Nhà ở Yoav Galant cho biết bộ của ông và chính quyền Jerusalem đã lên kế hoạch này trong vòng hai năm, với đề xuất xây dựng 25.000 nhà.
Trong số này có 15.000 nhà xây dựng tại Đông Jerusalem, khu vực bị Israel chiếm giữ sau cuộc chiến Trung Đông năm 1967.
Truyền thông Israel cho rằng thông báo xây dựng các khu định cư sẽ được đưa ra vào “Ngày Jerusalem,” tức là ngày 24/5 tới, đúng ngày kỷ niệm 50 năm Israel chiếm giữ khu vực phía Đông thành phố này. Tổng thống Donald Trump dự kiến có chuyến công du tới Israel vào thời điểm này hoặc sau ngày 22/5.
[Ông Trump: Phát triển khu định cư của Israel “không tốt cho hòa bình”]
Kế hoạch xây dựng thêm nhà định cư của Israel đã ngay lập tức vấp phải sự chỉ trích của Palestine.
Trưởng đoàn đàm phán Palestine, ông Saeb Erekat, cho rằng động thái của Tel Aviv là hành động vi phạm luật pháp quốc tế một cách có hệ thống và là "hành động phá hoại có chủ ý" các nỗ lực nối lại đàm phán hòa bình giữa Israel và Palestine.
Ông Erekat nêu rõ tất cả khu định cư được xây dựng trên vùng đất của người Palestine bị chiếm đóng là trái phép theo luật pháp quốc tế. Ông nhấn mạnh Palestine sẽ tiếp tục kêu gọi các tổ chức quốc tế để ngăn chặn Israel, và Israel phải chịu trách nhiệm vì những hành động vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế tại những vùng đất của người Palestine bị chiếm đóng.
Dưới thời cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama, chính quyền của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã liên tục vấp phải chỉ trích khi tiến hành xây dựng các khu định cư, động thái bị chính quyền tiền nhiệm của Mỹ đánh giá là cản trở hòa bình.
Thủ tướng Netanyahu kỳ vọng điều này sẽ thay đổi dưới thời Tổng thống đương nhiệm Donald Trump. Tuy nhiên, trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng vào tháng 2 vừa qua, Tổng thống Trump đã đề nghị ông Netanyahu "hoãn lại việc xây các khu định cư."
Cộng đồng quốc tế coi tất cả các khu định cư Do Thái tại Đông Jerusalem và Bờ Tây là bất hợp pháp, kể cả những khu được chính quyền Israel cấp phép xây dựng.
Hoạt động định cư của Israel bị xem là trở ngại chính đối với các nỗ lực hòa bình giữa Israel và Palestine, vì các khu định cư được xây dựng trên vùng đất người Palestine xác định là nhà nước Palestin trong tương lai.
Vòng hòa đàm gần đây nhất giữa Israel và Palestine đã đổ vỡ vào năm 2014./.
