Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (Bộ Ngoại giao), Ban Kinh tế Trung ương phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức Diễn đàn chuyên gia trí thức người Việt Nam ở nước ngoài với chủ đề “Nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu” vào ngày 7/6.
Nhân dịp này, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Vũ Hồng Nam đã trả lời phỏng vấn báo chí.
Sau đây là nội dung cuộc trao đổi:
- Lực lượng trí thức nói chung và trí thức kiều bào nói riêng luôn luôn được trân trọng và đóng góp vào sự phát triển vững mạnh của đất nước, Thứ trưởng có thể cho biết, trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã thực hiện việc huy động nhiều hơn nữa trí thức kiều bào cho đất nước như thế nào?
Thứ trưởng Vũ Hồng Nam: Nghị quyết số 36 ngày 26/3/2004 của Bộ Chính trị khóa IX (Nghị quyết 36) về công tác với người Việt Nam ở nước ngoài đã khẳng định, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là một bộ phận không thể tách rời, là nguồn lực của cộng đồng dân tộc Việt Nam.
Trên thực tế, vai trò và vị trí của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài luôn luôn giữ một vị trí rất quan trọng, thể hiện xuyên suốt trong tất cả chính sách, triển khai các hành động cụ thể của chúng ta. Ngay từ khi Việt Nam giành được độc lập, Bác Hồ và Đảng luôn luôn dành cho kiều bào sự quan tâm đặc biệt.
Chúng ta có đội ngũ trí thức kiều bào rất giỏi, bản chất người Việt Nam thông minh, được đào tào tại nước ngoài trong môi trường khoa học, công nghệ phát triển nên đã có rất nhiều nhà khoa học xuất chúng.
Bác Hồ sớm phát hiện ra điều đó, chính Bác Hồ là người đưa nhiều Việt kiều tiêu biểu về nước, có thể kể tới giáo sư, tiến sỹ Lương Định Của là tấm gương điển hình trong chính sách huy động trí thức Việt kiều đóng góp trong sự nghiệp xây dung và phát triển đất nước.
Trong thời kỳ kháng chiến, rồi đến thời bình, chúng ta triển khai rất nhiều chính sách đối với việc sử dụng và thu hút trí thức kiều bào ở nước ngoài. Năm 2004, Nghị quyết 36 của Bộ Chính trị về công tác với người Việt Nam ở nước ngoài đã nhấn mạnh tới công tác tạo điều kiện thuận lợi nhất, thu hút lực lượng chất xám, trí thức người Việt ở nước ngoài về tham gia trực tiếp hay gián tiếp đóng góp vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Từ Nghị quyết 36 của Bộ Chính trị, Chính phủ đã ra Chương trình hành động, trong đó phân công cho các Bộ, ngành thu hút lực lượng trí thức theo từng lĩnh vực. Các địa phương triển khai mạnh và toàn diện cơ chế chính sách và thực tiễn để thu hút trí thức kiều bào về nước tham gia trực tiếp, giảng dạy, nghiên cứu ở các cơ sở khoa học, cơ sở sản xuất...
Vừa qua, Bộ Chính trị ra Chỉ thị số 45-CT/TƯ ngày 19/5 về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết 36 của Bộ Chính trị về công tác với người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới nhằm đẩy mạnh công tác vận động trí thức kiều bào tham gia đóng góp xây dựng đất nước.
Các Bộ, ngành triển khai Chỉ thị của Bộ Chính trị và Chương trình hành động của Chính phủ, tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa việc thu hút trí thức kiều bào tham gia vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
- Thứ trưởng đánh giá như thế nào về Diễn đàn chuyên gia trí thức người Việt Nam ở nước ngoài với phát triển kinh tế và hội nhập của Việt Nam giai đoạn 2016-2020 ?
Thứ trưởng Vũ Hồng Nam: Chúng ta cần khẳng định rằng, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có một vai trò, vị trí rất quan trọng trong giai đoạn phát triển kinh tế-xã hội của đất nước hiện nay. Mỗi năm có khoảng 300 lượt chuyên gia, trí thức kiều bào nổi tiếng đã về tham gia các hoạt động với nhiều cơ quan ở trong nước. Số lượng kiều hối bà con gửi về đầu tư, sản xuất kinh doanh tăng lên theo các năm. Năm 2014, bà con đã gửi về ước tính khoảng 12 tỷ USD kiều hối...
Diễn đàn chuyên gia trí thức người Việt Nam ở nước ngoài với phát triển kinh tế và hội nhập của Việt Nam giai đoạn 2016-2020 với chủ đề “Nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu” diễn ra vào ngày 7/6 tại Hà Nội.
Diễn đàn thu hút sự tham gia của khoảng 100 đại biểu trong và ngoài nước, trong đó có 30 đại biểu là chuyên gia kinh tế, tài chính, luật, hành chính công là người Việt Nam ở nước ngoài làm việc tại các trường Đại học của Hoa Kỳ, Pháp, Australia, Nhật Bản, đang làm việc tại Ngân hàng Thế giới hoặc trong nước.
Đây là hội nghị không lớn về quy mô nhưng lớn về tầm cỡ, bởi đây là lần đầu tiên quy tụ những nhà khoa học Việt Nam hàng đầu trên thế giới về tham dự Diễn đàn với phát triển kinh tế và hội nhập của Việt Nam giai đoạn 2016-2020. Có thể nói, đây là bước đột phá trong việc tập hợp trí thức kiều bào.
Sự tham gia của trí thức kiều bào rất đông đảo và sôi nổi. Có đại biểu không về nước tham dự được đã gửi bài viết, video tham luận. Số đại biểu trong nước cũng tham gia đông đảo, với 70 đại biểu gồm các chuyên gia kinh tế, các nhà hoạch định chính sách, đại diện cơ quan ban, ngành liên quan trao đổi những lĩnh vực quan tâm.
Diễn đàn sẽ tập trung thảo luận về các vấn đề như tái cơ cấu kinh tế, mô hình tăng trưởng của Việt Nam; Nâng cao năng lực quản trị, thể chế; Cải cách hệ thống tài chính, ngân hàng, chính sách thuế; Chính sách phát triển công nghiệp, nông nghiệp, doanh nghiệp, giáo dục…
- Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng Vũ Hồng Nam!