Ảnh minh họa. (Nguồn: nytimes.com) Theo báo Thư tín địa cầu ngày 16/9, chính phủ Thủ tướng Stephen Harper đang nỗ lực đàm phán, tháo gỡ bế tắc về lĩnh vực ôtô trong thỏa thuận thương mại Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) trước thời gian gấp rút hoàn tất của thỏa thuận này.
Nỗ lực hoàn tất TPP vào cuối tháng Bảy vừa qua đã gặp trở ngại sau khi Canada và Mexico phản đối quy định hạn mức sử dụng phụ tùng ôtô nội khối mà Hoa Kỳ và Nhật Bản đã thống nhất.
Hai nước này cho rằng tỷ lệ sử dụng 45% và 30% phụ tùng nội khối lần lượt đối với ôtô và phụ tùng ôtô miễn thuế này trên thị trường TPP tác động tiêu cực đến các nhà chế tạo lục địa đang thực hiện các nội dung này với tỷ lệ hơn 62% và 60% theo Thỏa thuận thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA).
Trước thềm cuộc đàm phán song phương của Nhật Bản với mỗi nước liên quan tại Washington tuần trước, Hiệp hội nhà sản xuất phụ tùng ôtô tại các nước Canada, Mexico và Hoa Kỳ đã đưa ra đề nghị ôtô và phụ tùng để được miễn thuế trong TPP phải sử dụng ít nhất 50% phụ tùng sản xuất trong khối.
Tuy nhiên, trong vòng đàm phán này, Nhật Bản không thay đổi lập trường, khẳng định mục tiêu ưu tiên của nước này khi tham gia TPP là tiếp cận sâu rộng hơn đối với công nghiệp phụ tùng ôtô ở Hoa Kỳ (kéo theo Bắc Mỹ).
Theo nguồn thạo tin, các bên đều cho rằng bị Hoa Kỳ “bỏ rơi," do Washington trước đó đã hứa với Tokyo rằng các đối tác NAFTA sẽ chấp nhận mức quy định về sử dụng phụ tùng ôtô nội khối.
Trong tuần tới, đoàn đàm phán Canada sẽ gặp đối tác các nước Hoa Kỳ, Nhật Bản và Mexico tại thành phố San Francisco, Hoa Kỳ tiếp tục đàm phán về lĩnh vực ôtô. Nguồn thạo tin cho biết đây là “cơ hội cuối cùng” để các bên liên quan giải quyết bế tắc, khép lại đàm phán TPP trước khi Canada tiến hành tổng tuyển cử.
Theo một quan chức chính phủ Canada, các nước thành viên TPP đang chuẩn bị cho nỗ lực nhằm kết thúc thương lượng ở vòng đàm phán cuối cùng dự kiến tổ chức ở thành phố Atlanta, bang Georgia, Hoa Kỳ vào cuối tháng này. Trưởng đoàn đàm phán các nước sẽ bắt đầu gặp nhau vào ngày 26/9 với mục đích hoàn tất TPP và các bộ trưởng thương mại sẽ họp có thể vào ngày 30/9.
Ra khỏi bàn đàm phán là một lựa chọn nhưng điều đó không nằm trong dự định của Ottawa. Thủ tướng Harper đã từng cảnh báo Canada không thể bỏ qua TPP, thỏa thuận sẽ hạ thấp hàng rào thuế quan giữa các nước chiếm 40% sản lượng kinh tế toàn cầu. Tiếp cận thị trường Nhật Bản là lợi ích lớn của Canada trong đàm phán TPP.
Ông Rick Roth, người phát ngôn của Bộ trưởng Thương mại Ed Fast cho biết Ottawa đang giữ liên lạc chặt chẽ với đại diện của các ngành công nghiệp trong đó có Hiệp hội các nhà sản xuất phụ tùng ôtô (APMA) để đảm bảo Canada đạt được kết quả cho phép các nhà sản xuất nước này duy trì sức cạnh tranh./.
